یکی از جذابترین و دیدنیترین جاذبههای گردشگری مناطق مختلف ایران که سالانه میزبان گردشگران و بازدیدکنندگان بسیاری از سراسر ایران هستند، خانههای تاریخی هستند. این بناهای تاریخی از نظر سازنده، تاریخچه و معماری اهمیت بسیاری دارند. خانه غفوری یکی از زیباترین خانههای تاریخی ایران محسوب میشود که مربوط به دوره قاجار است و جز جاهای دیدنی مشهد به شمار میرود. هنگام بازدید از این خانه تاریخی و زیبا، به بیش از صد سال گذشته سفر میکنید. این بنای تاریخی به همراه سایر جاذبههای گردشگری شهر مشهد مقدس، از جمله حرم مطهر امام رضا(ع)، این شهر را به یکی از پربازدیدترین شهرهای ایران تبدیل میکند. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر با این خانه تاریخی آشنا شویم.
تاریخچه خانه غفوری
پیشینه خانه غفوری مشهد به بیش از صد و پنجاه سال پیش و به دوره قاجار باز میگردد. این خانه محل زندگی افراد بسیاری در طول تاریخ بوده است اما از اولین صاحبان آن اطلاع دقیقی در دست نیست. افراد محلی و بومی که در نزدیکی این خانه تاریخی ساکن هستند، معتقدند که اولین سازنده این سازه تاریخی، یهودیانی بودند که در گذشته در این محل زندگی میکردند. پس از گذشت چند سال، آقای چوبدار این خانه تاریخی را خریداری کردهاست و چند سال بعد یعنی در سال ۱۳۳۰ خورشیدی، این خانه توسط آقای رشتی باف، برادر آقای چوبدار خریداری شد.
پس از آنکه آقای رشتی باف خانه غفوری را از برادرش خرید، به همراه خانوادهاش و خانواده برادرش آقای چوبدار، در این خانه زندگی کرد. هر یک از خانوادهها در یک طرف این خانه به ادامه زندگی پرداختند. پس از آنکه آنکه آقای چوبدار و رشتی باف، از دنیا رفتند، مالکیت خانه به خانم عذرا غفوری، همسر برادر آقای رشتی باف رسید؛ از این رو این خانه تاریخی با نام خانه غفوری، آخرین مالک آن شناخته میشود.
خانه غفوری تا دهه ۶۰ قرن ۱۴ خورشیدی، همچنان کاربری مسکونی داشت. پس از آن این خانه نزدیک به دو دهه، یعنی حدود بیست سال متروکه مانده و مورد استفاده کسی قرار نمیگرفت. در یکی از سالهای دهه هشتاد خورشیدی، این خانه تاریخی توسط سازمان میراث فرهنگی مشهد خریداری شد تا جز آثار ملی ایران به شمار رود. این خانه تاریخی در تاریخ ۱۱ مرداد سال ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۹۳۲۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
خانه غفوری کجاست؟
خانه غفوری، در شهر مشهد مقدس در شمال شرقی ایران، در محله عیدگاه، خیابان نواب صفوی، کوچه عباسقلی خان، کوچه مسجد محمدیه، انتهای کوچه، پلاک ۸۵ واقع شده است. این خانه تاریخی در نزدیکی حرم مطهر امام رضا و سایر جاهای دیدنی معروف مشهد مقدس قرار گرفته و پس از زیارت از حرم میتوانند به راحتی به این خانه رفته و از آن بازدید کنید. لوکیشنی که در ادامه برای شما قرار میدهیم باعث میشود تا بتوانید راحتتر مسیریابی کرده و نشانی این خانه را بیابید.
معماری خانه غفوری
خانه غفوری مشهد، دو طبقه دارد و مساحت آن نزدیک به ۱۳۰۰ متر مربع است. برای ساخت این خانه تاریخی از مصالح خوب و با کیفیت استفاده شدهاست. در این خانه تاریخی دیوارهای خشتی با نمای آجری، در ورودی چوبی و سقفهای چوبی با عایقکاری رطوبتی کاهگل و ایزوگام دیده میشود. این خانه تاریخی دارای یک حیاط مستطیل شکل است و بنای مسکونی آن در اطراف حیاط واقع شدهاست. در داخل حیاط یک حوض آبی رنگ و یک چاه وجود دارد.
