جاذبه های گردشگری داخلی
باغ موزه قصر
باغ موزه قصر که یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری تهران محسوب می‌شود، در گذشته به نام زندان قصر شناخته می‌شد، یادآور دورانی پرفراز و نشیب در تاریخ ایران است. این مجموعه که در ابتدا به عنوان قصری برای فتحعلی شاه قاجار ساخته شد، در نهایت به یکی از مشهورترین زندان‌های ایران تبدیل گشت و شاهد حبس بسیاری از شخصیت‌های سیاسی و اجتماعی بود. اگر در مورد این جاذبه کنجکاو هستید، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان همراه ما باشید.
تاریخچه باغ موزه قصر
در سال 1177 هجری شمسی، فتحعلی شاه قاجار دستور ساخت قصری را در خارج از تهران صادر کرد. این قصر که در محل فعلی باغ موزه قصر قرار دارد، شامل اندرونی، کلاه فرنگی و استخر بود. ناصرالدین شاه علاقه‌ای به این قصر نداشت و آن را به اردوی سالانه قزاق تبدیل کرد. در دوران مظفرالدین شاه، باغ قصر به ژاندارمری واگذار شد و به مرور زمان رو به ویرانی گذاشت. با روی کار آمدن رژیم پهلوی، در سال 1307، سرتیپ درگاهی، رئیس شهربانی وقت، قصر قاجار را برای احداث زندان جدید مناسب دانست. ساخت این زندان که به باغ موزه قصر مشهور است، توسط معمار مشهور روسی، نیکولا مارکوف، آغاز شد و در نهایت در 11 آذر 1308 افتتاح گردید.
زندان قصر تا زمان ساخت زندان اوین در دهه 40، تنها زندان متمرکز در تهران بود. زندان قصر در زمان ساخت خود، از جمله زندان‌های مدرن ایران به شمار می‌آمد. این زندان شامل 192 اتاق بود که 96 اتاق آن 5 نفره و بقیه انفرادی بودند. در محوطه زندان، بیمارستانی با 22 اتاق وجود داشت. کتابخانه، حمام، رختشویخانه و کارگاه‌های آموزشی نیز از دیگر امکانات این زندان بودند. باغ موزه قصر، یادآور دورانی از تاریخ ایران است که در آن، زندان به عنوان ابزاری برای سرکوب مخالفان سیاسی مورد استفاده قرار می‌گرفت. بازدید از این مجموعه، فرصتی برای آشنایی با این دوران و همچنین تأمل در مفاهیمی مانند عدالت، آزادی و حقوق بشر است.
زندان قصر که در حال حاضر به عنوان باغ موزه قصر شناخته می‌شود، در طول دوران فعالیت خود، میزبان چهره‌های سرشناس و تأثیرگذار زیادی از تاریخ معاصر ایران بوده است. شخصیت‌هایی که هر کدام در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و علمی ایران نقش‌آفرینی کرده‌اند و داستان زندگی و مبارزات آنها برگ‌های درخشان و گاه غم‌انگیزی از تاریخ این سرزمین را رقم زده است. در ادامه به برخی از مشهورترین زندانیان زندان قصر اشاره می‌کنیم:
- عبدالحسین تیمورتاش: وزیر دربار و از رجال برجسته دوره پهلوی اول که به اتهام فساد مالی در زندان قصر زندانی و در نهایت اعدام شد.
- بزرگ علوی: نویسنده و مترجم برجسته ایرانی که به دلیل فعالیت‌های سیاسی خود در زندان قصر زندانی و خاطرات خود را در کتاب “53 نفر” به رشته تحریر درآورده است.
- علیمردان خان بختیاری: از خوانین متنفذ بختیاری که به دلیل مخالفت با رضا شاه در زندان قصر زندانی و در نهایت اعدام شد.
- محمد فرخی یزدی: شاعر و روزنامه‌نگار برجسته ایرانی که به دلیل فعالیت‌های سیاسی خود در زندان قصر زندانی و در نهایت در تبعید درگذشت.
