سه گنبد

سه گنبد با قدمتی که به سال 580 هجری قمری برمی‌گردد، یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی ارومیه محسوب می‌شود. این برج تاریخی، در جنوب شرقی شهر قرار گرفته و اطراف آن توسط قبرهای تاریخی احاطه شده است. لازم است بدانید که این برج، در سال 1314 هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است. در این مقاله همراه گردشی تاپ باشید تا شما را با معماری، تاریخچه و نکات بازدید از این جاذبه تاریخی آشنا کنیم.

آشنایی با برج سه گنبد

یکی از یادگاری‌های دوره سلجوقیان محسوب می‌شود که در سال 580 هجری قمری ساخته شده است. این برج تاریخی در یک منطقه پرجمعیت از شهر قرار گرفته و سالانه میزبان هزاران گردشگر داخلی و خارجی است. معماری خارجی مثال‌زدنی، معماری داخلی چشم‌نواز، تزئینات زیبا و قبور تاریخی که سه گنبد را احاطه کرده‌اند، جزو مهم‌ترین المان‌هایی هستند که گردشگران را به سمت این جاذبه می‌کشانند.

خوشبختانه، برج سه گنبد از آسیب‌های طبیعی و انسانی در امان مانده و هیچ اثری از تخریب در قسمت‌های مختلف آن مشاهده نمی‌شود. به همین خاطر، چهره اولیه خود که به شکل مقبره‌های مراغه‌ای طراحی شده را حفظ کرده است. در سال‌های گذشته نیز، اطراف این مقبره تاریخی حصارکشی شده تا از وارد شدن آسیب به بخش‌های مختلف آن جلوگیری شود. راستی، این برج در 15 آذر سال 1314، با شماره 242 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

جالب است بدانید که تا قرن نوزدهم، هیچکس به برج سه گنبد اهمیت نمی‌داد؛ تا اینکه در سال 1852 میلادی، شخصی به نام نخانیکوف آن را به جهانیان معرفی کرد. پس از آن، گمانه‌زنی‌ها درباره تاریخ دقیق ساخت این سازه آغاز شد. عده‌ای از افراد آن را به دوره ساسانی نسبت دادند و آن را یک آتشکده تاریخی معرفی کردند؛ اما این ادعا هیچ اعتباری ندارد. کتیبه‌های موجود و معماری این سازه نشان می‌دهند که این بنا مربوط به دوره سلجوقیان است.

سه گنبد کجاست؟

این بنای تاریخی در جنوب شرقی شهر ارومیه، در خیابانی به نام جانبازان جا خوش کرده است. چنانچه قصد دارید با استفاده از اتوبوس خود را به این جاذبه برسانید، باید در یکی از ایستگاه‌های بنی هاشم، خیابان امام و اسلام‌آباد پیاده شوید و ادامه مسیر را پیاده‌روی کنید. همچنین می‌توانید تاکسی‌های مربوط به خیابان جانبازان را سوار شوید و با تاکسی‌ها خود را به این برج برسانید.

در صورتی که به اتومبیل خود دسترسی دارید و می‌خواهید از آن برای رسیدن به برج سه گنبد استفاده کنید، استفاده از لوکیشن زیر برای مسیریابی پیشنهاد می‌شود.

لوکیشن در بلد

معماری برج سه گنبد

همانطور که در عکس‌ها مشخص است، سه گنبد به صورت استوانه‌ای طراحی شده و در ساخت آن از سنگ و آجر استفاده شده است. قطر این استوانه 5 متر است و ارتفاع برج نیز به 13 متر می‌رسد. در بخش جنوبی سازه، یک ورودی باشکوه با تزئینات زیبا قرار دارد که با طراحی مستطیلی خود، خودنمایی می‌کند. اگر با سازه‌های مراغه‌ای آشنا باشید، در همان ابتدا متوجه خواهید شد که این برج شباهت زیادی به مقبره‌های مراغه‌ای دارد.

