باغ دولت آباد

باغ دولت آباد یزد همانند جواهری سبز در دل کویر می‌درخشد. این باغ زیبا متعلق به دوران افشاریه بوده و تاریخ طولانی‌ای را درون خود جای داده‌است. معماری و جذابیت نمای بیرونی عمارت باغ آن را به یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی یزد تبدیل نموده و سالانه گردشگران زیادی را از داخل و خارج از ایران به سوی خود می‌کشاند. چنانچه اطلاعات چندانی از تاریخچه و معماری آن ندارید، در ادامه همراه ما باشید تا سفری به دل این باغ زیبا بزنیم و شما را بیشتر با آن آشنا کنیم.

تاریخچه باغ دولت آباد

قدمت باغ دولت آباد به اواخر دوران افشاریه و سال 1083 شمسی برمی‌گردد. این باغ زیبا به دستور محمدتقی خان بافقی، معروف به خان بزرگ که ایشان بزرگ خاندان خوانین یزد بودند، ساخته شد. در ابتدا می‌بایست محمدتقی خان با ایجاد یک قنات آب را به باغ خود می‌رساند و سپس دارالحکومه خود را بنا می‌نمود. پس از ایجاد قنات 65 کیلومتری به نام «قنات دولت آباد»، خیال محمدتقی از وجود آب در باغش راحت شد و عمارتی زیبا در باغ خود احداث کرد.

پس از زمان افشاریه، در دوره‌های زندیه و قاجاریه نیز همچنان باغ دولت آباد، اقامتگاه حاکمان کشور بود. این باغ در آن زمان خارج از شهر بوده و در میان درختان سر به فلک کشیده، پنهان شده‌بود. در زمان قاجار به محلی که باغ در آن قرار داشت، «هزار درخت» نیز می‌گفتند. با وسعت یافتن شهر در این زمان باغ به دروازه چهار منار یزد وصل شده و جزئی از آن محسوب می‌شد. پس از آن در زمان پهلوی دور تا دور باغ را خانه‌های جدید پر کرده بود و این مکان به متروکه تبدیل شد. متاسفانه به دلیل عدم رسیدگی به آن عمارت‌های باغ تخریب زیادی را به خود دید.

در سال 1348 شمسی با تصمیم وزارت فرهنگ و هنر کشور عملیات مرمت و بازسازی آغاز شد. در سال 1355 محوطه بیرونی باغ بازسازی شد؛ و در نهایت در سال 1361 باغ دولت آباد به عنوان یکی از جاذبه‌های تاریخی شهر یزد و به جا مانده از دوران افشاریه برای بازدید عموم افتتاح شد. جالب است بدانید این باغ زیبا و دیدنی جز یکی از 9 باغ ایرانی بوده که نام آن در سال 1390، در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. علاوه بر آن نام این مجموعه در اسفندماه سال 1364 در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسید.

باغ دولت آباد کجاست؟

باغ دولت آباد یزد در خیابان رجایی این شهر و در کوچه حسینیه نیز واقع شده‌است. برای دسترسی راحت‌تر به باغ می‌توانید از وسایل حمل و نقل عمومی نظیر اتوبوس و تاکسی انتخاب کنید. نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس به این باغ، ایستگاه شحنه در بلوار دولت آباد است. از ایستگاه تا این جاذبه دیدنی 10 دقیقه پیاده‌روی دارد. چنانچه می‌خواهید با خودروی شخصی خودتان از باغ دیدن کنید، وارد بلوار دولت آباد شده و مسیرتان را تا خیابان رجایی ادامه دهید. برای مسیریابی بهتر و آسان‌تر لوکیشن زیر از گوگل مپ را برایتان قرار داده‌ایم.

لوکیشن در بلد

معماری باغ دولت آباد

باغ دولت آباد یزد از دو بخش اندرونی و بیرون تشکیل شده‌است. بخش درونی شامل ساختمان هشتی، مطبخ، برج دیدبانی، حرمسرا، آب انبار خصوصی، اصطبل تابستانه و زمستانه است و بخش بیرونی محلی برای انجام مراسمات و تشریفات حکومتی و اداره امور شهر بود. این بخش نیز شامل تالار آیینه، عمارت، آب انبار عمومی، دو بازارچه و جلوخان و سردر می‌شود. سبک معماری باغ نیز به طور کامل، معماری اصیل ایرانی بوده و عناصر بسیار زیادی از معماری ایرانی را نیز می‌توانیم در این باغ ببینیم.

