عصارخانه شاهی

یکی از برجسته‌ترین و جالب‌ترین جاذبه های گردشگری اصفهان که در میدان نقش جهان این شهر واقع شده‌، عصارخانه شاهی است. این جاذبه که در اوایل دوره صفویه احداث شده ، یکی از زیباترین موزه‌های تاریخی کشورمان است که بخشی از آداب و رسوم نیاکان‌مان را به نمایش در می‌آورد. در این موزه با نحوه آسیاب کردن و تولید انواع روغن در زمان قدیم آشنا خواهید شد. تاریخچه، معماری و نکات بازدید از عنوان‌های این مقاله است که در ادامه به آن می‌پردازیم، پس همراه ما باشید.

تاریخچه عصارخانه شاهی

عصارخانه شاهی اصفهان در زمان سلطنت شاه عباس اول، در دوران صفویه ساخته شد. در زمان‌های قدیم به آسیاب‌های مخصوص که برای خرد کردن فلفل و زردچوبه استفاده می‌شد، عصارخانه می‌گفتند. واژه عصار به معنی عصاره‌گیری و عصاره گرفتن از یک ماده است. بدین منظور در این عصارخانه نیز به روغن‌کشی می‌پرداختند. آسیاب‌های موجود در این مکان، از دو قطعه سنگ به همراه یک اهرم تشکیل شده که اهرم به راس یک چهارپا مانند اسب و یا الاغ وصل می‌شده و با حرکت حیوان به صورت دورانی، سنگ رویی به حرکت در می‌آمده و مواد میانی این سنگ‌ها خرد می‌شد.

بد نیست بدانید تا سال 1340 شمسی برای آسیاب کردن مواد مختلف از حیوانات استفاده می‌شده و در بین سال‌های 1340 تا 1349 برای حرکت دادن سنگ‌های آن از از موتور برق استفاده می‌شد. متاسفانه در اوایل دهه 50 شمسی با پیشرفت بشر و صنعت و فرایند روغن‌گیری صنعتی، این عصارخانه تعطیل شد. پس از گذشت 30 سال، بنای عصارخانه شاهی توسط سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان خریداری شده و مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و سپس به موزه تبدیل شد.

عصارخانه شاهی کجاست؟

عصارخانه شاهی اصفهان در میدان نقش جهان این شهر و جنب ورودی سردر بازار قیصریه واقع شده‌است. دسترسی به این موزه بسیار راحت بوده و شما چهار گزینه متروف اتوبوس تاکسی و خودروی شخصی پیش رو دارید. بهترین انتخاب مترو بوده که شما را کمترین هزینه و بیشترین سرعت به این عصارخانه می‌رساند. همچنین اتوبوس‌های شهرداری نیز می‌تواند گزینه‌ای مناسب باشد. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو و اتوبوس به موزه عصارخانه اصفهان، ایستگاه امام حسین است.

همچنین اگر قصد دارید با خودروی شخصی خودتان از این جاذبه دیدن کنید، باید بدانید چندین پارکینگ عمومی در خیابان‌های منتهی به میدان نقش جهان وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. در قسمت زیر لوکیشن دقیق این جاذبه را برایتان قرار داده‌ایم تا به راحتی مسیریابی کرده و خودتان را به این مکان تاریخی برسانید.

لوکیشن در نشان

معماری عصارخانه شاهی

عصارخانه‌ها را می‌توان نماد صنعتی ایران قدیم دانست که در شهرهای یزد، چهارمحالی و بختیاری و اصفهان رواج داشته است. عصارخانه شاهی با مساحت 380 متر مربع از بخش‌های مختلفی مانند شترخان، پیشخوان، بارانداز و تیرخانه تشکیل شده‌است. البته در گذشته بخش‌های دیگری در این مکان وجود داشته و مساحت کلی آن 1800 متر مربع بوده است. معماری این بنا ساده بوده و از دیوارها و سقف خشتی و همچنین سقف گنبدی بنا شده‌است.

