برج شاطر گنبدی

اردبیل بناهای تاریخی زیادی را در خاک خود جا داده است که هر کدام در دوره خاصی از تاریخ ساخته شده‌اند و معماری مخصوص خود را دارند. یکی از این بناها برج شاطر گنبدی است که قدمت آن به دوره ایلخانی برمی‌گردد. این بنای تاریخی یکی از جاهای دیدنی اردبیل است و در سفر به این شهر حتما باید از آن دیدن کنید. در ادامه با گردشی تاپ همراه باشید تا درباره تاریخچه و معماری این برج تاریخی به شما توضیح دهیم.

آشنایی با برج شاطر گنبدی

یکی از یادگاری‌های دوران ایلخانی است که با معماری کم‌نظیر خود در روستایی به نام صومعه جا خوش کرده است. این برج تاریخی از اطراف توسط تپه‌های باستانی که قدمت آن‌ها به قبل از دوره‌های اسلامی برمی‌گردد احاطه شده است؛ تپه‌های که بخش مهمی از تاریخ منطقه را تشکیل می‌دهند و از اهمیت زیادی برخوردارند.

مدرک دقیقی در دست نیست که کارایی برج شاطر گنبدی را نشان دهد؛ با این حال باستان‌شناسان معتقدند که از آن برای به‌جا آوردن آیین‌های مهری استفاده می‌شده است. این برج در تاریخ 7 مهرماه سال 1381، با شماره ثبت 6189 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. متاسفانه بخش‌های زیادی از آن در گذر زمان از بین رفته و در این سال‌ها هیچ اقدامی برای مرمت و بازسازی آن انجام نشده است.

برج شاطر گنبدی کجاست؟

این بنای تاریخی در فاصله 9 کیلومتری از شمال شرقی اردبیل، در روستایی به نام صومعه جا خوش کرده است. برای دسترسی به این برج از اردبیل، ابتدا باید وارد بلوار شهید نونهال شوید و از آن‌جا خود را به بلوار فخرزاده برسانید. پس از 4 کیلومتر که در بلوار فخرزاده به مسیر خود ادامه دادید، تابلوی روستای صومعه را خواهید دید. برج شاطر گنبدی در همین روستا قرار دارد. برای سهولت در مسیریابی، می‌توانید از لوکیشن زیر نیز استفاده کنید.

لوکیشن در نشان

معماری برج شاطر گنبدی

اگرچه بنا در گذر زمان به شدت آسیب دیده؛ اما با نگاه کلی به اطراف آن، به‌خوبی می‌توان متوجه شد که معماری آن متعلق به قرن هشتم هجری است. این برج از بیرون به‌صورت ده‌ضلعی طراحی شده و از داخل نیز طراحی استوانه‌ای دارد. از سطح زمین تا ارتفاع 5.1 متری، بنا از جنس سنگ است و پس از آن آجرکاری‌های هنرمندانه خودنمایی می‌کنند. به‌صورت کلی نمای برج شاطر گنبدی شما را به‌یاد مقبره چلبی اوغلو در سلطانیه می‌اندازد.

ورودی برج در ضلع شرقی قرار گرفته و برای دیدن بخش‌های داخلی باید از آن استفاده کنید. در گذشته 6 پله بزرگ در مقابل این ورودی قرار داشت که امروزه خبری از آن‌ها نیست. وقتی وارد گنبد شاطری می‌شوید، چیز زیادی برای دیدن وجود ندارد و تقریبا همه‌چیز از بین رفته است. سقف این بنا هم به صورت کامل تخریب شده و اکنون برج به صورت روباز است. بد نیست بدانید که سقف آن در گذشته مخروطی شکل بوده است.

امیدواریم هر چه زودتر برای مرمت و بازسازی این بنای تاریخی اقدامات موثری صورت گیرد؛ در صورتی‌که اقدامی در راستای مرمت آن نشود، احتمالا در آینده‌ای نزدیک سایر بخش‌ها نیز از بین خواهند رفت.

نکات بازدید از برج شاطر گنبدی

• بازدید از این بنای تاریخی رایگان است و نیازی به تهیه بلیط نیست.
• دیدن همه بخش‌های آن تقریبا 1 ساعت طول می‌کشد.
• فصل بهار و تابستان بهترین زمان برای دیدن برج شاطر گنبدی است.
• ار وارد کردن آسیب به بخش‌های مختلف این بنای تاریخی و نوشتن یادگاری روی دیوارهای آن خودداری کنید؛ زیرا این برج میراثی است که باید به نسل‌های بعد منتقل شود.
• بازدید از سازه در تمام طول شبانه‌روز امکان‌پذیر است؛ اما بهترین زمان بازدید تا پیش از غروب آفتاب است.

مقصد بعدی کجاست؟

اگر می‌خواهید پس از بازدید از برج شاطر گنبدی در اردبیل بمانید و سایر زیبایی‌های این شهر را کشف کنید، موارد زیر می‌توانند بهترین گزینه‌ها باشند؛ پیشنهاد می‌کنیم که برای دیدن آن‌ها برنامه‌ریزی کنید.

• دریاچه شورابیل (فاصله: 18.8 کیلومتری)
• خانه مناف‌زاده (فاصله: 10.9 کیلومتر)
• موزه مردم‌شناسی اردبیل (با فاصله: 11.7 کیلومتر)
• خانه تاریخی صادقی (در فاصله 13.2 کیلومتری از گنبد شاطری)
• دریاچه سوها (فاصله: 49.4 کیلومتر)

سخن پایانی

اگرچه بخش‌های زیادی از برج شاطر گنبدی تخریب شده و برای مرمت آن هیچ اقدامی صورت نگرفته؛ اما بازدید از آن همچنان ارزش زیادی دارد. این برج یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی شهر اردبیل محسوب می‌شود که قدمت آن به دوران ایلخانی برمی‌گردد. اگر تا امروز از آن دیدن نکرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم که در اولین فرصت برای دیدن آن برنامه‌ریزی کنید. چنانچه تجربه بازدید از آن را دارید، می‌توانید تجربه خود را با سایر کاربران گردشی تاپ به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول