آرامگاه صائب تبریزی

ایران زمین همواره زادگاه مشاهیر و دانشمندان زیادی بوده و هست. یکی از شاعران محبوب ایرانی که حتما برای یکبار هم شده، شعرهایش به گوشتان خورده، صائب تبریزی است. خیلی ها تصور می‌کند آرامگاه او در تبریز باشد، اما برخلاف اصالتش، آرامگاه صائب تبریزی در شهر اصفهان واقع شده‌است و امروزه یکی از زیباترین جاهای دیدنی اصفهان به شمار می‌رود. چنانچه اطلاعات چندانی در مورد ایشان و آرامگاه‌شان ندارید، تا پایان مقاله همراه ما باشید تا اطلاعات بیشتری کسب کنید.

صائب تبریزی کیست؟

میرزا محمدعلی، معروف به میرزا صائبا در سال 973 شمسی در تبریز چشم به جهان گشود. ایشان یکی از غزل‌سرایان بزرگ ایرانی که متخلص به صائب تبریزی بودند و در قرن یازدهم هجری، در دوران صفویه می‌زیست. خانواده صائب همانند چندین خانواده دیگر تبریزی، به دستور شاه عباس اول مجبور به ترک تبریز و سکونت در اصفهان شدند. صائب علاقه زیادی به فراگیری علم و دانش داشت. او همچنین در طول زندگیش سفرهای زیادی از جمله مکه، مشهد، هرات و به کابل داشت.

حاکم شهر کابل، ظفرخان خود نیز علاقه زیادی به شعر داشت و از حضور صائب تبریزی در آنجا استقبال زیادی کرد. پس از بازگشت صائب به ایران، او دوباره به اصفهان بازگشت و شاه عباس دوم به او مقام ملک الشعرا داد. پس از شاه عباس، شاه سلیمان علاقه چندانی به شعرهای صائب نداشت و او تصمیم گرفت از دربار بیرون آمده و در باغ خود به نام تکیه زندگی کند. صائب تبریزی به آموزه‌های زیادی از جمله علوم ادبی، نقلی و عقلی تسلط داشت. او همچنین هنر خطاطی را در جوار عموی خود، شمس‌الدین تبریزی یاد گرفت.

این شاعر بزرگ ایرانی پس از 70 سال زندگی پربهره در سال 1044 در اصفهان چشم از جهان فروبست و در باغ شخصی خود به خاک سپرده شد. میرزا محمدعلی شهرت زیادی در کشورهای هند و عثمانی داشت و نام او همواره به نیکی یاد می‌شود. آرامگاه صائب تبریزی پس از قرن‌ها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته و سالیانه توریستان و گردشگران زیادی را از سراسر جهان به سوی خود می‌کشاند.

تاریخچه آرامگاه صائب تبریزی

محل دفن صائب تبریزی سالیان سال ناشناخته بود و کسی از آن اطلاعی نداشت. آرامگاه صائب تبریزی در دوران پهلوی سال 1317 کشف شد و اقدامات لازم برای بازدید عموم فراهم شد. باغ تکیه که همانطور که قبل‌تر گفتیم، باغ شخصی این شاعر بود. این باغ در اختیار تاجری میوه فروش بود که از اداره اوقاف اصفهان اجاره کرده و پس از کشف این مقبره، اجازه بازدید از آن را نمی‌داد.

با تلاش‌های عباس بهشتیان از فعالان میراث فرهنگی اصفهان، نامه‌ای به روزنامه چهلستون اصفهان نوشته می‌شود و خواستار پیگیری ماجرا می‌شود و همینطور از اداره اوقاف می‌خواهد که دیگر باغ را اجاره ندهد. تلاش‌های آقای بهشتیان نتیجه می‌دهد و استاندار و اداره میراث فرهنگی اصفهان تصمیم به بازسازی این آرامگاه می‌گیرند.

آرامگاه صائب تبریزی توسط استاد حسین معارفی اصفهانی طراحی شده و با نظارت مهندس محسن فروغی کار بازسازی آغاز شد و پس از 4 سال در سال 1346 عملیات بازسازی به پایان رسید. برای ساخت این آرامگاه باشکوه 700 هزار تومان خرج شد که یک هشتم آن را مردم اصفهان و مابقی آن توسط انجمن ملی ایران پرداخته شد. درهای آرامگاه در مهرماه سال 1347 برای بازدید عموم باز شد و از آن زمان تا به امروز افراد زیادی به دیدار این شاعر برجسته کشورمان رفته‌اند.

معماری آرامگاه صائب تبریزی

معماری بی‌نظیر این آرامگاه هرکسی را محو خود می‌کند. استاد معارفی با الهام از دوران صفویه، از سبک معماری همان دوران استفاده کرد و آرامگاهی شایسته این شاعر ایرانی طراحی نمود. آرامگاه صائب تبریزی دارای ایوان، حوض، آبنما و درختان کهنسالی است که همگی مجموعه زیبا و دلنشین را تشکیل داده‌اند. در ورودی باغ مجسمه‌ای از چهره صائب قرار داده شده تا بیشتر با او آشنا شوید.

