مسجد جامع زنجان

مسجد جامع زنجان یکی از زیباترین و بزرگ‌ترین مساجد شهر است که قدمت آن به قرن سیزدهم هجری قمری برمی‌گردد و قدرت معماری دوران قاجاریه را به تصویر می‌کشد. این مسجد با هدف ایجاد مرکزی برای اقامه نماز و تدریس مسائل دینی ساخته شد و تا امروز این کاربرد را حفظ کرده است. امروزه این بنای تاریخی به عنوان یکی از جالب‌توجه‌ترین جاهای دیدنی زنجان شناخته می‌شود و بسیار مورد توجه گردشگران قرار گرفته است.

اما چه چیزی مسجد جامع شهر زنجان را در بین گردشگران محبوب کرده است؟ از نظر من قدمت تاریخی و معماری خارق‌العاده قجری مهم‌ترین ارکانی هستند که در این موضوع نقش دارند. در ادامه همراه من باشید تا درباره تاریخچه و معماری این سازه به شما توضیح دهم و باهم سفر کوتاهی به داخل این مسجد تاریخی داشته باشیم.

آشنایی با مسجد جامع زنجان

یکی از نمادهای شهر زنجان است که در بافت تاریخی این شهر قرار گرفته و حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. این مکان از نظر ابعاد، بزرگ‌ترین مسجد شهر لقب گرفته و از نظر نمای ظاهری هم در صدر لیست زیباترین مساجد شهر می‌درخشد. مسجد جامع زنجان در ابتدا با هدف ایجاد مکانی پویا برای برگزاری کلاس‌های مذهبی احداث شد و در این راستا کتابخانه جذابی هم برای آن در نظر گرفته شد؛ البته که نباید از کاربرد اصلی آن، یعنی اقامه نماز غافل شویم.

مسجد جامع زنجان در سال 1242 هجری قمری که قاجاریان بر ایران حکومت می‌کردند ساخته شده و قدمت آن به قرن سیزدهم هجری قمری برمی‌گردد. گفته می‌شود که این مسجد توسط «عبدالله میرزا دارا» که یکی از پسران فتحعلی شاه قاجار بود ساخته شده؛ به همین خاطر است که برخی از افراد آن را با نام مسجد دارا نیز می‌شناسند. این مسجد تاریخی در طول دوران زندگی خود نام‌های دیگری مانند «مسجد سلطانی» و «مسجد سید» را نیز به خودش اختصاص داده است.

در تمام طول این سال‌ها خاندان حسینی زنجانی وظیفه تولیت مسجد را بر عهده گرفته‌اند و این کار نسل به نسل بین آن‌ها چرخیده است. مانند بسیاری از بناهای تاریخی دیگر، مسجد جامع زنجان هم در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده که شماره ثبت آن 1056 و تاریخ ثبت هم 10 اردیبهشت 1342 عنوان شده است.

مسجد جامع زنجان کجاست؟

این مسجد تاریخی در محله سعدی جنوبی، در نزدیکی میدان انقلاب جا خوش کرده است. اگر می‌خواهید در کمترین زمان ممکن به آن‌جا برسید و گرفتار ترافیک شهر نشوید، پیشنهاد من این است که از اتوبوس‌ها استفاده کنید و در ایستگاه امام خمینی که در نزدیکی میدان انقلاب قرار گرفته پیاده شوید. از میدان انقلاب به سمت میدان پانزده خرداد بروید و وارد کوچه‌ای به نام بازار قیصریه شوید؛ مسجد جامع زنجان در همین کوچه قرار گرفته است.

چنانچه قصد دارید که با ماشین خودتان برای دیدن مسجد جامع سید بروید، بهترین راه این است که از لوکیشن زیر برای مسیریابی استفاده کنید تا گوگل مپ بهترین مسیر را به شما نشان دهد.

لوکیشن در بلد

لوکیشن در نشان

معماری مسجد جامع زنجان

این مکان یکی از زیباترین مساجدی محسوب می‌شود که در ساخت آن از طراحی چهار ایوانی استفاده شده است. به لطف خلاقیت و مهارت معمار، ایوان‌ها قرینه یکدیگر هستند و روی اضلاع مسجد قرار گرفته‌اند؛ همین موضوع جذابیت نمای مسجد را چندین برابر کرده است. ایوان‌هایی که روی اضلاع شرقی و غربی قرار گرفته‌اند، 16 حجره قدیمی را در خود جا داده‌اند. ایوان شمالی هم 6 حجره دیگر را شامل می‌شود تا مجموعه حجره‌های مسجد جامع زنجان به 22 عدد برسد.

