یکی از زیباترین و خارقالعادهترین جاهای دیدنی تبریز که ارزش بالایی برای بازدید دارد، قلعه بابک است. قلعه بابک، نه تنها یک بنای تاریخی، بلکه نمادی از مقاومت و آزادی است. این قلعه در طول تاریخ شاهد نبردهای حماسی و فراز و نشیبهای بسیاری بوده است. در این مقاله قصد داریم سفری به دل این قلعه داشته باشیم و شما را بیشتر با تاریخچه و معماری آن آشنا کنیم. بنابراین پیشنهاد میکنیم تا پایان همراه ما باشید.
تاریخچه قلعه بابک
قلعه بابک، که در دل منطقهی ارسباران خودنمایی میکند، دژی اسرارآمیز است که گویی تاریخ را در آغوش خود گرفته و رازهای ناگفتهای را در خود نهان کرده است. قدمت این قلعه به دوران ساسانیان یا اشکانیان میرسد و شواهد نشان میدهد که در آن دوران، قلعهای مشابه با نام “مجموعه سلیمان” در این منطقه وجود داشته است. با گذشت زمان و در قرنهای دوم و سوم هجری، این قلعه مرمت و بازسازی شده و شاهد تغییراتی بوده که هنوز پس از گذشت دوازده قرن، آثار آن بر جای مانده است.
قلعه بابک کجاست؟
قلعه بابک در 200 کیلومتری شهر تبریز و در 50 کیلومتری شمال شهرستان اهر و در نزدیکی شهر کلیبر واقع شدهاست. قلعه بابک، دژی استوار در میان کوههای سرسبز ارسباران قرار دارد و صعود به این قلعه تاریخی، سفری پرهیجان و خاطرهانگیز خواهد بود که هر گام آن، شما را به دل تاریخ رهنمون میکند. سه راه برای رسیدن به قلعه بابک وجود دارد که هر کدام زیباییها و سختیهای خاص خود را دارند:
مسیر اول از سوی هتل بابک است که این مسیر، رایجترین راه برای صعود به قلعه بابک است و با عبور از حدود 1000 پله سنگی، شما را به دروازههای این دژ تاریخی رهنمون میکند. اگر به دنبال مسیری با شیب ملایمتر و طبیعتی بکر هستید، کمپ گردشگری قلعه دره سی که در 3 کیلومتری کلیبر واقع شده، مسیر دوم را انتخاب کنید. همچنین مسیر سوم چالشبرانگیزترین راه برای رسیدن به قلعه بابک است و به مهارت و تجربه کوهنوردی نیاز دارد. صعود از روستای نوجهمهر تا قلعه، حدود 4 تا 5 ساعت زمان میبرد و از میان کوهها و مسیرهای صخرهای عبور میکند.
معماری قلعه بابک
ترکیب معماری منحصر به فرد قلعه بابک خرمدین و موقعیت جغرافیایی خاص آن، این قلعه را به یکی از جذابترین دیدنیهای آذربایجان شرقی تبدیل کرده است. این قلعه که بر فراز کوهی به ارتفاع 2300 متر بنا شده، از سه طبقه مجزا تشکیل شده و از جنس سنگ و ساروج ساخته شده است. درههای عمیق با 400 تا 600 متر عمق، قلعه را احاطه کردهاند و تنها راه ورود به آن، دروازهی اصلی است. اما رسیدن به این دروازه نیز به آسانی امکانپذیر نیست چرا که باید از یک دالان 200 متری عبور کرد که به نحوی ماهرانه از سنگهای طبیعی ساخته شده و تنها جای عبور یک نفر را دارد. تمام این تدابیر به همراه موقعیت مرتفع قلعه، آن را به دژی نفوذناپذیر تبدیل کرده بود که گویی بر بام تاریخ ایستاده و نظارهگر گذر زمان است.
در کنار دروازهی اصلی، دو برج دیده میشود که زمانی محل استقرار نگهبانان قلعه بوده است. یکی از این برجها به شکل مخروطی و دیگری مدور است. بنای اصلی قلعه نیز که شامل دو یا سه طبقه بوده، از تالاری مرکزی، هفت اتاق در اطراف آن، و همچنین اتاقها و آبانبارهایی در قسمت شرقی تشکیل شده است. ورودی این بنا با دو ستون مشخص شده و سقف آبانبارها با طاقهای جناغی و گهوارهای ساخته شده است.
