موزه رضا عباسی

موزه رضا عباسی یکی از مهم‌ترین و در عین حال ناشناخته‌ترین موزه‌های ایران است. نام این موزه از رضا عباسی کاشانی، یکی مشهورترین نقاشان دوره صفوی و یکی از استادان بنام ایرانی در زمینه خطاطی و مینیاتور گرفته شده‌است. این بنای موزه دارای آثار ارزشمند و با قدمت تاریخی زیادی است. این موزه یکی از زیباترین و مهم‌ترین جاذبه ‌های گردشگری تهران محسوب می‌شود. اگر به تاریخ غنی ایران علاقه‌مندید یا از هنرمندان عاشق موزه و یا نقاشی هستید، بازدید از این موزه را از دست ندهید؛ همچنین در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر با این موزه غنی و قدیمی آشنا شویم.

تاریخچه موزه رضا عباسی

ساختمان موزه رضا عباسی در ابتدا متعلق به یک نمایشگاه مبلمان و دکوراسیون داخلی بود. این ساختمان به علت موقعیت قرارگیری و ویژگی‌های معماری آن مورد توجه مسئولان وقت قرار گرفت و در سال 1355 از صاحب اصلی خریداری شد. این ساختمان در مهرماه سال 1356 به عنوان موزه‌ای برای حفظ آثار گرانبها و همچنین هدایای سلطنتی به وسیله فرح پهلوی افتتاح شد. در آبان ماه سال 1357 موزه تعطیل شد و مدیریت آن در بین سال‌های 1357-1355 به آیدین آغداشلو واگذار شد.

در سال 1358 و پس از تغییراتی در آرایش داخلی و گسترش فضای نمایشگاهی، موزه بازگشایی شد. فعالیت موزه تا سال 1363 ادامه پیدا کرده و دوباره در این سال به علت مشکلات داخلی کار به تعطیلی کشیده شد. در سال بعد یعنی سال 1364 موزه مجددا بازگشایی شد؛ اما این بازگشایی ادامه دار نبود و در همان سال دوباره تعطیل گشت. این مجموعه تا سال 1379  همچنان بسته بود. سر انجام در روز 15 ام بهمن ماه 1379 پس از انجام بازسازی برای بار پنجم شروع به کار کرد. در حال حاضر، این موزه زیر نظر سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اداره می‌شود. مدیر فعلی موزه ناهید نجفی خلج می باشد.

موزه رضا عباسی کجاست؟

موزه رضا عباسی در منطقه هفت تهران و در خیابان شریعتی، نرسیده به پل سیدخندان، روبه‌روی دانشکده برق دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی قرار دارد. اگر قصد دارید با خودرو شخصیتان به این موزه بروید لوکیشن زیر در مسیریابی به شما کمک می‌کند. اگر می‌خواهید از طریق مترو به این موزه بروید، در ایستگاه شهید قدوسی، در خط 3  از مترو پیاده شوید. فاصله این ایستگاه از موزه بیش از یک کیلومتر است که می‌توانید آن را با تاکسی از خیابان شریعتی طی کنید. اگر هم می‌خواهید از طریق اتوبوس به این موزه برسید، باید در ایستگاه اتوبوس سیدخندان که در ۱۰۰ متری موزه است پیاده و بقیه مسیر را تا موزه قدم بزنید.

لوکیشن در نشان

آثار و بخش های مختلف موزه رضا عباسی

موزه رضا عباسی دارای یک ساختمان ۴ طبقه است که اشیای نفیس آن در ۵ تالار به ترتیب زمانی قرار دارند. آثار موجود در پنج تالار این موزه مربوط به دوره‌های پیش از تاریخ یعنی هزاره دوم پیش از اسلام تا قرن سیزدهم هجری (اوایل قرن بیستم و پایان دوره قاجار) هستند. مهم‌ترین ویژگی این موزه چینش منحصر به فرد گنجینه‌ها به ترتیب زمانی است که باعث شده بازدیدکنندگان بتوانند سیر تکامل هنر، تمدن و فرهنگ را تماشا کنند. بازدید از این موزه را به ترتیب تاریخ آثار باید از طبقه سوم آغاز کرد:

طبقه سوم؛ تالار آثار پیش از اسلام

در این تالار از موزه رضا عباسی که به عقیده بازدید کنندگان از جذاب‌ترین بخش‌های موزه است، آثاری مربوط به دوران پیش از میلاد مسیح و همچنین آثاری که مربوط به دوران پیش از اسلام بودند مانند دوران هخامنشی، اشکانی و ساسانی نگهداری می‌شود. آثاری که در این بخش در معرض نمایش قرار گرفته شامل سفالینه‌ها و فلزاتی هستند که شکل و ظاهر آن‌ها از طبیعت و حیوانات الهام گرفته شده‌ است.