- دکتر تقی ارانی: از بنیانگذاران حزب توده ایران که به دلیل فعالیت‌های سیاسی خود در زندان قصر زندانی و در نهایت اعدام شد.
- آیت‌الله سید علی خامنه‌ای: رهبر معظم انقلاب اسلامی که در دوران رژیم پهلوی به دلیل فعالیت‌های مذهبی خود در زندان قصر زندانی شد.
- آیت‌الله طالقانی: از مبارزان برجسته انقلاب اسلامی که در دوران رژیم پهلوی به دلیل فعالیت‌های سیاسی خود در زندان قصر زندانی شد.
- مهدی کنی: از روحانیون برجسته و رئیس‌جمهور اسبق ایران که در دوران رژیم پهلوی به دلیل فعالیت‌های سیاسی خود در زندان قصر زندانی شد.
- محمدتقی شریعتی: متفکر و روشنفکر دینی که در دوران رژیم پهلوی به دلیل فعالیت‌های سیاسی خود در زندان قصر زندانی شد.
- اکبر هاشمی رفسنجانی: از یاران امام خمینی و رئیس جمهور اسبق ایران که در دوران رژیم پهلوی به دلیل فعالیت‌های سیاسی خود در زندان قصر زندانی شد.
- مرتضی مطهری: فیلسوف و متفکر مسلمان که در دوران رژیم پهلوی به دلیل فعالیت‌های سیاسی خود در زندان قصر زندانی شد.
- شهید باهنر: از یاران امام خمینی و نخست‌وزیر ایران که در دوران رژیم پهلوی به دلیل فعالیت‌های سیاسی خود در زندان قصر زندانی شد.
- امیرعباس هویدا: نخست‌وزیر ایران در دوران پهلوی دوم که پس از انقلاب اسلامی در زندان قصر زندانی و اعدام شد.
- سید فرهاد: از مخالفان شاه که در سال‌های پیش از انقلاب بزرگ‌ترین فرار را از زندان قصر انجام داد.
- اشرف دهقان: در زمان محمدرضا شاه از زندان قصر فرار کرد.
باغ موزه قصر کجاست؟
باغ موزه قصر در خیابان شهید مطهری، نرسیده به خیابان پلیس واقع شده است. برای دسترسی به این موزه می‌توانید از مترو، اتوبوس یا تاکسی استفاده کنید. نزدیکترین ایستگاه مترو به باغ موزه قصر، ایستگاه شهید بهشتی (خط 1 و 2 مترو تهران) است. از این ایستگاه می‌توانید با تاکسی یا اتوبوس به موزه بروید. همچنین چندین خط اتوبوس از جمله خطوط 1، 7، 25، 35 و 375 از خیابان شهید مطهری عبور می‌کنند و در نزدیکی باغ موزه ایستگاه دارند. علاوه بر آن می‌توانید به راحتی با تاکسی از هر نقطه از شهر تهران به باغ موزه قصر بروید.
بخش های مختلف باغ موزه قصر
اغ موزه قصر که در گذشته به عنوان زندان قصر شناخته می‌شد، پس از تعطیلی زندان در سال 1371 به مکانی فرهنگی و تاریخی تبدیل شد. این مجموعه در حال حاضر شامل بخش‌های مختلفی است که هر کدام روایتگر دوره‌ای از تاریخ ایران و به ویژه زندان قصر هستند. در ادامه به معرفی برخی از بخش‌های اصلی باغ موزه قصر می‌پردازیم:
موزه مارکوف
این موزه در محل اندرونی سابق زندان قصر واقع شده و به تاریخچه زندان از زمان ساخت تا انقلاب اسلامی می‌پردازد. در این موزه می‌توان ماکت‌هایی از سلول‌های زندان، اسناد و مدارک مربوط به زندانیان، اشیاء و لوازم مورد استفاده زندانیان و همچنین عکس‌هایی از زندان و زندانیان را مشاهده کرد. بخش‌هایی از این موزه به سلول‌های انفرادی، سلول‌های عمومی، حمام، رختشویخانه، نانوایی، کارگاه‌ها و بیمارستان زندان اختصاص دارد. همچنین در این موزه، سلول‌هایی که محل نگهداری شخصیت‌های مشهور سیاسی مانند محمد مصدق، بزرگ علوی و آیت‌الله طالقانی بوده‌اند، به نمایش گذاشته شده است.
