خانه بهنام

خانه بهنام یکی از آثار تاریخی به جا مانده از اواخر دوران زندیان است که در اوایل دوران قاجار مورد بازسازی قرار گرفت. این خانه در ابتدای ساخت کاربرد مسکونی داشته و بعدها در طول زمان چندین بار تغییر کاربری داده است. این خانه زیبا در مرکز شهر و در نزدیکی میدان ساعت شهر تبریز قرار گرفته و دسترسی به آن بسیار آسان است. اگر به بازدید از بناهای تاریخی و معماری ایرانی علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم حتما سری به این خانه باشکوه که جزو معروف‌ترین جاذبه های گردشگری تبریز است، بزنید. در ادامه مقاله همراه ما باشید تا شما را بیشتر با این مکان زیبا آشنا کنیم.

تاریخچه خانه بهنام

خانه بهنام شهر تبریز در اواخر دوران زندیه و اوایل دوران قاجار ساخته شده‌است. این خانه شامل یک ساختمان اصلی در مرکز و دو ساختمان قشلاقی و ییلاقی در دو طرف ساختمان اصلی و همانند سایر خانه‌های تاریخی ایرانی از حیاط بیرونی و درونی تشکیل شده‌است. با روی کار آمدن حکومت قاجاریان، بخش‌ها و تزئینات زیادی به این خانه اضافه شد. در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار این خانه به طور کامل مورد بازسازی قرار گرفته و تزئیناتی از انواع نقاشی‌های قاجاری و گچ‌بری‌های بسیار نفیس در این بازسازی به خانه بهنام اضافه شد.

این خانه باشکوه برای سکونت یکی از اعضای خاندان قاجار بوده و امروزه قسمتی از آن به عنوان ساختمان اصلی دانشکده هنر و معماری دانشگاه سهند تبریز مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین این مکان با همت سازمان میراث فرهنگی تبریز مورد بازسازی قرار گرفت و در تاریخ 23 فروردین سال 1376 با شماره 1850 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

خانه بهنام کجاست؟

خانه بهنام تبریز در میدان ساعت، محله مقصودیه و درون کوچه عزب دفتریلر واقع شده‌است. برای دسترسی به این خانه، به راحتی می‌توانید از سیستم حمل و نقل عمومی شهر تبریز، نظیر مترو، اتوبوس و یا تاکسی استفاده کنید. ایستگاه مترو میدان ساعت در نزدیکی این خانه قرار دارد که با کمی پیاده‌روی به سمت جنوب میدان به این جاذبه می‌رسید. همچنین نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس به خانه بهنام ایستگاه‌های ارگ و مصلی است که از هر کدام از این ایستگاه‌ها که پیاده شدید، کافیست به سمت شرق رفته تا خانه را پیدا کنید.

چنانچه با ماشین شخصی خود به تبریز سفر کرده‌اید و قصد دارید از این خانه زیبا دیدن کنید، لوکیشن زیر در گوگل مپ می‌تواند شما را در مسیریابی کمک کند.

لوکیشن در نشان

معماری خانه بهنام

خانه بهنام دارای دو بخش اندرونی و بیرونی بوده که فضای خصوصی خانه را از سایر بخش‌ها جدا می‌کند. اگر کمی به تزئینات خانه توجه کنیم، متوجه خواهیم شد که این بنا برای سکونت یکی از بزرگان آن زمان ساخته شده‌است. در بدو ورود به خانه با یک هشتی روبرو می‌شویم که حیاط را از ورودی جدا می‌کند و معماری هشتی در خانه‌های قدیمی به شکلی بوده که کمترین دید را از داخل حیاط خانه داشته است. سبک معماری این خانه برونگرا بوده و تلفیقی از سبک معماری قاجار و پهلوی را در بخش‌های مختلف آن خواهیم دید.

مساحت کلی خانه بهنام حدود 1900 متر است که 840 متر از آن زیربنای ساختمان است. گچ‌بری‌ها و هنرمندانه، نقاشی‌های بسیار ظریف، آیینه‌کاری‌های درون خانه، ستون‌های چوبی به همراه سرستون‌های گچ‌کاری شده و طاق‌نماهای مقرنس کاری شده از جمله مهم‌ترین تزئیناتی است که در بنای این خانه باشکوه به کار رفته است. تالار طنبی مهم‌ترین بخش خانه بهنام بوده که در تابستان از آن استفاده می‌شده و شامل یک حوض خانه با سقف کادربندی شده آجری و سکوهای جانبی و حوض سنگی در مرکز آن می‌شود که جلوه‌ای بسیار خاص و ویژه دارد.  همچنین از اتاق‌های زیر طنبی برای نشیمن تابستانی، آشپزخانه و انباری استفاده می‌شده است.