در طی بازدید از این بخش ابتدا آثار دوران سنگی را می‌بینید و به تدریج با مشاهده آثار فلزی متوجه کشف آهن و مفرغ می‌شوید. در این حال شما پیشرفت بشر در پیش از تاریخ را تماشا خواهید کرد. از آثار مهم و ارزشمند تالار پیش از اسلام می‌توان به تکوک‌ها که با نام‌های مرغان صراحی یا ریتون شناخته می‌شوند، مفرغ‌های لرستان و همچنین ظرف‌های کهن و قدیمی به شکل جانوران اشاره کرد. برخی از آثار این بخش شامل تکوک زرین بز مادها، گردنبند طلا و لاجورد ساسانی، گردنبند طلا و فیروزه، تکوک زرین اسب، جام زرین با نقش برجسته گاو و بازوبند زرین دو شیر هستند.

طبقه دوم؛ تالارهای آثار اسلامی

تالار آثار اسلامی موزه رضا عباسی از دو بخش تشکیل شده است. در تالار اسلامی یک آثاری از شروع دوره اسلامی تا دوره سلجوقی قرار دارند که از آن دوره به ما اطلاعات می‌دهند و در تالار اسلامی دو، آثاری از دوره سلجوقیان تا قاجاریه به چشم میخورد. از آثار مربوط به دوره قاجار موجود در این تالار می‌توان به جلد‌های کتاب، قلمدان‌ها و جعبه های روغنی اشاره کرد. آثار بعد از اسلام شامل ظروف سفالی و شیشه‌ای، اشیای فلزی، عناصر معماری، لباس‌های دوره سلجوقی و جواهرات و منسوجات دوره‌های پیش از صفویه می‌شوند.

از مهم‌ترین آثار این قسمت از موزه رضا عباسی می‌توان به ابزارهای جنگی، سفالینه‌های نیشابور، شمعدان‌های نقره‌کوب از جنس برنج، کتیبه‌هایی با خط کوفی، مجموعه آثار لاکی، قدح سفالین و ماکت سفالین نوازندگان با لعاب فیروزه‌ای اشاره کرد.

طبقه اول؛ تالار نگارگری

این تالار از موزه رضا عباسی همانطور که از نامش پیداست، گنجینه‌ای از نقاشی‌های فوق‌العاده زیبایی را که از دوره‌های مختلف به جامانده و هنر دست استادان خبره و نامدار است را به نمایش می‌گذارد. این نقاشی‌ها متعلق به مکتب‌های شیراز، نیشابور، اصفهان، قزوین، تبریز و هرات هستند و با این نقاشی‌ها می‌توان متوجه مراحل رشد نگارگری و نقاشی در طی زمان تا قرن چهاردهم هجری قمری شد. از مهم‌ترین تابلوهای نقاشی این بخش می‌توان به مجلس شاهان، نقاشی‌های قاجار، وداع یاران، شاهنامه فردوسی و صحنه به دار آویختن مانی نقاش اشاره کرد. اثر شاخصی که در این بخش وجود دارد، کهن‌ترین نمونه برگی از شاهنامه دموت مربوط به اواسط قرن هشت هجری قمری است. همچنین، از سده‌های اولیه دوره اسلامی (قبل از قرن ششم هجری قمری) آثار معدودی از نگاره‌ها به جای مانده است.

بخشی از نقاشی‌های این تالار هنر دست استاد رضا عباسی نقاش معروف دوره صفوی است. استاد عباسی تاثیر بسیار مهمی در نقاشی به سبک ایرانی داشت که همین موضوع باعث شد نام موزه را به یاد ایشان انتخاب کنند. علاوه بر این آثار استادان خطاطی و خوشنویسی مانند میرعماد، عبدالمجید و غیره هم در تالار خوشنویسی و نگارگری نگهداری می‌شوند.

طبقه اول؛ تالار خوشنویسی

در تالار خوشنویسی موزه رضا عباسی می‌توان تحول خطی را مشاهده کرد. در این تالار آثار قدیمی و حرفه‌ای از خط‌های ثلث، نسخ، محقق و نستعلیق موجود است که بر روی کاغذ، پوست حیوانات و غیره هستند. آثار موجود در این تالار با خوشنویسی و کتابت در ایران، با نام و کلام خدا آغاز شده است. دست‌نوشته‌هایی به خطوط کوفی، نسخ و ثلث بر صفحاتی از قرآن کریم و سایر کتاب‌ها، نمونه‌هایی از شیوه‌های نخستین نگارش در دوره اسلامی را در این تالار نمایش می‌دهند. این مجموعه با آثاری نگاشته شده به شیوه‌های نستعلیق و شکسته از بزرگان خطاطی ایران زمین، مجموعه‌ای بسیار با ارزش به شمار می‌رود. از جمله این بزرگان می‌توان به میرعماد، میرزا غلامرضا و عبدالمجید درویش اشاره کرد.

کتابخانه موزه رضا عباسی

کتابخانه موزه رضا عباسی در طبقه سوم این موزه قرار دارد. این کتابخانه به نام مرحوم بتول احمدی نام‌گذاری شده‌‌‌‌‌‌‌‌است. در این مجموعه می‌توان بیش از ۱۰ هزار جلد کتاب به زبان‌های مختلف از جمله فارسی، انگلیسی، فرانسوی و آلمانی را  مشاهده کرد که در زمینه‌های گسترده‌‌ای هستند. علاوه بر آن دوره‌های کامل مجلات فارسی، لاتین و روزنامه‌های قدیمی نیز در این قسمت نگهداری می‌شوند. این کتابخانه غنی شامل ۴۰۰ کتاب چاپ سنگی است که قدمت برخی از آنها بیشتر از ۲۰۰ سال است.

کارگاه مرمت موزه رضا عباسی

یکی از پیشرفته‌ترین کارگاه‌های مرمت در ایران کارگاه مرمت موزه رضا عباسی است. در این بخش به بازسازی و مرمت کتاب‌های خطی، اشیا فلزی و نقاشی‌ها پرداخته می‌شود. این کارگاه اشیا موجود در این موزه را تعمیر و مرمت می‌کند و علاوه بر آن از سراسر ایران آثاری را برای مرمت و بازسازی به این کارگاه ارسال می‌کنند.

جاهای دیدنی اطراف موزه رضا عباسی

در این قسمت از مقاله تعدادی از جاهای دیدنی اطراف را به شما معرفی می‌کنیم تا در صورت تمایل به بازدید از جاهای دیگر پس از موزه اطلاعاتی در این زمینه داشته باشید و بتوانید بهترین مقصد را برای خودتان انتخاب کنید.

• آسمان نمای گنبد مینا 6 کیلومتر
• بوستان اندیشه 350 متر
• بوستان بهشت مادران 1.1 کیلومتر
• پل طبیعت  5.7 کیلومتر
• باغ موزه زندان قصر 2.2 کیلومتر
• برج آزادی 15 کیلومتر

نکات بازدید

ساعت بازدید از موزه در شش ماهه اول سال هر روزه از 09:00 صبح الی 19:00 و در شش ماهه دوم سال همه روزه 09:00 صبح الی 17:00 عصر است. همچنین این موزه در ایام عزاداری‌های عمومی تعطیل است. قیمت بلیط موزه رضا عباسی برای بازدیدکنندگان داخلی 5 هزار تومان و برای بازدیدکنندگان خارجی ۵۰ هزار تومان است. در هنگام بازدید از موزه به نکات و گفته‌های راهنمایان توجه کرده و از قوانین موزه پیروی کنید.

سخن آخر

کشور ما ایران دارای تاریخی غنی است و همچنین در طول زمان مردمان بسیار هنرمندی داشته است. موزه رضا عباسی یک موزه تاریخی است که هنر مردمان ایرانی در طول تاریخ را نشان می‌دهد. امیدوارم اگر قصد بازدید از این موزه ارزشمند را دارید، این مقاله برای شما مفید بوده باشد و پاسخگوی سوالاتتان درباره آن باشد. از اینکه تا انتهای مقاله همراه گردشی تاپ بودید، بی‌نهایت سپاسگزاریم.

سوالات متداول