موزه مردم شناسی دزفول
شهر زیبای دزفول، یکی از شهرهای استان خوزستان در جنوب غربی ایران است. این شهر از قدیمی‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود و قدمت آن به دوران ساسانیان باز می‌گردد از این رو بناهای تاریخی زیادی دارد. علاوه بر آن در دامنه کوه‌های زاگرس واقع شده و طبیعتی بی‌نظیر و بسیار زیبا دارد. موزه مردم شناسی دزفول یکی از جاهای دیدنی دزفول که در دسته جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی قرار می‌گیرد و در بنای قدیمی حمام کرناسیان واقع شده‌است. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با این موزه بیشتر آشنا شویم.
تاریخچه موزه مردم شناسی دزفول
قدمت و پیشینه موزه مردم شناسی دزفول، که در گذشته به عنوان حمام کاربرد داشته و حمام کرناسیان نام داشته‌است، به اواخر دوره زندیه و اول دوره قاجار بر می‌گردد. این حمام دارای دو بخش مستقل و جدا بوده که یک بخش به زنان و بخش دیگر آن به حمام مردان اختصاص داشته است. راه ورود به بخش‌های بانوان و آقایان مجزا بوده و بانوان از راه پشت بام و پلکان و آقایان نیز از ورودی حمام می‌توانستند به حمام وارد شوند.
با گذشت زمان استفاده مردم از حمام کرناسیان، کمتر شد؛ از این رو مسئولین دزفول در سال ۱۳۸۲ خورشیدی تصمیم گرفتند که این حمام را بازسازی کنند. عملیات بازسازی و مرمت این حمام در همان سال آغاز شد. علاوه بر آن در تاریخ ۹ اردیبهشت سال۱۳۸۲ نام این حمام با شماره ثبت ۸۳۷۷ به عنوان یکی از آثار تاریخی ایران، در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. سرانجام پس از گذشت چند سال از استفاده از این بنا به عنوان حمام و نیز پس از بازسازی آن، این بنای تاریخی به موزه تغییر کاربری داد و به عنوان موزه مردم شناسی دزفول به روی مردم گشوده‌شد.
موزه مردم شناسی دزفول کجاست؟
موزه مردم شناسی دزفول در شهر دزفول، محله کرناسیان، خیابان قزلباش و در حمامی به نام حمام کرناسیان واقع شده‌است. به عبارت دیگر این موزه در جاده ساحلی دزفول و روبروی قصر روناش قرار گرفته است. این موزه در نزدیکی رود دز، که از شهر دزفول می‌گذرد، قرار دارد. اگر قصد دسترسی به این موزه به وسیله خودروی شخصی و یا به صورت پیاده را دارید، می‌توانند از لوکیشن زیر که برای مسیریابی راحت‌تر شما قرار داده شده، استفاده کنید.
معماری موزه مردم شناسی دزفول
در قسمت‌های مختلف موزه مردم شناسی دزفول تزئینات آجری به کار رفته‌است که جلوه بسیار زیبایی در این موزه ایجاد کرده‌است. سقف سربینه و گرمخانه هر دو بخش زنانه و مردانه حمام به شکل گنبدی طراحی شده‌است و دریچه‌ای در آن به کار رفته است که کاربردش عبور و مرور هوا و گازهای سمی موجود در حمام و تهویه فضای داخل سربینه و گرمخانه و نیز استفاده از نور طبیعی که از آن وارد حمام می‌شود است. برای کنترل عبور هوا درپوشی به نام گلجام برای این دریچه در نظر گرفته شده‌است.
بخش های مختلف موزه مردم شناسی دزفول
حمام کرناسیان، که موزه مردم شناسی دزفول در آن واقع شده است، در گذشته دارای دو بخش مستقل و جدای زنانه و مردانه بوده است. امروزه بخش مردانه این حمام، به موزه مردم شناسی و بخش زنانه آن به عنوان محلی برای ارائه و فروش آثار دستی اختصاص یافته است.
موزه مردم شناسی دزفول نزدیک به ۸۸۰ متر مربع مساحت دارد و دارای بخش‌های مختلفی است. از جمله بخش‌های این موزه سربینه موزه است. سربینه حمام کرناسیان، یا رختکن حمام، به شکل شش ضلعی طراحی شده بوده و محلی برای تعویض لباس‌های افرادی که به این حمام می‌رفتند، بوده‌است. امروزه در سربینه‌های شش ضلعی موجود در حمام، مجسمه‌هایی تعبیه شده‌اند که حال و هوای گذشته حمام را روایت می‌کنند.