در آرامگاه صائب تبریزی دو قبر دیگر نیز وجود دارد که در قسمت بالای حوض قرار دارد. یکی از آن‌ها متعلق به پسر صائب است و دیگری به یکی از نوادگان او تعلق دارد. در تمام قسمت‌های ساختمان آرامگاه اشعار صائب نوشته شده و سقف آن به شکل شگفت‌انگیزی با آیینه‌کاری تزئین شده‌است. در گوشه و کنار این آرامگاه، کاشی‌کاری هایی هنرمندانه و با ظرافت تمام را خواهیم دید که همگی ما را به دوران صفوی می‌برد.

مقبره صائب در ایوان به مساحت 84 متر با ارتفاع 8 متر بنا شده‌است که در قسمت سرستون‌ها به شکل ماهرانه‌ای قوس‌های جناغی داده‌اند. سنگ قبر آرامگاه صائب تبریزی از سنگ مرمر یزدی تشکیل شده و بر روی آن کتیبه‌ای دیده می‌شود که یک غزل از اشعارش نوشته شده‌است. در نهایت آرامگاه در 20 بهمن سال 1355 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. شعر نوشته شده بر روی سنگ قبر صائب تبریزی به صورت زیر است:

محو کی از صفحه دل‌ها شود آثار من   /   من همان ذوقم که می‌یابند از گفتار من

آرامگاه صائب تبریزی کجاست؟

آرامگاه صائب تبریزی در خیابان شهید بهشتی، در ابتدای خیابان صائب واقع شده‌است. آرامگاه در باغ تکیه که باغ خود صائب شیرازی بود قرار دارد. شما می‌توانید برای رسیدن به این آرامگاه از مترو استفاده کنید و در ایستگاه میدان انقلاب پیاده شده و سپس ادامه مسیر را با تاکسی بروید؛ اما آسان‌ترین مسیر با وسایل نقلیه عمومی اتوبوس است. با اتوبوس بی‌آر‌تی در ایستگاه صائب پیاده شوید و ادامه مسیر را پیاده بروید. چنانچه قصد دارید با ماشین شخصی خودتان از این مجموعه دیدن کنید، لوکیشن زیر را برای شما قرار دادیم تا کوتاه‌ترین مسیر را انتخاب کنید.

لوکیشن در نشان

مقصد بعدی کجاست؟

آرامگاه صائب تبریزی تنها یکی از جاذبه‌های دیدنی شهر اصفهان است. شهر اصفهان را می‌توان پایتخت هنر و معماری ایران دانست. بنابراین این آرامگاه مقصد آخر نیست و هنوز چندین و چند جای دیگر وجود دارد که از دیدن آن‌ها شما را شگفت زده خواهد کرد. ما بهترین گزینه‌ها را که در نزدیکی این مکان قرار دارند، برایتان آورده‌ایم تا در برنامه خود قرار دهید.

• کلیسای وانک (فاصله: 3.3 کیلومتر)
• باغ پرندگان اصفهان (با فاصله 4.8 کیلومتر)
• مدرسه چهارباغ ( 3.6 کیلومتر از آرامگاه صائب تبریزی فاصله دارد)
• سی و سه پل (فاصله: 2.7 کیلومتر )
• پل مارنان (با فاصله 1.4 کیلومتر)
• آکواریوم اصفهان (فاصله: 5.2 کیلومتر)

نکات بازدید از آرامگاه صائب تبریزی

• برای بازدید از این آرامگاه نیازی به پرداخت هزینه و خرید بلیط نیست.
• شما می‌توانید در هر ساعت از شبانه روز که می‌خواهید از آرامگاه دیدن کنید. بازدید از کل آرامگاه 2 الی 3 ساعت زمان می‌برد.
• بهترین زمان بازدید از آرامگاه صائب تبریزی فصل بهار و اوایل فصل پاییز است.
• معماری بی‌نظیر این آرامگاه آن را به یکی از سوژه‌های عالی برای عکاسی تبدیل نموده ‌است. همچنین نورپردازی بسیار چشم‌نوازی در آرامگاه کار شده است که در شب جلوه خاصی به آن می‌بخشد.
• این مکان، آرامگاه شاعر نامدار ایرانی بوده که باعث افتخار سرزمین‌مان است، پس بر ما واجب است در حفظ آن کوشا باشیم و وی را به فرزندانمان معرفی کنیم تا نام و یاد این شاعر بزرگ زنده بماند.

کلام آخر

صائب تبریزی یکی از شعرای برجسته ایران بود که با آثار زیبایی که به جا گذاشته است، روح انسان را نوازش می‌دهد. آرامگاه صائب تبریزی امروزه به یکی از محبوب‌ترین مکان‌های دیدنی شهر اصفهان تبدیل شده‌است که گردشگران زیادی را جذب اشعار و معماری زیبای خود می‌کند. در این مقاله از گردشی تاپ سعی کردیم شما را با این شاعر بزرگ ایرانی و آرامگاه وی آشنا کنیم. اگر قصد سفر به اصفهان را دارید، بازدید از این آرامگاه را حتما در برنامه خود قرار دهید. از اینکه تا پایان مقاله همراه ما بودید، سپاسگزاریم.

سوالات متداول