از عناصر معماری قدیمی که در طراحی و ساخت خانه غفوری بهره گرفته شدهاست، میتوان به اندرونی، بیرونی، کلفتنشین، نوکرنشین، درشکه خانه و هشتی اشاره کرد. درب ورودی چوبی این خانه در قسمت جنوب غربی آن قرار دارد و بازدیدکنندگان پس از ورود از آن در به راهرویی طویل میرسند. این راهرو که در هشتی بنا واقع شدهاست، درب ورودی را به ضلع غربی بنا، که ابتدای فضای حیاط است، مرتبط میکند.
همان طور که گفته شد ساختمان خانه غفوری در دو طبقه ساخته شده که طبقه همکف و طبقه اول دارد. قسمتهای زیادی در طبقه همکف خانه غفوری، در گذشته وجود داشته که امروزه حذف شده یا تغییر کاربری دادهاند. برای مثال قسمت جنوبی این ساختمان امروزه تغییر کاربری داده و به مغازه تبدیل شدهاست. در طبقه دوم این خانه تاریخی در قسمت شمالی بنا، یک اتاق پنج در دیده میشود و در اطراف آن نیز دو اتاق دیگر وجود دارد که این سه اتاق به قسمت زمستان نشین بنا شناخته میشوند.
جاهای دیدنی اطراف خانه غفوری
همان طور که گفته شد، خانه غفوری در مرکز شهر مشهد و در همسایگی آستان قدس رضوی و سایر جاذبههای گردشگری شهر مشهد واقع شدهاست و پیش از بازدید از این خانه یا پس از آن میتوان به بازدید از سایر جاهای دیدنی اطراف آن رفت. از جمله جاهای دیدنی اطراف خانه غفوری میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- حرم امام رضا (ع)
- موزه آستان قدس رضوی
- مسجد گوهرشاد
- مدرسه عباسقلی خان
- بازار رضا
- موزه مردم شناسی مشهد
نکات بازدید از خانه غفوری
- بازدید از خانه غفوری برای تمامی گردشگران رایگان بوده و همگی میتوانند بدون پرداخت هیچ هزینهای از این عمارت زیبا دیدن کنید.
- شما عزیزان میتوانید همه روزه به جز ایام تعطیل از ساعت 09:00 صبح الی 17:00 عصر از این خانه تاریخی دیدن کنید.
- بازدید از تمامی بخشهای این عمارت، حدود 2 الی 3 ساعت از زمان شما را به خودش اختصاص میدهد.
- توجه داشته باشید که بهترین زمان سفر به مشهد و بازدید از جاذبههای گردشگری آن، فصل بهار و پاییز است. در این فصلها، آب و هوای شهر مشهد بسیار معتدل بوده و بازدید از شهر، دلچسب و دلپذیر است.
- خواهشمندیم در هنگام بازدید از این جاذبه تاریخی، از نوشتن یادگاری و آسیب به بنا جدا خودداری کنید.
کلام پایانی
خانه غفوری مشهد یکی از مهمترین خانههای تاریخی ایران است که بازدید از آن حس زندگی در خانههای قدیمی را با آن رنگ و بوی خاصشان در ما زنده میکند. این خانه یکی از آثار ملی با ارزش است که از جاهای دیدنی مشهد محسوب میشود و سالانه میزبان افراد بسیاری از سراسر ایران است. اگر تجربه بازدید از این خانه تاریخی را دارید و با قصد دارید که در سفر بعدی خود به مشهد از آن بازدید کنید، تجربه خود از این بازدید را با ما و کاربران گردشی تاپ به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
این جاذبه در محله عیدگاه، خیابان نواب صفوی، کوچه عباسقلی خان، کوچه مسجد محمدیه قرار دارد.
این عمارت زیبا متعلق به دوران قاجار است.
بازدید از این جاذبه همه روزه از ساعت 9 صبح الی 17 امکانپذیر است. خانه غفوری کجاست؟
قدمت این بنا به چه دورانی بازمیگردد؟
در چه ساعاتی از روز میتوانیم از خانه غفوری بازدید کنیم؟