مسجد شاه تهران
یکی از مساجد قدیمی و مهم تهران، که از جاذبه های گردشگری تهران محسوب می‌شود و هر ساله بازدید کنندگان و عبادت کنندگان زیادی از سراسر تهران و سایر شهرها به بازدید از آن می‌رود، مسجد شاه تهران است و به آن مسجد فتحعلی شاه نیز می‌گویند. این مسجد، پس از انقلاب با نام مسجد امام خمینی نیز شناخته می‌شود. این مسجد در دوره قاجار و به دستور فتحعلی شاه قاجار در منطقه بازار تهران ساخته شده‌است. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با این مسجد بیشتر آشنا شویم.
تاریخچه مسجد شاه تهران
مسجد شاه تهران در زمان پادشاهی و سلطنت فتحعلی شاه قاجار در قرن سیزدهم هجری و به دستور فتحعلی شاه قاجار ساخته شد. سال ساخت این مسجد به سال ۱۲۴۰ هجری قمری بر می‌گردد. در سال ۱۳۰۷ هجری قمری، ناصرالدین شاه قاجار دستور به تعمیر و مرمت این مسجد داد و به عنوان تکمیل کننده مسجد شناخته می‌شود. در زمان‌های اخیر نیز مرمت‌هایی بر ساختمان مسجد صورت گرفته که کارشناسان معماری معتقدند این مرمت‌ها معماری این بنا را تغییر داده و اصالت آن را تحت تاثیر قرار داده‌است. شواهد و اسناد تاریخی نشان می‌دهند که این مسجد به عنوان بزرگ‌ترین مسجد جامع تهران پس از مسجد جامع بازار یا مسجد جامع عتیق، شناخته می‌شده‌است.
مسجد شاه تهران کجاست؟
مسجد شاه تهران در مرکز شهر تهران، منطقه ۱۲شهرداری، محدوده‌ای که به آن منطقه بازار بزرگ تهران گفته می‌شود و نیز در جنوب شرقی میدان پانزده خرداد واقع شده است. ورودی و سردر اصلی این مسجد در خیابان پانزده خرداد قرار دارد. سردر غربی مسجد به سمت در بازار بزرگ و در شرقی آن به بازار بین‌الحرمین راه دارد. اگر می‌خواهید با استفاده از وسیله نقلیه شخصی، به سمت این مسجد حرکت کنید، لوکیشن مسجد شاه را برای شما قرار دادیم تا راحت‌تر بتوانید مسیر دسترسی به آن را پیدا کنید.
همچنین اگر قصد دارید که از حمل و نقل عمومی شهر تهران استفاده کنید و با استفاده از وسایل نقلیه عمومی نظیر اتوبوس، مترو و یا تاکسی به مسجد شاه تهران دسترسی پیدا کنید، می‌توانند از خط یک متروی تهران استفاده کنید و زمانی که به ایستگاه پانزده خرداد رسیدید، از قطار پیاده شده و با کمی پیاده‌روی خود را به این مسجد برسانید. استفاده از اتوبوس و تاکسی نیز برای دسترسی به این مسجد امکان پذیر است، اما راحت‌ترین راه برای دسترسی به مسجد، استفاده از مترو است.
معماری مسجد شاه تهران
معماران و سازندگان مسجد شاه تهران در طراحی و معماری مسجد، از سبک معماری چهار ایوانی که در زمان قاجار برای ساخت مسجد از آن استفاده می‌شد، استفاده کرده‌اند. شبستان‌های اصلی مسجد در ضلع جنوبی مسجد قرار گرفته گرفته‌اند. در معماری این مسجد از سبک معماری مسجد وکیل شیراز الگو گرفته شده و در طراحی و ساخت آن می‌توان هنر دست هنروران شیرازی را مشاهده کرد.
مسجد شاه تهران، دارای ساختمانی با پلان مربعی است که حیاطی مرکزی دارد. چهار ایوان ساخته شده در این مسجد در ضلع‌های اطراف مسجد تعبیه شده‌اند؛ علاوه بر آن در ضلع جنوبی مسجد گنبد خانه احداث شده، در کنج‌های مسجد سه شبستان اصلی مشاهده می‌شود و در نهایت در مرکز حیاط مسجد حوضی زیبا و مربعی به بنا و محوطه آن زیبایی می‌بخشد.
در ایوان جنوبی مسجد کتیبه‌ها و کاشی‌نوشته‌هایی، دیده می‌شوند که بر اساس اطلاعات به دست آمده از آنها، سال ساخت این بنا، سال۱۲۱۲ خورشیدی و یا ۱۲۲۴ هجری قمری نشان داده می‌شود. همانطور که گفته شد، تکمیل کننده بنای مسجد شاه تهران، ناصرالدین شاه قاجار است که نزدیک به هشتاد و سه سال پس از ساخت مسجد، دستور به مرمت و بازسازی مسجد و ساخت دو مناره در دو سوی گلدسته مسجد داد.