زندان سیاسی
این بخش از باغ موزه قصر به تاریخ مبارزات انقلابیون ایران در دوران پهلوی و پس از آن می‌پردازد. در این بخش، می‌توان سلول‌های انفرادی و جمعی زندانیان سیاسی، اتاق‌های بازجویی، شکنجه‌گاه‌ها و همچنین اتاق‌های اعدام را مشاهده کرد. در این بخش، اسناد و مدارکی از جنایات رژیم پهلوی و ساواک به نمایش گذاشته شده و همچنین داستان زندگی و مبارزات برخی از زندانیان سیاسی روایت می‌شود.
باغ ایرانی
باغ ایرانی با وسعت 5000 متر مربع، یکی از زیباترین بخش‌های باغ موزه قصر است. در این باغ، می‌توان از انواع مختلف گل‌ها، درختان و گیاهان دیدن کرد و در فضایی آرام و دلنشین قدم زد. در این بخش، آلاچیق‌هایی برای استراحت و چایخانه‌ای سنتی برای صرف چای و میان وعده وجود دارد.
جاذبه های اطراف باغ موزه قصر
این مجموعه در منطقه‌ای تاریخی و فرهنگی قرار دارد و در اطراف آن جاذبه‌های گردشگری متعددی وجود دارد. در ادامه به معرفی برخی از این جاذبه‌ها می‌پردازیم:
- برج آزادی
- موزه شهدای هفتم تیر
- پل طبیعت
- موزه تمبر و پست
- ایران مال
- مسجد لرزاده
- پارک جمشیدیه
- امامزاده صالح
- باغ فردوس
نکات بازدید از باغ موزه قصر
- هزینه بازدید از این موزه برای تمامی گردشگران مبلغ 30 هزار تومان است.
- باغ موزه قصر همه روزه به جز ایام تعطیل از ساعت 9 صبح تا 5 بعد از ظهر باز است.
- برای بازدید از این مجموعه، می‌توانید به صورت حضوری به باغ موزه قصر مراجعه کنید و یا از طریق وب سایت این مجموعه اقدام به خرید بلیط آنلاین نمایید.
- در محوطه باغ موزه و داخل موزه‌ها سکوت را رعایت کرده و اشیاء و آثار تاریخی را به هیچ وجه لمس یا جابجا نکنید.
- قابل توجه است که باغ موزه قصر برای افراد معلول مناسب‌سازی شده است.
- بهترین زمان بازدید از این جاذبه، با توجه به آب و هوای شهر تهران، فصل بهار و پاییز است.
سخن آخر
باغ موزه قصر، گویی دریچه‌ای به سوی گذشته است که ما را به سفری عبرت‌آموز و تأمل‌برانگیز در گذرگاه تاریخ می‌برد. در این مکان، دیوارها فریاد خاموش هزاران داستانی را سر می‌دهند که هر کدام برگ زرینی از هویت و فرهنگ این سرزمین هستند. در این مقاله از گردشی تاپ سعی کردیم که به صورت کامل درباره بخش‌های این موزه به شما توضیح دهیم. امیدواریم که این مقاله در وب سایت گردشی تاپ را پسندیده باشید و از خواندن آن لذت برده باشید.
سوالات متداول
باغ موزه قصر کجاست؟
این جاذبه در خیابان شهید مطهری، نرسیده به خیابان پلیس قرار دارد.
قدمت این موزه به چه دورانی می رسد؟
باغ موزه در سال 1177 شمسی ساخته شد.
هزینه بازدید از باغ موزه قصر چقدر است؟
بهای بلیط ورودی این موزه مبلغ 30 هزار تومان است.
ترتیب ستاره‌های امتیازدهی از راست به چپ می‌باشد.