یکی دیگر از بخش‌های این حمام که امروزه به موزه مردم شناسی دزفول تبدیل شده، دالان ورودی آن است که پیش از سربینه قرار گرفته‌است و افرادی که به این موزه وارد می‌شوند ابتدا از این دالان عبور می‌کنند. علاوه بر آن در میان سربینه و گرمخانه موزه یک راهروی ارتباطی وجود دارد که به آن میاندر گفته می‌شود و کاربرد آن جلوگیری از به هدر رفتن گرمای گرمخانه است.
در حجره‌ها و بخش‌های دیگر موزه مردم شناسی دزفول مجسمه‌هایی دیده می‌شوند که انواع مشاغل سنتی که پوشش‌های قدیمی دارند، که از جمله آن می‌توان به نمدمالی، آهنگری، نخ ریسی و غیره اشاره کرد، را نمایش می‌دهند. اگر به گرمخانه حمام کرناسیان بروید با مراسم عروس سنتی و قدیمی دزفول که به نمایش درآمده آشنا می‌شنوید. در حاشیه دیوارهای گرمخانه حمام قدیمی، دست نوشته‌هایی دیده می‌شود که اشخاص برجسته دزفولی آنها را نوشته‌اند. از دیگر آثاری که در این موزه دیده می‌شود، می‌توان به زیورآلات تاریخی متعلق به دوره قاجار که در قفسه‌های چوبی نگه داری می‌شوند اشاره کرد.
جاهای دیدنی اطراف موزه مردم شناسی
در قسمت‌های مختلف شهر دزفول به ویژه در محدوده نزدیک به موزه مردم شناسی دزفول، جاذبه‌های گردشگری بسیاری دیده می‌شود که شامل جاذبه‌های طبیعی، تاریخی، تفریحی، مذهبی و غیره می‌شود. در ادامه تعدادی از جاهای دیدنی شهر دزفول را نام میبریم.
- دژ محمدعلی خان
- ساباط چهاردری
- مسجد جامع دزفول
- خانه سفال دزفول
- خانه تاریخی صنیعی
- خانه تیزنو
- موزه آب
- موزه قنبری
- خانه سوزنگر
- پل باستانی ساسانیان
نکات بازدید از موزه
- بازدید کنندگانی که قصد بازدید از موزه مردم شناسی دزفول را دارند، می‌توانند در تمام روزهای هفته به جز روزهای تعطیل از این موزه بازدید کنند.
- ساعات بازدید از این موزه در شش ماهه اول سال از ساعت ۹ صبح تا ۱۹ عصر و در شش ماهه دوم سال از ساعت ۸ صبح تا ۱۷ عصر در نظر گرفته شده‌است.
- هزینه بازدید از این موزه برای گردشگران ایرانی مبلغ 5 هزار تومان و برای گردشگران خارجی مبلغ 50 هزار تومان است.
- در هنگام بازدید از موزه از لمس اشیا و رها کردن زباله‌های خود پرهیز کنید.
- پیشنهاد می‌کنیم گرفتن عکس یادگاری از موزه مردم شناسی دزفول را به هیچ‌وجه فراموش نکنید.
- شما می‌توانید پس از بازدید از این موزه و حمام تاریخی باشکوه، به سراغ بازار سنتی شهر رفته و سوغات دزفول را برای خود و عزیزانتان تهیه کنید.
کلام آخر
همان طور که در بالاتر نیز گفته شد، قدمت این شهر به دوره تاریخی ساسانیان باز می‌گردد، به همین دلیل از آن زمان تا کنون حکومت‌های مختلفی، در ایران زندگی کرده و آثار تاریخی خود را در این شهر به جا گذاشتند. برای مثال می‌توان به سازه‌های آبی شوشتر اشاره کرد که در دوره ساسانیان ساخته شده‌است. از این رو اگر به آثار تاریخی علاقه دارید، از این شهر زیبا دیدن کنید و از تماشای آثار تاریخی قدیمی آن لذت ببرید. اگر به این شهر سفر کردید، از موزه مردم شناسی دزفول نیز بازدید کنید و تجربه خود را با ما و کاربران گردشی تاپ نیز به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
این جاذبه در محله کرناسیان، خیابان قزلباش و در حمامی به نام حمام کرناسیان قرار گرفته است.
این حمام متعلق به اوایل دوران قاجار است.
بهای بلیط ورودی این موزه برای افراد ایرانی 5 هزار تومان و برای گردشگران خارجی 50 هزار تومان است. موزه مردم شناسی دزفول کجاست؟
قدمت این حمام تاریخی به چه دورانی می‌رسد؟
هزینه بازدید از این موزه زیبا چقدر است؟
