مسجد وکیل شیراز یکی از قدیمیترین و زیباترین مساجد ایران است که قدمت آن به دوران زندیه برمیگردد. این مسجد به دستور کریمخان زند در کنار بازار وکیل شیراز ساخته شد که امروزه به عنوان یکی از جاهای دیدنی شیراز شمرده میشود. در این مقاله به تاریخچه این بنا، بررسی معماری آن و همه چیزهایی که میبایست در مورد آن بدانید، پرداختیم. پس اگر درباره این مسجد تاریخی کنجکاو هستید، تا آخر مقاله ما را همراهی کنید.
تاریخچه مسجد وکیل شیراز
با به قدرت رسیدن کریمخان زند در شیراز، او به دلیل علاقه زیادی که به معماری داشت، دستور ساخت چندین بنا را دادند که یکی از آنها مسجد وکیل بود. این مسجد در سال 1187 هجری قمری ساخته شده و درست 257 سال از عمر آن میگذرد. متاسفانه نام دقیق معمار این مسجد به درستی روشن نیست؛ اما با توجه به متون تاریخی این مسجد، در دوران قاجار توسط حسین علی میراز فرمانفرما، پسر فتحعلی شاه قاجار مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته است و بخشی از کاشیکارها مربوط به این دوران است.
این مسجد در دوران پهلوی با تلاشهای اداره کل حفاظت آثار باستانی و بناهای تاریخی مرمت شده و پس از انقلاب نیز عملیات مرمت در کف صحن صورت گرفت. مسجد وکیل شیراز در تیرماه سال 1311 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
مسجد وکیل کجاست؟
مسجد وکیل در مجاورت بازاری با همین نام قرار گرفته و یکی از ورودیهای مسجد نیز از داخل همین بازار است. برای رسیدن به این مسجد باشکوه ابتدا باید خود را به میدان شهرداری برسانید و سپس به خیابان طالقانی بروید. همچنین این نکته را در نظر بگیرید که مسجد دارای پارکینگ نیست و باید ماشین خود را در خیابانهای اطراف پارک کنید.
اگر میخواهید از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید، مترو را به شما پیشنهاد میکنیم. کافیست در ایستگاه وکیل پیاده شوید و چند دقیقه پیادهروی کنید تا به مسجد برسید. همچنین اگر اتوبوس را انتخاب کردید، باید در ایستگاه شهدا پیاده شده و مسیری 5 دقیقهای را طی کنید تا به این بنای ارزشمند برسید. برای مسیریابی بهتر میتوانید از نقشه زیر استفاده کنید.
معماری مسجد وکیل
معماری اصیل ایرانی همیشه یکی از نقاط مثبت بناهای تاریخی جهت بازدید است؛ مسجد وکیل نیز از این قاعده مستثنی نیست. معماری اصیل بهکاررفته در این مسجد آنرا به یکی از محبوبترین بناهای تاریخی جهت بازدید تبدیل کرده است. از کتیبههای تاریخی گرفته تا کاشیکاریهای رنگی، حجاریهای فوقالعاده و نقوش ایرانی، همه و همه زیبایی این مسجد را چندین برابر میکند.
مساحت مسجد وکیل به 11 هزار مترمربع میرسد. طرح مسجد دو ایوانی است و دو شبستان جنوبی و شرقی دارد که بین بازار و حمام وکیل قرار گرفته است. صحن مسجد با ابعاد 60 متر، مربعیشکل بوده و در ساخت آن از سنگ استفاده شده است. جالب است بدانید در این مسجد گنبد و منارهای قرار نگرفته و تنها دارای دو مأذنه بر روی سردر ورودی است.
ستونهای مسجد مارپیچی بوده که زیبایی خاصی به آن داده است. کتیبهها با خط نستعلیق، ثلث و نسخ نوشته شده که بر روی برخی از آنها تاریخ نصبشان نوشته شدهاست. متاسفانه پس از دو زلزله نسبتاً شدید، قسمتهایی از مسجد تخریب شد که در دوران قاجار آن را مرمت کردند و به همین دلیل قدمت برخی از کتیبهها به دوران قاجار برمیگردد.