این برج دو طبقه را شامل می‌شود که طبقه اول با نام سردابه و طبقه دوم با نام اتاق مقبره شناخته می‌شود. طبقه اول به وسیله یک پوشش قوسی از طبقه دوم جدا می‌شود و برای دسترسی به آن، باید از یک درب کوچک به ارتفاع 170 سانتی‌متر استفاده کنیم. طبقه دوم برج سه گنبد، روی سردابه قرار گرفته و برای وارد شدن به آن، باید از یک درب بزرگ به ارتفاع 250 سانتی‌متر استفاده کنیم. سردر این طبقه با نقوش هندسی، گچ‌کاری و کتیبه‌های تاریخی تزئین شده و زیبایی خاصی دارد.

روی بدنه استوانه‌ای برج سه گنبد، دو نورگیر وجود دارد که وظیفه تامین نور فضای داخلی را به‌عهده دارند. همچنین باید بدانید که این سازه تا ارتفاع 3.5 متری از جنس سنگ‌های تراش‌خورده است و پس از آن، به یک بنای آجری تبدیل می‌شود. لازم است بدانید که سه کتیبه به زبان کوفی نیز وجود دارد که در ورودی طبقه دوم قرار گرفته‌اند و به مقرنس‌کاری ساده مزین شده‌اند.

معماری داخلی برج سه گنبد نیز زیبایی‌های خاص خودش را دارد و پیشنهاد می‌کنیم که بازدید از آن را از دست ندهید. اتاق این مجموعه طراحی مربعی به خود گرفته و روی دیوارهای آن، تزئیناتی مانند مقرنس‌کاری و طاق‌نماهای هلالی به چشم می‌خورد. اگر به بالا سر خود نگاه کنید، سقف قبه‌ای شکل که آجرهای آن به سبک حلقوی چیده شده‌اند، نظر شما را جلب خواهد کرد. اگر به دنبال یک ماجراجویی در معماری تاریخی و سنتی هستید، بازدید از این سازه را از دست ندهید.

جاذبه های اطراف برج سه گنبد

• کلیسای حضرت مریم: در فاصله 1 کیلومتری از این برج قرار دارد.
• مسجد سردار: با فاصله 1.2 کیلومتری از برج سه گنبد، یک گزینه جذاب محسوب می‌شود.
• کلیسای مارسرگیز: اگر می‌خواهید اندکی از شهر دور شوید، کلیسای مارسرگیز گزینه جذابی است که در فاصله 26.5 کیلومتری از این برج قرار دارد.
• دریاچه ارومیه: در فاصله 40 کیلومتری از این بنای تاریخی قرار دارد و نباید بازدید از آن را از دست دهید.
• مسجد جامع ارومیه: مسجد جامع ارومیه تنها 450 متر با این مقبره تاریخی فاصله دارد و گزینه جذابی برای بازدید است.

نکات بازدید از سه گنبد

• بازدید از این جاذبه رایگان نیست و باید مبلغی را به‌عنوان ورودی پرداخت کنید.
• در محوطه این مجموعه، یک موزه سنگ جذاب وجود دارد که می‌توانید از آن نیز دیدن کنید.
• گرفتن عکس یادگاری با برج سه گنبد را به هیچ عنوان فراموش نکنید.
• این سازه تا امروز هیچ آسیبی ندیده و ظاهر اولیه خود را حفظ کرده است؛ از وارد کردن آسیب به بخش‌های مختلف آن خودداری کنید.
• این مجموعه در روز پنجشنبه از ساعت 09:00 تا 20:00 آماده استقبال از گردشگران است و در سایر روزهای هفته، از ساعت 09:00 تا 22:00 فعالیت می‌کند.

سخن پایانی

برج سه گنبد یک بنای تاریخی ارزشمند با معماری چشم‌نواز است که در جنوب شرقی شهر ارومیه قرار دارد. این سازه جذاب مربوط به دوره سلجوقیان است و شباهت زیادی به مقبره‌های مراغه‌ای دارد. اگر تجربه بازدید از این سازه تاریخی را دارید، خوشحال می‌شویم که آن را با سایر کاربران گردشی تاپ به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول