شهر اصفهان به معنای واقعی کلمه نصف جهان است، چه بسا جاهای دیدنی این شهر تمامی ندارد. پل خواجو نیز یکی دیگر از جاهای دیدنی اصفهان بوده که در دوره صفویه بنا شدهاست و در آن زمان یکی از زیباترین پلهای جهان شناخته میشد. این پل جذاب که بر روی رودخانه زاینده رود نیز بنا شده، سالانه مقصد هزاران گردشگر از داخل و خارج از ایران است. تاریخچه، معماری و ویژگیهای این پل از عنوانهای این مقاله است که در ادامه به آن میپردازیم، پس همراه ما باشید.
تاریخچه پل خواجو
پل خواجو در سال 1018 شمسی به دستور شاه عباس دوم در عصر صفوی بنا شد. این پل بر روی ویرانههای پلی به نام حسن بیک که در دوره تیموریان نیز ساخته شدهبود، بنا شده و به دلیل اینکه در محله خواجو استفاده قرار داشت، به نام پل خواجو نیز نامگذاری شد. این پل تاریخی یکی از خاصترین و زیباترین پلهای جهان در زمان خودش شناخته میشد و شاه عباس صفوی آن را به دلیل ایجاد راهی میان محله خواجو و دروازه حسن آباد اصفهان بنا نمود.
جالب است بدانید کتیبهای در قسمت جنوبی پل پیدا شده که تاریخ 1248 شمسی بر روی آن درج شده و این نشان میدهد که پل خواجو در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار مورد مرمت و بازسازی نیز قرار گرفته است. در گذشته علاوه بر اینکه پل محل عبور و مرور مردم نیز بوده، ساختمان شاه نشین آن نیز به مکانی تبدیل شد تا شاهان و بزرگان به اقامتی کوتاه در آن بپردازند. نام این پل زیبا در تاریخ 15 دی ماه سال 1310 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
پل خواجو کجاست؟
پل خواجو در شهر اصفهان، خیابان کمال اسماعیل و در امتداد خیابان خواجو نیز واقع شدهاست. دسترسی به این پل بسیار راحت بوده و شما میتوانید از وسایل نقلیه عمومی نظیر مترو، اتوبوس و تاکسی استفاده کنید و به آسانی خودتان را به اینجا برسانید. نزدیکترین ایستگاه مترو به پل، ایستگاه سی و سه پل است که با کمی پیادهروی همراه است. اگر با خودروی شخصی خود به اصفهان سفر کردهاید، کافیست خودتان را به زاینده رود، واقع در خیابان کمالالدین اسماعیل اصفهانی برسانید. همچنین میتوانید از لوکیشن زیر برای مسیریابی بهتر نیز استفاده کنید.
معماری پل خواجو
پل خواجو یکی از شاهکارهای معماری ایران نیز محسوب میشود و سبک معماری آن ایرانی بوده و علاوه بر اینکه گفتیم جهت اتصال دو محله بر روی زاینده رود احداث شد، باعث میشد که در قسمت بالای رودخانه آب به زمین نفوذ کند و منبع سفرههای آب زیرزمینی اصفهان را افزایش دهد. همچنین در قسمت پایین رودخانه به عنوان زهکشی (لوله کشی) برای زمینهای کشاورزی نیز عمل کند. از مصالح به کار رفته در ساخت این پل زیبا میتوان به سنگ، آجر، ساروج و ملات اشاره کرد. این مصالح طوری به کاررفته تا در برابر آب و رطوبت نیز مقاوم باشد.
پل خواجو 133 متر طول و 12 متر عرض دارد. ساختمان شاه نشین پل خواجو با استفاده از گچکاری، کاشی کاشی و نقش و نگارهای سنتی ایرانی تزیین شدهاست. در گذشته داوران و شاهان در قسمت شاه نشین پل مینشستند و به تماشای مسابقات ورزشی نظیر شنا و قایق سواری میپرداختند. در ادامه بیشتر با ویژگیها و عجایب این پل آشنا میشوید.
ویژگی های پل خواجو
- یکی از مهمترین ویژگیهای این پل چشمنواز ملاتی است که در ساخت آن استفاده شده. معماران باهوش و خلاق ایرانی در آن زمان طوری این پل را ساختهاند که هر چه آب بیشتری به پل برسد، استحکام و مقاومتش بیشتر میشود.
- در سال 1388 تعدادی سنگ قبر عجیب با علامتهای عجیب و مرموزی که بر روی آنها حک شده بود، در پل خواجو پیدا شد و برخی از آنها در موزه تخت فولاد اصفهان نگهداری میشود.