وقایع تاریخی مهم در مسجد شاه تهران
دیوار‌های مسجد شاه تهران، وقایع تاریخی مهمی را در طول تاریخ شاهد بوده‌اند که چند نمونه از آنها را در ادامه شرح داده‌ایم. برای مثال در تاریخ ۲۰ آذر ماه سال ۱۲۸۴ خورشیدی، علاءالدوله، از رجال دوره قاجار، دستور داد که دو تن از بازارشان به علت قیمت بالای قند، به چوب بسته شوند. این دو بازاری که حاجی سید هاشم قندی و حاجی سید اسماعیل خان نام داشتند، در حیاط مسجد شاه اعدام شدند که در ادامه، این ماجرا باعث درآمدن صدای اعتراض بازاریان تهران شد و یکی از عوامل بیداری مردم پیش از جنبش مشروطی به حساب می‌آید.
از دیگر وقایع مهم رخ داده در مسجد شاه تهران، می‌توان به سخنرانی جمال‌الدین واعظ اصفهانی که در اعتراض به فلک شدن بازرگانان در تاریخ ۲۱ آذر ماه سال ۱۲۸۴ انجام شد، اشاره کرد. است سخنرانی اعتراضی چندان به آشوب کشیده شد که علمای تهران برای حل شدن این مشکل، به شاه عبدالعظیم کوچ کردند. از دیگر وقایع مهم اما تلخ روی داده در این مسجد، می‌توان به شهادت و در معرض ترور قرار گرفتن سپهبد حاج رزم آرا اشاره کرد. این شهید با ایمان در ۱۶ام اسفند ماه توسط خلیل طهماسبی یکی از فدائیان اسلام به شهادت رسید.
جاهای دیدنی اطراف مسجد شاه تهران
بازدیدکنندگان و گردشگران پس از بازدید از هر یک از جاهای دیدنی تهران که در مناطق مختلف آن واقع شده‌اند، می‌توانند از تعداد بسیار زیادی از جاذبه‌های دیدنی دیگر دیدن کنند؛ چرا که در هر منطقه از تهران جاذبه‌های گردشگری بسیار زیبا و جذابی به فراوانی یافت می‌شوند. جاهای دیدنی تهران شامل انواع مختلف موزه، مساجد تاریخی متعدد، مراکز تفریحی محبوب و غیره، که در مناطق مختلف آن به ویژه در منطقه دوازده و در نزدیکی مسجد شاه تهران واقع شده‌اند، عبارت از موارد زیر هستند.
- کاخ گلستان
- تیمچه حاجب الدوله
- موزه ملی ایران
- مسجد جامع بازار تهران
- موزه عبرت
- مسجد بین الحرمین
- موزه جواهرات ملی
- عمارت مسعودیه
- خانه موزه مقدم
- عمارت امین‌السلطان
نکات بازدید از مسجد شاه تهران
اگر می‌خواهید از مسجد شاه تهران بازدید کنید، برای ورود به آن نیازی به پرداخت هیچ‌گونه هزینه‌ای ندارید و به صورت رایگان و در هر زمان که بخواهید می‌توانید به بازدید و گردش در این مسجد بپردازید. توجه داشته باشید که این مسجد یکی از مهم‌ترین مکان‌هایی است که می‌توانید در آن انگشترهای نقره بیابید. تعداد زیادی از دست فروشان ، در حیاط این مسجد استقرار دارند و به فروش نقره‌جات به ویژه انگشتر نقره می‌پردازند، به گونه‌ای که مکان بسیار مناسبی برای عاشقان نقره محسوب می‌شود.
کلام آخر
از زیباترین جاذبه‌های گردشگری موجود در هر کشوری، به ویژه ایران، می‌توان به بناهای مذهبی آن اشاره کرد. برای مثال مساجد در ایران، جز محبوب‌ترین جاهای دیدنی محسوب می‌شوند و معماری بسیار زیبا و چشم نوازی دارند که یادآور و تداعی کننده دوره‌های تاریخی مختلف به ویژه قاجاریه و صفویه هستند. اگر شما از آن دسته از افرادی هستید که به معماری به کار رفته در مساجد تاریخی علاقه داشته و از آن لذت میبرید، در صورت سفر به تهران از مساجد بسیار زیبا و با ارزش آن از جمله مسجد شاه تهران دیدن کنید. از اینکه تا انتهای مقاله همراه گردشی تاپ بودید، بی‌نهایت سپاسگزاریم.
سوالات متداول
این جاذبه در مرکز شهر تهران، منطقه ۱۲شهرداری قرار گرفته است.
این مسجد متعلق به دوران قاجار و دوران سلطنت فتحعلی شاه قاجار است.
در ساخت مسجد شاه تهران از سبک چهار ایوانی قاجاری استفاده شده‌است. مسجد شاه تهران کجاست؟
قدمت این مسجد به چه زمانی برمی‌گردد؟
سبک معماری این مسجد به چه صورت است؟