به دستور کریم خان زند، برای ساخت منبر مسجد سنگهای مرمری را از مراغه به شیراز آوردند و منبری مرمری با 14 پله در مسجد بنا شد که گلهای حجاری شده به زیبایی آن افزوده است. در قسمت راست منبر، محراب زیبایی قرار دارد که آیات قرآن کریم بر روی آن حک شده است. دیوارها و سقفها نیز با کاشیهای چشمگیر تزیین شدهاند.
مسجد وکیل دارای دارای دو شبستان است که شبستان شرقی 5 دهانه دارد و برای نگهداشتن سقف آن از 12 ستون استفاده شدهاست. در گنبدهای این شبستان کاشیکاریهای بینظیری انجام شدهاست. در ورودی آن آیاتی از قرآن کریم با خطوط ثلث نوشته شده و همچنین پس زمینه لاجوردی و فیروزهای رنگ آن جای هیچگونه سخنی باقی نگذاشته است.
شبستان جنوبی مسجد بسیار وسیعتر با 48 ستون سنگی خودنمایی میکند. این شبستان چهار طاقنما دارد و در مقابل طاق مروارید واقع شدهاست. جزرهای این شبستان به وسیله کاشی و نقشهای گل و بوته تزیین شدهاند.
جاذبههای اطراف مسجد وکیل
اگر پس از بازدید از مسجد وکیل این سوال در ذهن شما مطرح شد که مقصد بعدی کجاست، پیشنهاد ما به شما موارد زیر است:
- بازار وکیل (در ضلع غربی مسجد واقع شده است)
- حمام وکیل (فاصله: 50 متر)
- ارگ کریم خان زند (فاصله: 600 متر)
- باغ ملی شیراز (با فاصله 3.2 کیلومتری)
- موزه تاریخ طبیعی و تکنولوژی (در فاصله 5.2 کیلومتر)
- باغ ارم شیراز (با فاصله 4.2 کیلومتر)
- خانه زینتالملک (در فاصله 1.3 کیلومتری)
- خانه تاریخی فروغالملک (فاصله: 900 متر)
- دروازه قرآن (فاصله: 3.9 کیلومتر)
نکات بازدید از مسجد وکیل
- هزینه بازدید از این مسجد برای گردشگران ایرانی 10 هزار تومان و گردشگران خارجی 50 هزار تومان است.
- زمان بازدید از این مسجد همه روزه بهجز روزهای تعطیل از ساعت 8:30 الی 21:00 است.
- این مسجد از ارزش تاریخی بالایی برخوردار و نمایانگر معماری ایرانی – اسلامی است؛ لطفا از وارد کردن آسیب به بخشهای مختلف آن خودداری کنید.
- فصل بهار بهترین زمان برای دیدن این جاذبه است؛ البته در نظر داشته باشید که در ایام نوروز جمعیت زیادی برای دیدن آن میآیند.
- گرفتن عکس یادگاری با بخشهای مختلف مسجد وکیل را فراموش نکنید.
کلام آخر
مسجد وکیل شیراز یادگار دوران زندیه است که بهخوبی معماری آن زمان را به تصویر میکشد. سالانه گردشگران داخلی و خارجی زیادی به شیراز آمده و علاوه بر بازدید از همهی مقاصد گردشگری که در این شهر تاریخی وجود دارد، از این مسجد زیبا نیز دیدن میکنند. در این مقاله از وب سایت گردشی تاپ سعی بر این بود که به صورت کامل درباره این مسجد و جاذبههای آن به شما توضیح دهیم. امیدواریم از خواندن این مقاله در گردشی تاپ لذت برده باشید.
سوالات متداول
مسجد وکیل کجاست؟
این مسجد در خیابان طالقانی، در ضلع غربی بازاری تاریخی به همین نام قرار دارد.
ساعات بازدید از مسجد وکیل کدامند؟
همهروزه به غیر از روزهای تعطیل، از ساعت 08:30 الی 21:00 میتوانید از این بنای تاریخی دیدن کنید.
قدمت این مسجد چقدر است؟
این بنا در دوران زندیه به دستور کریمخان زند ساخته شده است.
هزینه بازدید از مسجد وکیل چقدر است؟
این هزینه برای گردشگران داخلی 10 هزار تومان و برای گردشگران خارجی 50 هزار تومان است.