بخش های مختلف خانه

همانطور که گفتیم خانه بهنام شامل یک ساختمان قشلاقی، یک ساختمان ییلاقی و ساختمان اصلی و همچنین دو حیاط اندرونی و بیرونی می‌شود که حیاط اندرونی آن بزرگ‌تر از حیاط بیرونی است. در این عمارت، ساختمانی کوچکی به نام ساختمان ییلاقی وجود دارد که از سقف آن به عنوان مهتابی استفاده می‌شده و مانند یک ایوان طراحی شده‌است. آجرکاری‌های فوق‌العاده این بخش نظر هر کسی را به خودش جلب می‌کند. همچنین این ساختمان شامل چند اتاق، بخش اندرونی، مطبخ و زیرزمین می‌شود. بد نیست بدانید بخش اندرونی برای سکونت بانوان عمارت و فرزندان در نظر گرفته شده بود.

ایوان جنوبی عمارت بهنام تبریز دارای تزئینات بسیار زیادی از پنجره‌های ارسی، ایوان‌هایی با سقف مقرنس، سرستون‌های گچ‌کاری شده و آجرکاری است. از این ایوان می‌توانید تالار طنبی ساختمان اصلی را ببینید. ایوان شمالی نیز به ستون‌های چوبی که با گچ پوشانده شده‌اند و پنجره‌های بسیار زیبای ارسی معروف است که هرکسی را به خود جذب می‌کند.

جاذبه های دیدنی اطراف خانه

شهر تبریز یکی از مهم‌ترین و زیباترین شهرهای کشورمان بوده که جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و تفریحی زیادی را در دل خود جای داده است. خوشبختانه باید بگوییم در نزدیکی خانه بهنام، جاذبه‌های گردشگری زیادی وجود دارد که می‌تواند شما را یک روز کامل به خود مشغول کند. در ادامه لیستی از این جاذبه‌های شگفت‌انگیز را برایتان قرار داده‌ایم که می‌توانید برای بازدید از آن‌ها برنامه ریزی کنید.

• برج ساعت تبریز (فاصله: 6.4 کیلومتر)
• بازار بزرگ تبریز (با فاصله 2.4 کیلومتر از خانه بهنام)
• موزه آذربایجان (در 1.6 کیلومتری از خانه)
• خانه تاریخی حیدرزاده (فاصله تا خانه بهنام: 416 متر)
• مسجد کبود تبریز (فاصله: 1.5 کیلومتر از خانه)
• خانه نیکدل (در فاصله 191 متری از خانه بهنام)
• ارگ علیشاه (فاصله: 1.2 کیلومتر)

نکات بازدید از خانه بهنام

• هزینه بازدید از این خانه تاریخی برای اتباع ایرانی مبلغ 10 هزار تومان و برای اتباع خارجی مبلغ 100 هزار تومان است.
• شما می‌توانید در روزهای تعطیل هفته از ساعت 10:00 صبح الی 14:00 و ساعت 16:00 الی 18:00 عصر از خانه بهنام تبریز بازدید کنید.
• بازدید از تمامی بخش‌های این خانه باشکوه حدود 1 الی 2 ساعت از زمان شما را به خودش اختصاص می‌دهد.
• تبریز یکی از شهرهای کوهستانی شمال غرب کشورمان بوده که زمستان‌های بسیار سرد و طاقت‌فرسایی دارد، بنابراین بهترین زمان بازدید از خانه بهنام و سایر جاهای دیدنی این شهر، اواسط بهار تا اواخر تابستان است. در این فصل‌ها آب‌وهوا بسیار معتدل بوده و بدون نگرانی از گرمی یا سردی هوا می‌توانید از تمامی مقاص گردشگری شهر دیدن کنید.
• معماری بی‌نظیر این خانه هر کسی را وادار به عکاسی می‌کند. این خانه تاریخی یکی از بهترین سوژه‌ها جهت گرفتن عکس یادگاری است، پس دوربین عکاسی خود را به هیچ‌وجه فراموش نکنید.
• در نزدیکی این خانه، بازار بزرگ شهر تبریز، فروشگاه‌ها و مراکز خرید زیادی وجود دارد که می‌توانید به راحتی سوغات تبریز را تهیه کرده و برای دوستان و آشنایان خود هدیه ببرید.

سخن پایانی

خانه بهنام یکی از برجسته‌ترین بناهای تاریخی متعلق به دوران زندیه و قاجار است که در شهر تبریز قرار گرفته و با معماری چشمگیر خود، سالانه گردشگران زیادی را جذب می‌کند. بازدید از این خانه می‌تواند شما را به طور کامل با سبک معماری دوران قاجار و معماری اصیل ایرانی آشنا کند. در این مقاله از گردشی تاپ سعی کردیم اطلاعات جامعی از این مکان زیبا را در اختیارتان قرار دهیم. چنانچه تجربه بازدید از این خانه را دارید، خوشحال می‌شویم دیدگاه خود را با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید. از اینکه تا پایان مقاله همراه ما بودید، سپاسگزاریم.

سوالات متداول