این جاذبه دارای 1 طبقه به ارتفاع حدود 11 متر بوده و داخل آن سه فضای گنبدی شکل وجود دارد و پنجره‌هایی در سقف جهت تامین نور داخل بنا تعبیه شده‌است. علت استفاده از سقف گنبدی شکل بنا، خنک نگه‌داشتن محیط درون عصارخانه است، زیرا دراین بخش‌ها روغن‌ها نگهداری می‌شده و محیط گرم باعث خراب شدن و یا بو گرفتن محیط می‌شده است. این عصارخانه که امروزه به موزه تبدیل شده، در سال 2017، نشان جهانی ایکوم را به عنوان برترین موزه کوچک ایران از آن خود کرد.

مقصد بعدی کجاست؟

شهر اصفهان یکی از مهم‌ترین شهرهای کشورمان در حوزه توریستی بوده که سالانه هزاران توریست از داخل و خارج از کشور را به سوی خود می‌کشاند. بازدید از شهر اصفهان به عصارخانه شاهی ختم نمی‌شود و هنوز صدها جای دیگر وجود دارد که می‌توانید از آن‌جا نیز دیدن کنید و سفری خاطره‌انگیز و به‌یادماندنی را برای خود و خانواده‌تان رقم بزنید.  در ادامه لیستی از نزدیک‌ترین و زیباترین جاهای دیدنی نصف جهان به موزه عصارخانه اصفهان را برایتان آماده کرده‌ایم.

• مسجد عباسی (فاصله: 2.1 کیلومتر)
• مناره ساربان (فاصله تا عصارخانه شاهی: 2.8 کیلومتر)
• موزه تاریخ طبیعی اصفهان (با فاصله 3.3 کیلومتر از عصارخانه)
• بازارچه وزیر (فاصله: 2.5 کیلومتر)
• کاخ عالی قاپو (در فاصله 2.7 کیلومتری از عصارخانه)
• مسجد جامع اصفهان (در 3.2 کیلومتری از عصارخانه شاهی)
• مقبره بابا قاسم (فاصله: 2.2 کیلومتر)

نکات بازدید از عصارخانه شاهی

• برای بازدید از این جاذبه نیازمند خرید بلیط هستید و بدون داشتن بلیط ورودی نمی‌توانید از آن دیدن کنید. هزینه بازدید از عصارخانه شاهی برای تمامی گردشگران مبلغ 10 هزار تومان است.
• شما می‌توانید همه روزه از ساعت 08:00 صبح الی 14:00 و 15:00 الی 19:00 عصر از این جاذبه زیبا دیدن کنید.
• بازدید از تمام بخش‌های این موزه حدود 1 الی یک ساعت و نیم از زمان شما را به خودش اختصاص می‌دهد.
• بهترین زمان بازدید از این عصارخانه و سایر جاذبه‌های گردشگری اصفهان فصل بهار و پاییز است.
• در نزدیکی این عصارخانه بازارچه‌های سنتی و بازار قیصریه وجود دارد که به راحتی سوغات اصفهان را تهیه کرده و برای خود و دوستانتان هدیه ببرید.
• در هنگام بازدید از این موزه از لمس کردن اشیاء، جابه‌جا کردن آن‌ها و نوشتن یادگاری بر روی دیوارها جدا خودداری کنید.
• فضای جالب درون عصارخانه شاهی آن را به سوژه‌ای عالی جهت گرفتن عکاسی یادگاری تبدیل کرده‌است. پیشنهاد می‎کنیم دوربین عکاسی خود را به هیچ عنوان فراموش نکنید.
• در این موزه چندین راهنما وجود دارد که می‌توانید هر سوالی در مورد نحوه کار کردن آسیاب‌ها، نحوه روغن‌گیری و غیره دارید را از آن‌ها بپرسید.

سخن پایانی

عصارخانه شاهی یکی از منحصربه‌فردترین موزه‌های ایران است که جزء محبوب‌ترین جاهای دیدنی شهر اصفهان شمرده می‌شود. این موزه که به یادگار از دوران صفویه است، از بخش‌های متنوعی تشکیل شده و ارزش بالایی جهت بازدید دارد. در این مقاله از گردشی تاپ سعی کردیم شما را با این مکان دیدنی و جذاب آشنا کنیم تا با دید بازتری از آن بازدید کنید. چنانچه تجربه بازدید از موزه را دارید، آن را با ما و سایر کاربران گردشی تاپ به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول