سبزوار یکی از شهرهای تاریخی ایران محسوب میشود که در استان خراسان رضوی و در فاصله 245 کیلومتری از مشهد مقدس قرار گرفته است. با ماجراجویی در دل این شهر، میتوانید بناهای تاریخی زیادی را پیدا کنید که هر کدام از آنها در دوره خاصی ساخته شدهاند و داستان متفاوتی از این شهر تاریخی را بیان میکنند. مناره خسروگرد یکی از برجستهترین بناهای تاریخی سبزوار است که در ورودی این شهر قرار گرفته است.
عده زیادی از افراد، بیتفاوت از کنار این برج تاریخی عبور میکنند و وقت خود را صرف بازدید از آن نمیکنند؛ اما باید بدانید که این مناره، یکی از ارزشمندترین جاهای دیدنی سبزوار است و بازدید از آن ارزش بسیار زیادی دارد. در این مقاله از وب سایت گردشی تاپ، همراه ما باشید تا شما را با تاریخچه و معماری مناره خسروگرد آشنا کنیم.
آشنایی با مناره خسروگرد
این برج تاریخی یکی از مهمترین و قدیمیترین بناهای شهر سبزوار است که مردم محلی این شهر، آن را با نامهای میل خسروگرد و میل خسروجرد نیز خطاب میکنند. این برج با ارتفاع 28 متری خود، در ورودی شهر و در کنار جاده تهران – مشهد قرار گرفته است. تحقیقات نشان میدهد که سالانه تقریبا 25 میلیون خودرو از کنار مناره خسروگرد عبور میکنند؛ اما تعداد کمی از آنها برای بازدید از این برج توقف میکنند.
در گذشته جاده ابریشم در این مکان قرار داشته است و سالانه بازرگانان زیادی از آن عبور میکردند. از آنجایی که مسیریابی در شب دشوار بود و احتمال گم کردن مسیر وجود داشت، مناره خسروگرد برای نشان دادن راه به بازرگانان در شب ساخته شد. همانطور که فانوس دریایی در شب راه را به کشتیها نشان میدهد، این مناره نیز در شب مسیر درست را به بازرگانان نشان میداد و از گم شدن آنها در دل بیابان جلوگیری میکرد.
هرچه از ساخت مناره خسروگرد زمان بیشتری گذشت، رفتهرفته مشعلهای بالای مناره خاموش شدند و این برج کاربرد خود به عنوان یک برج مسیریابی را به صورت کامل از دست داد. امروزه این سازه را نماد محبت مردم کویر مینامند و از آن به عنوان یک جاذبه تاریخی یاد میکنند.
تاریخچه مناره خسروگرد
پیش از هر چیزی باید بگوییم که تحقیقات انجام شده روی قسمتهای مختلف این مناره نشان میدهند که میل خسروگرد در سال 505 ه.ق (زمانی که سلجوقیان بر ایران حکومت میکردند) ساخته شده است. همچنین مشخص شده است که ساخت آن توسط شخصی به نام تاجالدوله ابوالقاسم انجام شده است. این سازه به عنوان یکی از قدیمیترین منارههای کشور ایران شناخته میشود و تا امروز چندین بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
معماری میل خسروگرد
مناره خسروگرد یک برج 28 متری است که در ساخت آن از آجر استفاده شده است. این مناره دقیقا مانند سایر منارههای موجود در ایران، از سه بخش پایه، راس و بدنه تشکیل شده است. بدنه این سازه به شکل استوانهای طراحی شده است و قطر آن با افزایش ارتفاع، کم میشود. همچنین باید بدانید که روی بدنه آن از طراحیهای لوزیشکل استفاده شده است که به جذابتر شدن این مناره کمک زیادی کرده است.
پایه مناره خسروگرد نیز به صورت مستطیلی طراحی شده است و بدنه در مرکز این مستطیل قرار گرفته است. روی این پایه، یک درب تعبیه شده است که میتوانید با استفاده از آن خود را به پلکان مجموعه و در نهایت به بالای برج برسانید. پیشنهاد میکنیم که اگر از شهر سبزوار عبور میکنید، حتما از این مناره تاریخی که نمونه آن در هیچ نقطهای از ایران وجود ندارد دیدن کنید.
مناره خسروگرد کجاست؟
میل خسروگرد در کنار جاده تهران – مشهد و در 5 کیلومتری شهر سبزوار قرار گرفته است. بازدید از این بنای تاریخی رایگان است و برای دیدن آن نیاز به تهیه بلیط نیست. همچنین در نظر داشته باشید که این مناره در تمام روزهای هفته و به صورت 24 ساعته، آماده استقبال از گردشگرانی است که به دنبال ماجراجویی در دل تاریخ شهر سبزوار هستند. با استفاده از لوکیشن قرار داده شده در قسمت پایین، میتوانید به راحتی خود را به این مکان برسانید.
سخن پایانی
مناره خسروگرد یکی از قدیمیترین و ارزشمندترین منارههای کشور ایران است که مانند یک جواهر گرانبها در دل بیابانهای شهر سبزوار قرار گرفته است. متاسفانه این توجه زیادی به این بنای تاریخی نمیشود و اکثر مردم بیتفاوت از کنار آن عبور میکنند. همین موضوع باعث شده که کمتر کسی درباره این مناره اطلاعات کافی داشته باشد. امیدواریم که از مطالعه درباره این مناره باستانی در وب سایت گردشی تاپ لذت برده باشید.
سوالات متداول
مناره خسروجرد در چه سالی ساخته شده است؟
تحقیقات نشان میدهد که این مناره تاریخی مربوط به قرن ششم است و در سال 505 به دستور تاجالدوله ابوالقاسم ساخته شده است.
مناره خسروگرد چند متر است؟
ارتفاع این برج آجری 28 متر است.
سلام
من در مورخه 31/2/1402از این مکان دیدن کردم. از استوری این بنا با آن همه قدمت شگفت زده شدم چقدر دسترسی به این مکان تاریخی آسان است و همین در دسترس بودن باعث شده که مورد تخریب قرارگیرد در دو مورد از اتاقهای بنا آثار تخریب مشهود بود و از داخل یکی از آنها بوی نا مطبوعی خارج میشد . به امید نگهداری بهتر از آثار با ارزش مندمیهن عزیزمان ایران .
سلام اسماعیل جان؛
متاسفانه اقدامات مناسبی برای نگهداری از این بنای تاریخی انجام نشده و همین موضوع باعث شده تا در خطر تخریب قرار بگیره. امیدواریم که توجه مسئولین شهر سبزوار و گردشگران، به این اثر تاریخی بیشتر از قبل بشه.