مسجد جامع همدان

مسجد جامع همدان یکی از قدیمی‌ترین مساجد ایران به شمار می‌آید و همچنان کاربرد خود را به عنوان یک مسجد حفظ کرده است. همچنین باید بگوییم که قدمت تاریخی و معماری بی‌نقص، این سازه را در لیست جاذبه های گردشگری همدان قرار داده است. در این مقاله تصمیم گرفته‌ایم که درباره معماری، تاریخچه و جاذبه‌های اطراف این مسجد به شما توضیح دهیم. پس در ادامه مقاله با گردشی تاپ همراه باشید تا از نزدیک نگاهی به این بنای تاریخی بیندازیم.

معرفی مسجد جامع همدان

این مسجد در گذشته با نام‌های «مسجد جامع اعظم» و «مسجد جامع عتیق» نیز شناخته می‌شد و اگر این نام‌ها را از مردم محلی شنیدید، تعجب نکنید. مسجد جامع همدان در طول تاریخ بارها دچار تغییر و تحول شده و این موضوع باعث شده که از چهره اولیه خود فاصله زیادی بگیرد. با این حال، همچنان شواهد و مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهد این مسجد در دوران اولیه اسلامی و با الهام از معماری ایرانی – اسلامی ساخته شده است.

آن‌گونه که شیخ حسن عندلیب زاده می‌گوید، این مسجد در سال 45 هجری قمری و به دست شخصی به نام ابودجانه ساخته شده است؛ اما تاریخ دقیق تغییرات ایجاد شده در مسجد جامع همدان مشخص نیست. با این حال باید بدانید که عده زیادی اعمال تغییرات و ساخت بنای جدید را مربوط به دوران قاجاریه می‌دانند. اگر به معماری بنای جدید در بخش‌های مختلف دقت کنیم، این موضوع تا حدی درست و منطقی بنظر می‌رسد.

مسجد جامع همدان در طول تاریخ شاهد وقایع بسیار زیادی بوده است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها باید به کشته شدن دادرس بوسعد محمد اشاره کنیم که در سال 518 هجری قمری اتفاق افتاده است. همچنین باید بدانید که نام مسجد جامع شهر همدان بارها در سفرنامه‌ها آمده است. در یکی از این سفرنامه‌ها عنوان شده است که این مسجد در کنار میدان اصلی شهر قرار گرفته و فاصله آن با آرامگاه استر بسیار کم است.

مسجد جامع همدان کجاست؟

این بنای تاریخی در مرکز شهر و در نزدیکی میدان امام خمینی قرار گرفته است. موقعیت مکانی مسجد جامع همدان به‌گونه‌ای است که اطراف آن را کاروانسراهای قدیمی و بناهای تاریخی احاطه کرده‌اند که بازدید از آن‌ها نیز می‌تواند جذاب باشد. اگر می‌خواهید از اتوبوس برای دسترسی به این مسجد استفاده کنید، بهترین راه این است که در ایستگاه باباطاهر پیاده شوید و از آن‌جا با چند دقیقه پیاده‌روی به مقصد برسید.

اگر جزو آن دسته از افراد هستید که استفاده از خودروی شخصی را ترجیح می‌دهید، بهترین راه برای شما این است که خود را به میدان امام خمینی برسانید، ماشین خود را در نزدیکی خیابان باباطاهر پارک کنید و ادامه مسیر را پیاده بروید. استفاده از لوکیشن زیر برای مسیریابی می‌تواند گزینه بسیار مناسبی باشد.

آدرس این بنای تاریخی در بلد

معماری مسجد جامع همدان

پلان کلی این مسجد به صورت چهارضلعی است و شامل صحن، ایوان، گنبد، مناره، حجره، گنبدخانه و شبستان می‌شود. قرارگیری ماهرانه این اجزا در کنار یکدیگر، یک بنای بی‌نقص را خلق کرده است که نمونه آن در کمتر سازه‌ای دیده می‌شود. ورودی اصلی مسجد در گذشته در ضلع غربی قرار داشته؛ اما در تغییر و تحولات ایجاد شده به ضلع شمالی انتقال پیدا کرده است. این مسجد دو ورودی دیگر نیز دارد که یکی از سمت بازار و دیگری از ضلع جنوب شرقی سازه است.