برای عایقسازی و جلوگیری از نفوذ آب، از مخلوطی از سیمان و ساروج در جدارههای داخلی آبانبارها استفاده شده است. این تدابیر هوشمندانه، آبانبارهای قلعه بابک را به مکانی امن و ایدهآل برای ذخیرهسازی آب باران و برف تبدیل کرده بود و ساکنان قلعه در فصلهای گرم سال و یا در زمان محاصره، هیچگاه با کمبود آب مواجه نمیشدند. در قسمت غربی قلعه نیز پلکانهایی وجود داشته که امروزه تنها بقایای اندکی از آنها باقی مانده است. ورودی این پلکانها با دو ستون مشخص شده و در بالای نیمهستونها، محلی برای دیدهبانی تعبیه شده بود.
جاهای دیدنی اطراف قلعه
در اطراف قلعه بابک، جاذبههای بینظیری نهفتهاند که هر کدام، قطعهای از این بهشت گمشده را به تصویر میکشند. در ادامه لیستی از زیباترین این جاذبهها را برایتان قرار دادهایم تا به همراه خانواده و دوستانتان سری به آنها بزنید.
- مقبره دو کمال
- پارک ملی ارسباران
- عمارت ائل گلی
- رود ارس
- خانه علی مسیو
- روستای کندوان
- خانه نیکدل
- خانه ثقه الاسلام
- موزه سفال تبریز
بهترین زمان بازدید از قلعه بابک
از اواخر فروردین تا اوایل خرداد، فصل بهار، ارسباران را به نگارستانی بینظیر تبدیل میکند. در این فصل، هوا خنک و دلپذیر است، طبیعت بکر و سرشار از طراوت، و پیمایش مسیرهای کوهستانی به مراتب آسانتر خواهد بود. همچنین از شهریور تا مهر، پاییز با رنگهای گرم و دلانگیز خود، منظرهای بدیع به ارسباران میبخشد. در این فصل، هوا خنکتر میشود و از گرمای طاقتفرسای تابستان کاسته میشود.بنابراین بهترین زمان بازدید از این قلعه باشکوه، فصل بهار و پاییز است.
نکات بازدید از قلعه
- بازدید از قلعه بابک رایگان بوده و همچنین شما میتوانید در هر ساعت از شبانه روز که میخواهید از این جاذبه دیدن کنید.
- اگر قصد دارید از این قلعهی تاریخی دیدن کنید، باید خود را برای یک پیادهروی پرهیجان آماده کنید. مسیر رسیدن به قلعه صعبالعبور است و به همین دلیل، به افراد سالمند، زنان باردار و کودکان توصیه نمیشود که به تنهایی به این مکان بروند.
- حتماً کفش و لباس مناسب به همراه داشته باشید و از همراه بردن وسایل غیرضروری خودداری کنید.
- میتوانید از تورهای گردشگری که برای بازدید از قلعه بابک برگزار میشوند استفاده کنید. این تورها معمولاً با راهنمای مجرب و امکانات رفاهی همراه هستند.
- در هنگام عبور از مسیرهای لغزنده و صخرهای، احتیاط کنید و از کفش مناسب استفاده کنید.
- به همراه داشتن تلفن همراه با شارژ کافی و آشنایی با مسیرهای امدادی در منطقه ضروری است.
- خواهشمندیم به حفظ محیط زیست احترام بگذارید و از ریختن زباله در طبیعت خودداری کنید.
سخن آخر
قلعه بابک یکی از برجستهترین جاذبههای گردشگری تبریز است که سالانه کوهنوردان، تاریخدانان و گردشگران زیادی را از سراسر جهان به سوی خود جذب میکند. بازدید از قلعه بابک تجربهای فراموشنشدنی خواهد بود. تماشای مناظر خیرهکنندهی اطراف قلعه، حس بودن در دل تاریخ را به شما القا میکند و عظمت و شکوه این بنای تاریخی را به رخ میکشد. در این مقاله از گردشی تاپ سعی کردیم که تمام مطالب مربوط به این قلعه را پوشش دهیم و درباره تمام بخشهای آن توضیح دهیم. امیدواریم که از همراهی با گردشی تاپ لذت برده باشید.
سوالات متداول
این جاذبه در 50 کیلومتری شمال شهرستان اهر و در نزدیکی شهر کلیبر تبریز قرار دارد.
این قلعه متعلق به دوران ساسانیان است.
فصل بهار و اوایل پاییز بهترین زمان بازدید از این قلعه تاریخی است. قلعه بابک کلیبر کجاست؟
قدمت این قلعه به چه دورانی میرسد؟
بهترین زمان بازدید از قلعه بابک کدام است؟