بادگیر یکی از هویت‌های اصلی شهر یزد محسوب می‌شود. جالب است بدانید بادگیر باغ دولت آباد با ارتفاع 33 متر، بلندترین بادگیر خشتی جهان بوده که نمایی هشت ضلعی دارد و حکم کولر را در فصل تابستان ایفا می‌کرده است. زیر بادگیر حوضی قرار داده شده تا با وزش آب و برخورد آن به آب، هوایی بسیار خنک و مطلوب را به داخل عمارت در جریان می‌اندازد. وسعت باغ به 4.6 هکتار می‌رسد و دارای 4 بنای اصلی به نام‌های تالار طنبی، هشتی، سردر و اتاق‌های زمستانی است.

عمارت‌های این باغ پس از راه‌اندازی قنات ساخته شده و در ابتدا دارای 9 عمارت بوده که متاسفانه امروزه فقط 4 مورد را می‌بینیم. عمارت هشتی در قسمت جنوبی باغ قرار دارد و اصلی‌ترین عمارت باغ شناخته می‌شود که شامل یک بادگیر است. عمارت طنبی، عمارتی بسیار مجلل بوده که در ضلع غربی باغ قرار گرفته است و شامل یک تالار، صفه و شبستان می‌شود. عمارت سردر نیز یک عمارت دو طبقه برای پذیرایی از مهمانان بنا شده و از یک سردر، هشتی و چند اتاق که توسط راهرو‌ها به هم متصل هستند، تشکیل می‌شود.

بهشت آیین و یا اتاق زمستانی از دیگر عمارت‌های باغ دولت آباد بوده که درست روبروی آفتاب ساخته شده. این ساختمان در مرز بین قسمت درونی و بیرونی باغ و در مقابل عمارت هشتی واقع شده‌است. مواد به کار گرفته شده در ساخت عمارت‌های باغ خاک رس، کاه و گچ بوده و در تمامی عمارت‌ها می‌توانیم درهای ارسی و شیشه‌های رنگی و پنجره‌های مشبک بسیار زیبا را ببینیم.

جاهای دیدنی اطراف باغ دولت آباد

جاذبه‌های دیدنی شهر یزد به باغ دولت آباد ختم نمی‌شود و هنوز صدها جای دیگر باقی مانده که باید به دیدن آن‌ها بروید. علاوه بر بازدید از این جاذبه‌ها، خرید سوغات یزد را به هیچ‌وجه فراموش نکنید. در ادامه لیستی از نزدیک‌ترین جاهای دیدنی به باغ را برایتان قرار داده‌ایم که می‌توانید از آن استفاده کنید و سفری ماندگار را برای خود و خانواده رقم بزنید.

• خانه لاری ها (فاصله: 3.2 کیلومتر)
• آتشکده ورهام (فاصله تا باغ دولت آباد: 4.3 کیلومتر)
• میدان امیر چخماق (با فاصله 2.4 کیلومتر)
• عمارت قصر آینه (در فاصله 7 کیلومتری از باغ)
• میدان ساعت یزد (فاصله: 2.4 کیلومتر)

نکات بازدید از باغ دولت آباد

• هزینه بازدید از باغ دولت آباد یزد برای گردشگران ایرانی مبلغ 5 هزار تومان و گردشگران خارجی مبلغ 20 هزار تومان است.
• شما می‌توانید همه روزه به جز ایام سوگواری تاسوعا و عاشورای حسینی، از ساعت 07:00 صبح الی 22:30 شب از این باغ دیدن کنید. بازدید از تمامی بخش‌های باغ دولت آباد 1 الی 2 ساعت از زمان شما را به خود اختصاص می‌دهد.
• عطر گل‌های باغ و فضای بسیار رویایی آن همگی در کنار هم باعث شده تا بهترین زمان بازدید از این باغ زیبا، فصل بهار باشد.
• معماری جذاب باغ، گل و شکوفه‌های بهاری در کنار حوض بزرگ این مجموعه آن را به یکی از بهترین سوژه‌ها جهت عکاسی تبدیل نموده است.

کلام آخر

باغ دولت آباد از جمله باغ‌های ایرانی بوده که ارزش بالایی جهت بازدید دارد. برخلاف آب و هوای گرم و خشک شهر یزد، این باغ همانند بهشتی در دل کویر بوده که درخت‌های سر به فلک کشیده و گل‌های رنگارنگ، آن را به این بهشت سرسبز و زیبا تبدیل کرده‌است. اگر تا به امروز از این باغ دیدن نکرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم بازدید از آن را در برنامه خود قرار دهید. در این مقاله از گردشی تاپ سعی کردیم هر آنچه که می‌بایست از این باغ و عمارت باشکوه آن بدانید، در اختیارتان قرار دهیم تا با دید بازتری به بازدید از آن بپردازید. از اینکه تا پایان مقاله همراه ما بودید، بی‌نهایت سپاسگزاریم.

سوالات متداول