- با توجه به تصاویر ثبت شده درست از بالای پل خواجو، عقابی را میبینینم که در حال پرواز بر روی رودخانه است؛ به این صورت که ساختمان شاه نشین سرو بدن عقاب را تشکیل میدهد و طبقات پل پرها و دم آن را نشان میدهند.
- جالب است بدانید با کمی دقت در طرح و نقشهای داخل دهانه پل، متوجه خواهید شد که هیچکدام از این نقاشیها شبیه به هم نیست و کاملا متفاوت از یکدیگر است.
- 2 شیر سنگی در دو طرف پل خواجو قرار داده شده که برخی معتقدند این شیرها از اصفهان و زاینده رود نیز محافظت میکند.
- در نزدیکی پل، شیرهای سنگیای نیز وجود دارد و در ضلع شمالی آن، قبله نمایی به شکل آفتاب وجود دارد.
جاذبه های اطراف پل خواجو
بازدید از شهر اصفهان به پل خواجو ختم نمیشود و هنوز صدها جای دیگر وجود دارد که میتوانید از آنجا نیز دیدن کنید و سفری خاطرهانگیز و بهیادماندنی را برای خود و خانوادهتان رقم بزنید. در ادامه لیستی از نزدیکترین جاذبههای گردشگری به این پل تاریخی زیبا را برایتان آماده کردهایم:
- سی و سه پل (فاصله: 1.9 کیلومتر)
- کلیسای وانک (در فاصله 4.1 کیلومتری از پل)
- کاخ هشت بهشت (با فاصله 3.2 کیلومتر از پل خواجو)
- کلیسای حضرت لوقا (فاصله تا پل: 2.5 کیلومتر)
- کاخ عالی قاپو (فاصله: 3.3 کیلومتر)
نکات بازدید از پل خواجو
- هزینه بازدید از پل خواجو رایگان بوده و شما میتوانید بدون پرداخت هزینهای از آن دیدن کنید.
- گردشگران میتوانند همه روزه در هر ساعت از شبانه روز که میخواهند از این پل تاریخی دیدن کنند.
- شهر اصفهان زمستانهای بسیار سرد و تابستانهایی بسیار گرم و خشک دارد، از این رو بهترین زمان بازدید از جاذبههای گردشگری این شهر فصل بهار و تابستان است.
- پل خواجو دارای امکاناتی نظیر فضای سبز، رستوران، کافیشاپ، سرویس بهداشتی و نمازخانه است که میتوانید از آنها نیز استفاده کنید.
- عکاسی از پل خواجو برای علاقهمندان به معماری ایرانی و بناهای تاریخی میتواند بسیار لذت باشد، پس پیشنهاد میکنیم عکاسی از پل را فراموش نکنید.
- این پل تاریخی زیبا به یادگار از اجدادمان در دوره صفویه است، لذا از نوشتن یادگاری و آسیب رساندن و رها کردن زباله در آن خودداری کنید.
کلام آخر
پل خواجو یکی از منحصربهفردترین پلهای ایران از لحاظ معماری، تقارن و موقعیت مکانی است که جزء محبوبترین جاهای دیدنی شهر اصفهان شمرده میشود. این پل باشکوه که با نامهای دیگری مانند بابا رکن آباد، حسن آباد، شیراز، پل شاهی و گبرها نیز شناخته میشد، در نهایت به دلیل مجاورت آن با محله خواچو به پل خواجو نیز معروف گشت. در این مقاله از گردشی تاپ سعی کردیم شما را با این مکان دیدنی و جذاب آشنا کنیم تا با دید بازتری از آن بازدید کنید. چنانچه تجربه بازدید از پل را دارید، آن را با ما و سایر کاربران گردشی تاپ به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
هزینه و ساعت بازدید از پل خواجو کدام است؟
هزینه بازدید از پل رایگان بوده و میتوانید در هر ساعت از شبانه روز که میخواهید از آن دیدن کنید.
علت نامگذاری پل خواجو چه بوده و نامهای دیگر آن چیست؟
این پل باشکوه که با نامهای دیگری مانند بابا رکن آباد، حسن آباد، شیراز، پل شاهی و گبرها نیز شناخته میشد، در نهایت به دلیل مجاورت آن با محله خواچو به پل خواجو نیز معروف گشت.
قدمت پل خواجو چقدر بوده و به دستور چه کسی ساخته شدهاست؟
قدمت پل به بیش از 380 سال پیش برمیگردد و به دستور شاه عباس دوم صفوی بنا شدهاست.
تاریخ ثبت ملی پل خواجو کدام است؟
پل خواجو در تاریخ 15 دی سال 1310 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.