وقتی وارد مسجد جامع همدان می‌شوید، اولین چیزی که نظر شما را به خود جلب می‌کند صحن سازه است که تقریبا 2.2 متر پایین‌تر از سطح بازار و کوچه‌های اطراف قرار گرفته است. در مرکز این صحن یک حوض آب بسیار زیبا قرار گرفته که از اطراف توسط ایوان‌ها، شبستان‌ها و حجره‌ها احاطه شده است. اگر به ایوان جنوبی صحن نگاه کنید، متوجه دو طاق‌نمای کم‌عمق و مناره‌های کوچک بالای آن خواهید شد. به‌نظر ما این مناره زیبایی بیشتری نسبت به مناره‌های دیگر دارد.

پشت سر این ایوان می‌توانید گنبد مسجد را مشاهده کنید که به صورت دو پوسته طراحی شده است و یکی از زیباترین المان‌های مسجد جامع همدان محسوب می‌شود. اگر قصد دارید به گنبدخانه مسجد دسترسی داشته باشید، باید از طریق شبستان‌های ستون‌دار اقدام کنید. در اطراف این گنبد دو شبستان ستون‌دار دیده می‌شود که هر کدام به اندازه خود در زیبایی مسجد جامع شهر همدان تاثیرگذار بوده‌اند.

جاذبه های اطراف مسجد جامع همدان

بازدید از تمام بخش‌های این مسجد تاریخی تقریبا 3 ساعت زمان می‌برد و پس از آن باید به دنبال سایر جاذبه های گردشگری همدان باشید. اگر به لیست پایین توجه کنید، می‌توانید لیستی از نزدیک‌ترین جاهای دیدنی به مسجد جامع همدان را مشاهده کنید.

• برج تاریخی قربان: از دیگر بناهای تاریخی همدان است که تنها عضو باقی‌مانده از یک مجموعه بی‌نظیر محسوب می‌شود. فاصله برج قربان تا این مسجد 4 کیلومتر است.
• غار علیصدر: جزو برجسته‌ترین مکان‌های شهر همدان است که همه مردم ایران با آن آشنا هستند. این غار جذاب 73 کیلومتر با مسجد جامع همدان فاصله دارد.
• مجسمه شیر سنگی: جزو قدیمی‌ترین مجسمه‌های این شهر است که در اثر عوامل طبیعی از شکل اولیه خود فاصله زیادی گرفته است. گفته می‌شود که این مجسمه به دستور اسکندر و برای یادبود یکی از سرداران معروفش ساخته شده است. مجسمه شیر سنگی همدان 5.1 کیلومتر با این مسجد تاریخی فاصله دارد.
• رصدخانه ابن صلاح همدانی: با نام مرکز اخترشناسی ابن صلاح همدانی نیز شناخته می‌شود و با تجهیزات و تلسکوپ‌هایی که دارد می‌تواند یک سفر جذاب در دل کهکشان را برای شما رقم بزند. فاصله رصدخانه ابن صلاح همدانی تا این مسجد نیز 6.8 کیلومتر است.

سخن پایانی

مسجد جامع همدان یکی از قدیمی‌ترین مساجد این شهر است که در دوران اولیه اسلام ساخته شده و در طول تاریخ تغییرات زیادی کرده است. این مسجد علاوه بر قدمت تاریخی، معماری خارق‌العاده‌ای دارد که همه گردشگران را مات و مبهوت خود می‌کند. ما در گردشی تاپ تمام سعی خود را کردیم که مقاله‌ای کامل و جامع درباره این مسجد تاریخی برای شما آماده کنیم. امیدواریم که از مطالعه آن در گردشی تاپ لذت برده باشید.

سوالات متداول