حجره‌ها به صورت قدیمی و سنتی طراحی شده‌اند و با درب و پنجره‌های چوبی که دارند، بیشتر از هر المان دیگری خودنمایی می‌کنند. برای تزئین ایوان‌ها از هنر کاشی‌کاری و ترکیب رنگ زرد و مشکی استفاده شده است؛ کاشی‌های هفت رنگ در اکثر نقاط به چشم می‌خورند و جلوه جذابی را به مسجد جامع زنجان بخشیده‌اند. صحن مسجد هم المان دیگری است که در حد توان خود به زیبایی مجموعه کمک کرده؛ این صحن به صورت چهار ضلعی است و بیشتر از 1700 متر مربع مساحت دارد.

در گذشته حوض بزرگی در وسط صحن وجود داشت که از اطراف توسط باغچه‌های کوچک و بزرگ احاطه شده بود؛ این حوض زیبایی وصف‌ناپذیری را به مسجد جامع شهر زنجان بخشیده بود. متاسفانه در سال‌های گذشته این حوض به صورت کامل از بین رفت و سنگ‌فرش‌های بی‌روح جای آن را گرفتند.

شبستان مسجد هم بخش دیگری است که باید به آن اشاره کنیم؛ این شبستان پشت ایوان جنوبی قرار گرفته و یک گنبد زیبا را روی خودش جا داده است. گنبد مسجد جامع زنجان طراحی دوجداره دارد و تمام نمای آن با کاشی‌های فیروزه‌ای مزین شده است. اگر با دقت به آن نگاه کنید، متوجه خواهید شد که آیاتی از قرآن کریم روی بدنه گنبد حک شده که به زیبایی آن افزوده است. خلاصه بگویم که معماری این مسجد خارق‌العاده است و تصویر واضحی از معماری قجری را نشان می‌دهد.

نکات بازدید از مسجد جامع زنجان

• بازدید از این بنای تاریخی کاملا رایگان است.
• در این مسجد نمازهای ظهر، عصر، مغرب و عشا به صورت جماعت برگزار می‌شود و بهتر است زمان اقامه نماز را برای بازدید انتخاب نکنید.
• بازدید از تمام بخش‌های مسجد برای عموم آزاد است.
• مسجد جامع زنجان همه‌روزه آماده استقبال از گردشگران است و تعطیلی ندارد.
• خواهشمندیم که از وارد کردن آسیب به بخش‌های مختلف مسجد خودداری کنید.
• داشتن پوشش مناسب در هنگام بازدید از مسجد جامع زنجان الزامی است.
• بازدید از تمام بخش‌های این مکان بین 1 تا 2 ساعت زمان می‌برد.

جاذبه های اطراف مسجد جامع زنجان

پس از دیدن بخش‌های مختلف این مسجد قجری، این سوال مطرح می‌شود که حالا مقصد بعدی کجاست؟ در قسمت زیر من لیستی از بهترین جاذبه‌هایی که در نزدیکی این مسجد قرار گرفته‌اند را برای شما آماده کرده‌ام که می‌توانید برای دیدن آن‌ها برنامه‌ریزی کنید.

• بازار بزرگ زنجان (فاصله: 350 متر)
• موزه گیاهان دارویی زنجان (فاصله: 600 متر)
• موزه مردان نمکی (در فاصله 300 متری از مسجد جامع زنجان)
• مسجد چهل‌ستون (در فاصله 260 متری)
• موزه رختشویخانه (با فاصله 750 متر)
• کاروانسرای سنگی زنجان (فاصله: 900 متر)

اگر می‌خواهید کمی از شهر فاصله بگیرید و جاذبه‌های اطراف زنجان را کشف کنید، گزینه‌های زیر می‌توانند جذاب باشند:

• چشمه آبگرم وننق (فاصله: 35.2 کیلومتر)
• میل خویین (در فاصله 63.3 کیلومتری از مسجد جامع زنجان)
• آبشار آرانا (با فاصله 110 کیلومتر از این مسجد تاریخی)

سخن پایانی

در این مقاله همه چیز را درباره مسجد جامع زنجان به شما گفتم. حال نوبت شماست که چمدان‌های خود را بردارید، به این شهر سفر کنید و این مسجد تاریخی را از نزدیک ببینید. چنانچه قبلا از این جاذبه دیدن کرده‌اید، خوشحال می‌شویم که تجربه خودتان را با سایر کاربران وب سایت گردشی تاپ به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول