مسجد ملک کرمان

مسجد ملک کرمان یکی از بزرگ‌ترین مساجد این شهر است و با قدمتی که به دوران سلجوقیان برمی‌گردد، لقب قدیمی‌ترین مسجد کرمان را نیز به خودش اختصاص داده است. این مسجد بخش‌های متنوعی مانند شبستان، محراب، ایوان و برج سلجوقی را شامل می‌شود که هر کدام با معماری خیره‌کننده خود نظر شما را جلب می‌کنند. اگر با معماری دوره‌های مختلف آشنا باشید، متوجه خواهید شد که در ساخت این بنا از معماری دوران سلجوقی و دوره‌های قبل و بعد آن الهام گرفته شده است.

مسجد ملک کرمان که نام دیگر آن مسجد امام است، سال‌ها پیش در لیست فهرست ملی به ثبت رسیده و امروزه به عنوان یکی از جاهای دیدنی کرمان شناخته می‌شود. این مسجد طراحی چهار ایوانی دارد و در دوره‌های بعد باهار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. خوشبختانه بازسازی‌های انجام شده تنها با هدف استحکام بیشتر سازه انجام شده و تغییر چندانی در چهره اولیه آن ایجاد نشده است.

در این مقاله از گردشی تاپ همراه ما باشید تا شما را با تاریخچه و معماری یکی از جذاب‌ترین مساجد ایران آشنا کنیم.

مسجد ملک کرمان کجاست؟

مسجد ملک کرمان در بافت تاریخی شهر قرار گرفته و از شمال به خیابان امام خمینی، از جنوب به خیابان شهید مطهری شرقی، از غرب به بلوار پیروزی و از شرق به خیابان میرزا رضا کرمانی می‌رسد. اگر حوصله ماندن در ترافیک را ندارید، پیشنهاد می‌کنیم که از اتوبوس برای دسترسی به این جاذبه استفاده کنید. ایستگاه میرزا رضا 6 نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس به این مسجد است که تنها 531 متر با آن فاصله دارد.

اگر هم با خانواده هستید و می‌خواهید با ماشین خودتان برای دیدن مسجد ملک کرمان بروید، بهتر است که لوکیشن گوشی خود را روشن کنید و از نقشه زیر برای مسیریابی استفاده کنید. به این صورت می‌توانید کوتاه‌ترین و بهترین مسیر را با توجه به مکان فعلی خود بیابید.

لوکیشن در نشان

جاذبه های اطراف مسجد امام کرمان

در اطراف این مسجد جاذبه‌های زیادی قرار گرفته‌اند که پیشنهاد می‌کنیم از تمام آن‌ها دیدن کنید. در قسمت پایین می‌توانید نزدیک‌ترین جاذبه‌ها به مسجد ملک کرمان را ببینید.

• بازار تاریخی قلعه که تنها 700 متر فاصله دارد.
• کاروانسرای کوزه‌گران در فاصله 783 متری.
• کاروانسرای حاج مهدی با فاصله تقریبی 1.3 کیلومتر.
• گنبد جبلیه یا موزه سنگ کرمان با فاصله 3.5 کیلومتر.
• موزه مطبوعات با فاصله که در فاصله 1.5 کیلومتری از مسجد ملک کرمان قرار گرفته است.
• یخدان مویدی که 3 کیلومتر با این مسجد فاصله دارد.
• آتشکده زرتشتیان کرمان در فاصله 5 کیلومتری.

تاریخچه مسجد ملک کرمان

دوران سلجوقیان یکی از دوران‌هایی بود که توجه زیادی به شهر کرمان شد و بناهای زیادی را از خود به یادگار گذاشت. بنای اولیه این مسجد نیز در دوران سلجوقیان، به دستور ملک توران شاه یکم ساخته شد؛ اما برخی از بخش‌های آن در دوره‌های بعدی تکمیل شده است. مسجد ملک کرمان در آن زمان تنها مسجد جامع شهر بود و به عنوان بزرگ‌ترین مرکز اجتماعات مردم شناخته می‌شد. این بنا در مهرماه سال 1346 در فهرست آثار ملی ایران، با شماره 760 به ثبت رسیده است.

در سال‌های گذشته آب‌نمای زیبایی به ارتفاع 4.2 متر در قسمت غربی این مسجد جا خوش کرده بود. آن‌گونه که مورخان می‌گویند، نمازگزارن از راه‌پله‌های اطراف این آب‌نما بالا می‌رفتند و از آن برای گرفتن وضو استفاده می‌کردند. آب این آب‌نما توسط قنات‌های زیرزمینی تامین می‌شد و متاسفانه با خشک شدن این قنات‌ها، آب‌نما تخریب شد و سنگ‌فرش‌های بی‌روح جای آن را پر کردند. ای کاش در تخریب این بخش تجدید نظر می‌شد و همچنان امکان بازدید از این آب‌نما برای گردشگران محیا بود.

معماری مسجد ملک کرمان

این مسجد 9190 متر از زمین‌های منطقه را به خود اختصاص داده و ایوان‌ها، شبستان‌ها و صحن وسیعی را در خودش جا داده است. برای ورود به داخل مسجد می‌توانید از سه ورودی که در این مسجد قرار گرفته استفاده کنید. صحبت درباره معماری مسجد ملک کرمان را با همین ورودی‌ها شروع می‌کنیم. ورودی اصلی مسجد در قسمت شمالی قرار گرفته و با در چوبی و قدیمی خود جلب توجه می‌کند. در بالای این ورودی یک طاق زیبا با گچ‌بری‌هایی که طرح گره را در خود جای داده‌اند قرار گرفته است.

پشت‌بام و شبستان امام حسن (ع) سه محراب زیبا با گچ‌بری‌ها چشم‌نواز را خود جا داده‌اند که قدمت آن‌ها به اوایل قرن پنجم برمی‌گردد. همچنین چندین محراب کوچک با قدمت 150 ساله نیز در مسجد ملک کرمان وجود دارند که آن‌ها هم از هنر گچ‌بری بی‌بهره نیستند. بازدید از هر کدام از این شبستان‌ها تجربه متفاوتی است و پیشنهاد می‌کنیم که با گذاشتن اندکی وقت از تمام آن‌ها دیدن کنید.

شبستان‌ها بخش دیگری هستند که با معماری خارق‌العاده‌ای که دارند خودنمایی می‌کنند. مسجد ملک کرمان دارای سه شبستان است که معروف‌ترین آن‌ها شبستان امام حسن (ع) است. شبستان دیگری با نام آقا علی وجود دارد که با 6 ستون زیبای خود به شبستان امام موسی بن جعفر (ع) وصل می‌شود. شبستان ضلع شرقی ابعاد کوچکی دارد و در مقایسه با سایرین حرف چندانی برای گفتن ندارد. شبستان ضلع جنوبی هم 27 ستون زیبا را در خودش جا داده و به عنوان زیباترین شبستان مسجد شناخته می‌شود.

مناره‌ها بخش دیگری هستند که نباید از آن‌ها چشم‌پوشی کنید. مسجد ملک کرمان دارای 4 ایوان است که بزرگ‌ترین آن‌ها در ضلع غربی صحن قرار گرفته است. تمام این ایوان‌ها به سبک معماری سلجوقی ساخته شده‌اند. ماجراجویی خود را با دیدن برج سلجوقی در شمال شرقی مسجد به پایان برسانید. این برج در گذشته بیشتر از 20 متر ارتفاع داشته و متاسفانه امروزه تنها 6 متر از آن باقی مانده است.

نکات تکمیلی در بازدید از مسجد ملک کرمان

• این مسجد یادگاری دوران سلجوقی است و ارزش تاریخی بسیار زیادی دارد. گذشتگان در حفظ و نگهداری آن کوشا بودند تا امکان بازدید برای نسل ما فراهم باشد. خواهشمندیم که از وارد کردن آسیب به بخش‌های مختلف مسجد خودداری کنید.
• مانند تمام مساجد تاریخی ایران، بازدید از مسجد امام کرمان نیز رایگان است.
• این مسجد همچنان مورد استفاده مردم قرار می‌گیرد و اگر قصد بازدید از آن را دارید، بهتر است زمان اقامه نماز را برای بازدید انتخاب نکنید.
• فصل بهار و پاییز بهترین زمانی است که می‌توانید برای سفر به این شهر و بازدید از دیدنی‌های آن انتخاب کنید.
• در اطراف مسجد پارکینگ عمومی وجود ندارد و بهتر است که ماشین خود را در نزدیکی مسجد ملک کرمان، در مکانی امن پارک کنید.
• بازدید از تمام بخش‌های فوق بین 1 الی 2 ساعت زمان می‌برد و پیشنهاد می‌کنیم که این زمان را اختصاص دهید تا چیزی از قلم نیوفتد.

سخن پایانی

بناهای تاریخی زیادی در شهر کرمان قرار دارند؛ اما مسجد ملک کرمان تفاوت‌های بسیاری با سایرین دارد. پیشنهاد می‌کنیم که حتما بازدید از این بنا را در برنامه سفر خود قرار دهید. در قسمت پایین هم می‌توانید تجربه بازدید و نظرات خود را درباره این مسجد تاریخی با سایر کاربران گردشی تاپ به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول