قلعه جلالی

بافت تاریخی شهر کاشان بناهای قدیمی زیادی را در خودش جا داده که قدمت هر کدام به صدها سال قبل برمی‌گردد. قدم زدن در میان این بناهای قدیمی و استشمام بوی خشت و گل آن‌ها، مانند یک ماشین زمان شما را به هزاران سال قبل می‌برد؛ اگر شانس بیارید و کمی باران هم در این شهر ببارد، ترکیب بوی باران و خشت که دیگر فوق‌العاده است. قلعه جلالی یکی از این بناهای تاریخی است که در لیست جاهای دیدنی کاشان قرار می‌گیرد و در این مقاله قصد داریم درباره تاریخچه و معماری آن به شما توضیح دهیم. پس در ادامه با گردشی تاپ همراه باشید.

آشنایی با قلعه جلالی

با قدم زدن در بافت تاریخی شهر کاشان، بناهای زیادی هستند که احتمالا نظر شما را به خود جلب می‌کنند؛ اما در بین آن‌ها یک دیوار تاریخی بیشتر از همه خودنمایی می‌کند. این دیوار در واقع بخشی از قلعه جلالی و حصار سلجوقی است که امروزه دیگر نایی برای آن نمانده و نفس‌های آخر خود را در این شهر می‌کشد. وقتی برای اولین بار از این قلعه دیدن کردم، با خودم گفتم وای چه بر سر مستحکم‌ترین قلعه و دژ شهر آمده است.

دیوارها گویی ندا می‌دانند که این زمستان را نبین ما هم بهاری داشتیم. روزگاری بود که بانگ شکوه و عظمت قلعه جلالی همه جهان را پر کرده بود و هیچکس نمی‌توانست از دروازه‌های آن داخل شود؛ اما حالا ویرانه‌ای از آن مانده که احتمالا آن هم با یک ضربه کوچک فرو می‌ریزد. قلعه تاریخی جلالی و حصار سلجوقی در زمان اوج خود بارها از نفوذ مهاجمان و دشمنان به داخل شهر جلوگیری کرده‌اند و نقش بسیار مهمی در امنیت مردم کاشان داشته‌اند. همین موضوع باعث شده که یکی از مهم‌ترین بناهای شهر لقب بگیرد.

پس از بازدید از بخش‌های مختلف این قلعه و حصار تاریخی‌اش، می‌توانید از بالای دیوار آن به تماشای بافت تاریخی کاشان بپردازید. این کار حس خاصی را به من منتقل کرد و مطمئنم که نظر شما را نیز به خود جلب می‌کند. در نظر داشته باشید که در روز می‌توانید جزئیات بیشتری از بافت تاریخی را مشاهده کنید و در شب هم می‌توانید چهره متفاوتی از شهر را نظاره‌گر باشید. قلعه جلالی در تاریخ سوم اسفند ماه سال 155، با شماره ثبت 1350 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

قلعه جلالی و حصار سلجوقی کجاست؟

این مجموعه در جنوب شرقی کاشان، در بین میدان‌های خرمشهر و بخارایی و در نزدیکی پارک ملت این شهر جا خوش کرده است. افرادی که قصد دارند از اتوبوس برای دسترسی به این مکان استفاده کنند، باید در ایستگاه بلوار سپیده کاشانی پیاده شوند و از آن‌جا تقریبا 200 متر را پیاده‌روی کنند. اگر هم قصد دارید از ماشین خودتان برای رسیدن به قلعه جلالی و حصار سلجوقی استفاده کنید، لوکیشن زیر برای مسیریابی بهترین گزینه است.

آدرس در نشان

تاریخچه قلعه جلالی

به‌نظر می‌رسد که این قلعه و حصار سلجوقی در دوران سلجوقیان ساخته شده و شخصی به نام «سلطان جلال‌الدین ملک‌شاه سلجوقی» دستور این کار را داده است. هدف از ساخت این مجموعه افزایش استحکامات دفاعی شهر در مقابله با دشمنان بود که باید بگوییم قلعه جلالی در این امر بسیار موفق عمل کرد. این قلعه در دوره‌های بعد (یعنی دوره قاجار و صفوی) نیز در اوج قرار داشت اما شکوه و عظمت آن پس از دوران قاجار رفته‌رفته تحلیل رفت؛ تا امروز که به ویرانه‌ای تبدیل شده است.

داخل قلعه جلالی و حصار سلجوقی چه خبر است؟

داخل این مجموعه دو بنای گنبدی شکل قرار گرفته که از آن‌ها تحت عنوان یخچال‌های طبیعی حصار سلجوقی یاد می‌شود. این یخچال‌ها در گذشته که خبری از یخچال‌های امروزی نبود، نقش مهمی را در زندگی مردم شهر ایفا می‌کردند. در واقع مردم برای نگهداری گوشت‌ها، یخ‌ها و مواد غذایی خود از این بناهای گنبدی استفاده می‌کردند. نحوه کار در این یخچال‌ها به این صورت است که دیوارها با ضخامت بسیار زیادی طراحی می‌شوند تا از ورود گرمای خورشید به داخل سازه جلوگیری شود.

با ورود به داخل قلعه، با یک زمین کشاورزی بزرگ مواجه می‌شوید که در گذشته مردم در آن زراعت می‌کردند. این زمین توسط دیوارهای گلی احاطه شده و ارتباط را با دنیای بیرون قطع کرده است. در واقع بهتر است اینگونه بگوییم که دیوارهای گلی قلعه جلالی، مرز بین دنیای مدرن امروزی و جهان هزار سال پیش است. حس و حال فضای داخلی این دیوارها به‌قدری جذاب است که من به شخصه هرگز دلم نمی‌خواست به دنیای مدرن و پر از آلودگی امروزی برگردم.

جاذبه های اطراف قلعه جلالی

پس از بازدید از حصار سلجوقی و قلعه تاریخی جلالی، پیشنهاد می‌کنیم از جاذبه‌های زیر نیز دیدن کنید.

• حمام تاریخی سلطان امیر احمد (فاصله تا قلعه: 650 متر)
• خانه تاریخی طباطبایی (فاصله تا قلعه جلالی: 700 متر)
• خانه تاریخی بروجردی‌ها (در فاصله 600 متری)
• باغ فین (فاصله با حصار سلجوقی: 8.3 کیلومتر)
• آبشار نیاسر (در فاصله 38.9 کیلومتری از قلعه باستانی جلالی)

سخن پایانی

قلعه جلالی و حصار سلجوقی جزو مهم‌ترین بناهای تاریخی شهر کاشان محسوب می‌شوند که با قدمت تاریخی که به دوران سلجوقیان برمی‌گردد، ارزش زیادی برای دیدن دارد. این قلعه امروزه نفس‌های آخر خود را می‌کشد و نایی برای ادامه حیات برای آن باقی نمانده است. در این مقاله درباره بخش‌های مختلف این قلعه تاریخی توضیح دادیم و زیبایی‌های آن را به تصویر کشیدیم. اگر این مقاله از گردشی تاپ برای شما مفید بود، خوشحال می‌شویم اگر آن را برای دوستانی که قصد سفر به کاشان را دارند بفرستید.

سوالات متداول