برج آتش نشانی تبریز

برج آتش نشانی تبریز اولین قدم در زمینه توسعه آتش‌نشانی در تمام کشور است و به گفته بسیاری از افراد، رای سال‌های طولانی الگوی انگلیسی‌ها برای ساختن برج آتش‌نشانی در کشورشان بوده است. با گذشت بیشتر از 100 سال از تاریخ ساخت این برج، همچنان پابرجاست و به عنوان یکی از جاهای دیدنی تبریز شناخته می‌شود. با گردشی تاپ همراه باشید تا نگاه نزدیکی به این سازه داشته باشیم و شما را با بخش‌های مختلف آن آشنا کنیم.

درباره برج آتش نشانی تبریز

این برج از یادگاری‌های دوران قاجاریه است و با ارتفاع 23 متری خود به عنوان اولین و مهم‌ترین قدم در زمینه توسعه آتش‌نشانی در تمام کشور شناخته می‌شود. در گذشته شخصی در بالای برج آتش نشانی تبریز مستقر می‌شد و از طریق 8 نورگیری که در بالای برج قرار دارد، شهر را رصد می‌کرد. این شخص به محض دیدن آتش در شهر، زنگ بالای برج را به صدا درمی‌آورد تا عملیات اطفای حریق آغاز شود.

البته باید بگوییم که در آن زمان تجهیزات چندان پیشرفته‌ای برای اطفای حریق وجود نداشت و این کار به کمک آب‌انبار همسایه‌ها و پمپ‌های دستی مسی انجام می‌شد. چنانچه علاقه دارید از این تجهیزات دیدن کنید، باید خود را ه موزه آتش‌نشانی این شهر برسانید. به گفته بسیاری از افراد، برج آتش نشانی تبریز در آن زمان الگوی انگلیسی‌ها بود و بریتانیایی‌ها برای ساخت برج آتش‌نشانی از معماری این سازه الهام می‌گرفتند.

قدمت تاریخی و کاربرد بسیار مهم این سازه سبب شد تا در سال 1377 نام برج آتش نشانی تبریز در لیست آثار ملی ایران به ثبت برسد.

بهترین راه دسترسی به برج آتش نشانی تبریز

این سازه کمی پایین‌تر از میدان دانشسرا، در خیابانی به نام خاقانی قرار گرفته است. اگر قصد دارید از اتوبوس برای عزیمت به این مکان استفاده کنید، بهترین راه این است که در یکی از ایستگاه‌های خاقانی یا دانشسرا پیاده شوید و ادامه مسیر را پیاده‌روی کنید. البته باید بگوییم که فاصله این ایستگاه‌ها تا برج آتش نشانی تبریز کمی زیاد است و اگر به خودروی خودتان دسترسی دارید، بهتر است از آن برای رسیدن به این مکان استفاده کنید.

آن دسته از گردشگرانی که می‌خواهند از ماشین خودشان برای رسیدن به برج آتش نشانی تبریز استفاده کنند، بهترین راه این است که ابتدا خود را به میدان دانشسرا برسانند و از آن‌جا وارد خیابان خاقانی شوند. در نظر داشته باشید که از سمت میدان ساعت نیز می‌توانید برای دسترسی به این جاذبه استفاده کنید. خوشبختانه در نزدیکی برج آتش‌نشانی چندین پارکینگ عمومی مانند پارکینگ خاقانی و کوثر وجود دارد که می‌توانید ماشین خود را در آن‌جا پارک کنید.

در قسمت پایین می‌توانید لوکیشن دقیق برج آتش نشانی تبریز را در گوگل مپ مشاهده کنید و از آن برای مسیریابی و پیدا کردن بهترین مسیر استفاده کنید.

آدرس این برج در نشان

معماری برج آتش نشانی تبریز

پلان اصلی این برج آجری از بیرون به صورت هشت‌ضلعی و از داخل به صورت دایره‌ای طراحی شده است. برای دسترسی به بالاترین قسمت برج آتش نشانی تبریز، یک پلکان مارپیچ در داخل سازه طراحی شده است. نور این راه‌پله توسط نورگیرهای روی بدنه تامین می‌شود تا در بالا رفتن از آن مشکلی وجود نداشته باشد. طراحی پلکان مارپیچ در آن زمان بسیار رایج بوده و در سایر منارها و برج‌های مشابه نیز می‌توانید مشاهده کنید.

در بالاترین طبقه برج می‌توانید هشت نورگیر نسبتا بزرگ را مشاهده کنید. در گذشته نگهبانی در این طبقه قرار می‌گرفت و از این نورگیرها برای رصد کردن شهر استفاده می‌کرد. از سقف این طبقه یک زنگ بزرگ آویزان شده است و نگهبان به محض دیدن آتش آن را به صدا درمی‌آورد. سقف برج آتش نشانی تبریز به صورت شیروانی طراحی شده تا در برابر برف و باران مقاوم باشد. روی این سقف یک میله 2.5 متری قرار گرفته که روی آن یک پرچم سیاه و پرچم ایران نصب شده است.

شاید برایتان سوال باشد که داستان این پرچم سیاه رنگ چیست؟ باید بگوییم که پس از شهادت آتش‌نشانان شجاع کشورمان در حادثه پلاسکو، این پرچم سیاه بر روی برج آتش نشانی تبریز نصب شد تا غم و اندوه جامعه آتش‌نشانی کشور را به نمایش بگذارد.

