مسجد جامع تبریز
یکی از بناهای قدیمی و مساجد تاریخی کشورمان که امروزه یکی از جاهای دیدنی تبریز به شمار می‌رود، مسجد جامع تبریز است. در کتاب‌های تاریخی از این بنا به عنوان مسجد جامع کبیری یاد شده است و ساخت به دوران سلجوقیان تا قاجار باز میگردد. اطراف این مسجد را بازار بزرگ تبریز فرا گرفته است. در ادامه با ما همراه باشید تا با این بنای تاریخی بسیار زیبا بیشتر آشنا شویم.
تاریخچه مسجد جامع تبریز
تاریخ ساخت و اولین بانی مسجد جامع تبریز به طور دقیق مشخص نیست، اما با توجه به منابع و روایاتی که در آن از این مسجد نام برده شده و با توجه به معماری این مسجد می توان به طور تقریبی به زمان ساخت این بنا پی برد. برای مثال در کتاب‌های مرزبان نامه اثر مرزبان باوندی در قرن چهارم هجری، اولاد الاطهار نوشته سید محمدرضا طباطبایی نویسنده قرن سیزدهم و چهاردهم هجری قمری به نام این مجد اشاره شده است. علاوه بر آن در وقف نامه مدرسه طالبیه تبریز که توسط حاج طالب خان تبریزی تنظیم شده، از مسجد جامع تبریز به عنوان مسجد کبیر تبریز نام برده شده است.
منابع و روایات و همچنین معماری این مسجد نشان از این دارد که این بنا در قرن پنجم هجری و در دوران حکومت سلجوقیان ساخته شده است. در سال 1193 در تبریز زمین لرزه ای رخ داد که بسیاری از بناهای این شهر را ویران کرد. مسجد جامع تبریز از جمله بناهایی بود که در آن حادثه تخریب شد. چند سال بعد از این زلزله و در آغاز دوران حکومت قاجاریه، فردی بنام احمد خان و پسر او حسینقلی خان دنبلی، از حاکمان آن زمان تبریز، این مسجد را بازسازی و مرمت کرده و مسجد فعلی را احداث کرد. این مسجد در سال های آغازین قرن معاصر شمسی نیز بار دیگر به دست حاج محمد باقر کلکته چی بازسازی شد.
مسجد جامع تبریز کجاست؟
مسجد جامع تبریز در خیابان شهید مطهری، انتهای بازار تبریز، ضلع جنوبی صحن مدرسه طالبیه، بین مسجد حجت الاسلام و مسجد میرزا اسماعیل خاله اوغلی قرار دارد. اگر میخواهید که با خودرو شخصی‌تان به این مسجد بروید، می‌توانید از لوکیشن زیر برای دسترسی راحت تر به مسجد استفاده کنید. اگر میخواهید از وسایل نقلیه عمومی برای رسیدن به این مسجد استفاده کنید، از اتوبوس‌های مسیر انقلاب استفاده کرده و در ایستگاه اتوبوس راسته کوچه یا پایانه شهید مطهری از اتوبوس پیاده شده، و به سمت انتهای بازار تبریز حرکت کنید تا به مسجد برسید.
معماری مسجد جامع تبریز
طبق نظر کارشناسان مسجد جامع تبریز در ابتدا به صورت یک ایوانه بوده و بعد ها یک ایوانه دیگر به آن اضافه شده است. امروزه طرح بنای مسجد به شکل زمینی مستطیل شکل است که با مصالحی همچون آجر و گچ ساخته شده است. معماران این عمارت، ۲ در ورودی را برای آن نصب کرده اند که یک در، در بخش شمالی و در دیگر در قسمت جنوبی بنا قرار دارد. ورودی شمالی به طرف صحن و ورودی جنوبی به‌سمت کوچه کنار مسجد باز می‌شود. پس از ورود به عمارت از در جنوبی ، وارد الچاق مسجد شده و پس از آن می‌توان به درون بنا وارد شد.
مسجد جامع تبریز از نزدیک ۶۲ متر طول دارد که از بخش جنوب به شمال ادامه یافته است. بخش میانی مسجد از طاقی مرتفع و وسیع تشکیل شده است و عرضی برابر با ۱۵ متر دارد. طول مسجد توسط دو جرز وسیع به دو قسمت تقسیم شده است. قسمت شمالی این مسجد طولی برابر با 28 متر و بخش جنوبی نیز 32 متر طول دارد. عرض بخش شمال نیز کمتر از بخش جنوبی بنا است. در قسمت‌های شرق و غرب بخش جنوبی مسجد، ۵ طاق از دو طبقه تشکیل شده که طی بازسازی و تعمیرات صورت گرفته در ابتدای حکومت قاجاریه ایجاد شده‌اند. در انتهای بخش میانی مسجد محرابی وجود دارد که از سنگ مرمر سفید تشکیل شده و بسیار زیبا است. این محراب همانند سبک معماری دوران صفویان به شکل مارپیچ است.
این مسجد به واسطه چند پایه قطور که بسیار زیبا هستند و از آجرهای بزرگ در ساخت آنها استفاده شده مستحکم شده‌اند. یکی از شاخص‌ترین ویژگی های معماری مسجد جامع تبریز، گچبری‌های بسیار زیبا و دیدنی‌ای است که از آنها برای تزئین این مسجد استفاده شده است. گچبری‌ها رنگی هستند و زمان این گچبری‌ها به دوره ایلخانان و سلجوقیان برمی‌گردد.
جاهای دیدنی اطراف مسجد جامع
مسجد جامع تبریز تقریبا در مرکز شهر تبریز واقع شده و تعداد زیادی از جاذبه های گردشگری تبریز از جمله خانه مشروطه در اطراف آن واقع شده‌است. اگر قصد دارید که قبل یا بعد از بازدیدتان از مسجد جامع تبریز، به جاهای دیدنی دیگر در تبریز نیز سر بزنید، ما برایتان چند نمونه از جاهای دیدنی اطراف را نام برده‌ایم.
- خانه مشروطه تبریز 270 متر
- دروازه سرخاب 1.3 کیلومتر
- ارگ علیشاه 1.1 کیلومتر
- گرمابه قاضی 1.9 کیلومتر
- موزه قاجار 2.1 کیلومتر
- موزه قرآن و کتابت 1.5 کیلومتر
- خانه پروین اعتصامی 1.3 کیلومتر
نکات بازدید از مسجد
- شما برای اینکه از مسجد جامع تبریز بازدید کنید نیازی به پرداخت هزینه ندارید و ورودیتان رایگان است.
- ساعت کاری مسجد در شش ماهه‌ی اول سال از ساعت ۸ صبح تا ساعت 20 و در شش ماهه‌ی دوم از ۸ صبح تا 17:30 است.
- قابل ذکر است بهترین ساعت بازدید از لحاظ خلوت بودن، هم ۱۱ صبح تا 14 است.
- بهترین زمان بازدید از این مسجد و سایر جاذبه های گردشگری تبریز، فصل بهار و پاییز است.
- در هنگام بازدید از این مسجد شئونات اسلامی را رعایت کرده و در حفظ این بنای تاریخی کوشا باشید.
سخن آخر
مساجد مکان‌های مهمی در نزد همه مسلمانان هستند؛ چرا که برای راز و نیاز دسته جمعی مردم با خدا، و جمع شدن مردم و کسب علم و غیره به کار می‌روند. یکی از مهم‌ترین مساجدی که در طول تاریخ در ایران ساخته شده است، مسجد جامع تبریز است. اگر قصد سفر به شهر زیبای تبریز را دارید، حتما از این بنای تاریخی دیدن کنید. امیدواریم که مقاله مورد رضایت شما عزیزان قرار گرفته باشد و از مطالعه آن لذت برده باشید. خوشحال می‌شویم اگر تجربه بازدید از این مکان تاریخی را دارید، آن را با ما و سایر کاربران گردشی تاپ به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
این جاذبه در خیابان شهید مطهری، انتهای بازار تبریز قرار گرفته است.
قدمت این بنا به دوران سلجوقیان میرسد.
فصل بهار و تابستان بهترین زمان بازدید از این مسجد است. مسجد جامع تبریز کجاست؟
قدمت این مسجد به چه دورانی میرسد؟
بهترین زمان بازدید از مسجد جامع تبریز کدام است؟