تاریخچه برج آتش نشانی تبریز

برج آتش‌نشانی در زمان قاجاریه ساخته شده و در آن زمان تنها پایگاه آتش‌نشانی در کل کشور بود. نام اصلی این سازه «یانقین» است که در زبان محلی معنی آتش‌سوزی را می‌دهد. این برج 23 متری به سرعت توجه انگلیسی‌ها را به خود جلب کرد و آن‌ها دو واحد آتش‌نشانی دیگر در شهرهای مسجد سلیمان و آبادان تاسیس کردند. هدف از تاسیس این واحدها حفاظت از پالایشگاه‌ و ذخایر نفتی کشور بود.

در دوران قاجاریه به محض رویت شدن دود، آتش‌نشانان بشکه‌های خود را برمی‌داشتند و با گاری به سمت آتش حرکت می‌کردند. آن‌ها بشکه‌های خود را از آب‌انبار همسایه پُر می‌کردند و عملیات اطفاع حریق را آغاز می‌کردند. از زمان ساخت برج آتش نشانی تبریز تا الان بیشتر از 100 سال می‌گذرد و در این مدت، تعداد پایگاه‌های آتش‌نشانی کشور به بیشتر از 1400 عدد رسیده و تجهیزات این زمینه نیز پیشرفت چشم‌گیری را کرده‌اند.

ساعات فعالیت برج آتش نشانی تبریز

متاسفانه باید بگوییم که تا اطلاع ثانوی امکان بازدید از فضای داخلی این برج وجود ندارد و باید به دیدن نمای ظاهری آن اکتفا کنید. به همین خاطر زمان خاصی برای فعالیت برج آتش‌نشانی وجود ندارد و در هر ساعتی از شبانه‌روز که خواستید می‌توانید برای بازدید از آن اقدام کنید. به یاد داشته باشید که اگر در روز از این برج دیدن کنید، می‌توانید جزئیات بیشتری را مشاهده کنید و اگر این کار را در شب انجام دهید می‌توانید از نورپردازی آن لذت ببرید.

جاذبه های اطراف برج آتش نشانی تبریز

جاذبه‌های زیادی در اطراف این برج قرار گرفته‌اند که پیشنهاد می‌کنیم با یک برنامه‌ریزی درست از تمام آن‌ها دیدن کنید. در قسمت پایین ما لیست نزدیک‌ترین جاذبه‌ها را برای شما قرار داده‌ایم تا راحت‌تر بتوانید برای ادامه سفر خود در تبریز برنامه‌ریزی کنید.

• برج ساعت: نزدیک‌ترین جاذبه را باید برج ساعت تبریز معرفی کنیم که در فاصله 650 متری از این برج قرار گرفته و با 9 دقیقه پیاده‎روی می‌توانید به آن‌جا برسید. این برج یکی از مشهورترین برج‌های ساعت جهان است که معماری شبیه به نمونه انگلیسی خود در شهر لندن دارد.
• موزه آتش‌نشانی: تنها 700 متر با برج آتش‌نشانی فاصله دارد و با 10 دقیقه پیاده‌روی می‌توانید خود را به آن‌جا برسانید. در این موزه می‌توانید مجموعه بی‌نظیری از تجهیزات آتش‌نشانی را از گذشته تا امروز مشاهده کنید.
• موزه استاد شهریار: در خانه استاد شهریار قرار گرفته و با نام موزه ادبی نیز شناخته می‌شود. در این موزه می‌توانید مجموعه‌ای از آثار و اشعار استاد شهریار و وسایل زندگی او را مشاهده کنید. این موزه تنها 1.6 کیلومتر با برج آتش نشانی تبریز فاصله دارد و با 16 دقیقه پیاده‌روی می‌توانید به آن‌جا برسید.
• کلیسای مریم مقدس: جزو زیباترین و قدیمی‌ترین کلیساهای این شهر است و بازدید از آن خالی از لطف نیست. کلیسای مریم مقدس در فاصله 1.5 کیلومتری از برج آتش‌نشانی قرار گرفته و با 20 دقیقه پیاده‌روی می‌توانید از آن دیدن کنید.
• ارگ علیشاه: جزو ارزشمندترین بناهای تاریخی تبریز است که در گذشته لقب مرتفع‌ترین دیوار شهر را به خود اختصاص داده بود. متاسفانه امروزه بخش‌های زیادی از آن تخریب شده و تنها بخش کوچکی از آن قابل بازدید است. فاصله ارگ علیشاه تا برج آتش نشانی تبریز 1.4 کیلومتر است.
• اتاق فرار تبریز: اگر می‌خواهید در کنار بازدید از بناهای تاریخی این شهر، کمی هیجان را به سفر خود تزریق کنید، اتاق فرار بهترین گزینه است. این جاذبه در فاصله 450 متری از برج قرار گرفته و با 7 دقیقه پیاده‌روی می‌توانید به آن دسترسی داشته باشید.

سخن پایانی

برج آتش‌نشانی تبریز یکی از مهم‌ترین بناهای این شهر است که در زندگی مردمِ دوران قاجار نقش بسیار مهمی داشته است. این رج امروزه به عنوان نماد آتش‌نشانی در کشور شناخته می‌شود و سالانه توسط گردشگران داخلی و خارجی زیادی مورد بازدید قرار می‌گیرد. اگر تجربه بازدید از این برج را دارید و یا ساکن شهر تبریز هستید، خوشحال می‌شویم اگر نظر خود را درباره این سازه با سایر کاربران گردشی تاپ به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول