گنبد زنگوله، بنایی کهن از دوران ایلخانیان، در شهر تاریخی دامغان استان سمنان خودنمایی می‌کند. این گنبد آجری که از خشت خام ساخته شده، با قدمت حدود هفتصد ساله، به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و گواهی بر شکوه معماری ایرانی در آن دوران است. این گنبد باشکوه امروزه به یکی از جذاب‌ترین جاهای دیدنی دامغان تبدیل شده و گردشگران و تاریخ‌دوستان زیادی را به سوی خود جذب می‌کند. اگر هنوز تصمیم نگرفته‌اید که از این گنبدآجری دیدن کنید یا خیر، در ادامه حتما همراه گردشی تاپ باشید. در این مقاله به صورت کامل شما را با تاریخچه و معماری این گنبد زیبا آشنا خواهیم کرد و مهم‌ترین دلایلی که باید از آن دیدن کنید را نیز می‌گوییم.
تاریخچه گنبد زنگوله
گنبد زنگوله، بنایی کهن از دوران ایلخانیان، در شهر تاریخی دامغان استان سمنان خودنمایی می‌کند. این گنبد آجری که از خشت خام ساخته شده، با قدمت حدود هفتصد ساله، به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و گواهی بر شکوه معماری ایرانی در آن دوران است. اگرچه تاریخ دقیق ساخت گنبد زنگوله در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، شواهد نشان می‌دهد که این بنا در قرن هفتم هجری قمری، همزمان با حکومت ایلخانیان بر ایران، احداث شده است. برخی از نظرات حاکی از آن است که این گنبد آرامگاه یکی از سرداران به نام “زنگارود” بوده و نام “زنگوله” از نام او گرفته شده است. در زمستان سال ۱۳۹۹، با همکاری شهرداری دامغان، محوطه‌سازی اطراف گنبد انجام شد. این اقدام در راستای حفظ و احیای این اثر ارزشمند تاریخی و همچنین فراهم کردن فضایی مناسب برای بازدید گردشگران صورت گرفته است. این گنبد تاریخی در تاریخ ۲۳ فروردین ۱۳۴۶ با شمارهٔ ثبت ۶۵۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
گنبد زنگوله کجاست؟
گنبد زنگوله در جنوب غربی شهر دامغان و در پارک شهید مولایی واقع شده است. دسترسی به این گنبد زیبا بسیار آسان بوده و شما می‌توانید با ماشین شخصی و یا تاکسی خودتان را به آن برسانید. اگر با خودرو شخصی سفر می‌کنید، می‌توانید از طریق خیابان شهید فلاحی به پارک شهید ملائی بروید و گنبد زنگوله را در آنجا پیدا کنید. همچنین اگر از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنید، می‌توانید با اتوبوس‌های خطوط 1 و 2 به میدان آزادی دامغان بروید و از آنجا با تاکسی یا اتوبوس‌های خط 4 به پارک شهید ملائی بروید. مسیرهای متفاوتی شما را به این گنبد می‌رساند که با کمک لوکیشن زیر در گوگل مپ، می‌توانید کوتاه‌ترین و بهترین مسیر را انتخاب کنید.
معماری گنبد زنگوله
گنبد زنگوله نمونه‌ای بارز از هنر معماری دوره ایلخانیان است. پلان این بنا به صورت هشت ضلعی طراحی شده و گنبدی آجری بر فراز آن خودنمایی می‌کند. تزئینات آجری چشم‌نواز بر روی نمای خارجی بنا، از جمله نقوش هندسی، کوفی و محرابی، ظرافت و زیبایی بی‌نظیری به آن بخشیده است. یکی از نکات جالب توجه در مورد گنبد زنگوله، شیوه منحصر به فرد معماری آن در توزیع فشار گنبد به پایه‌ها است. این موضوع که مورد توجه معماران و باستان‌شناسان قرار گرفته، نشان‌دهنده دانش و مهارت بالای سازندگان این بنای تاریخی در آن دوران است. نمای خارجی گنبد زنگوله با تزئینات آجری زیبایی آراسته شده است. این تزئینات شامل نقوش هندسی، کوفی و محرابی هستند که ظرافت و زیبایی بی‌نظیری به بنا بخشیده‌اند. همچنین جالب است بدانید گنبد زنگوله فاقد طاق است و این موضوع نشان‌دهنده مهارت بالای سازندگان آن در ساخت گنبد بدون نیاز به طاق برای استحکام بنا است.
جاهای دیدنی اطراف گنبد
شهر دامغان یکی از شهرهای تاریخی استان سمنان بوده و سالانه گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می‌کند. پیشنهاد ما به شما این است پس از بازدید از گنبد زنگوله به سراغ دیگر جاذبه‌های طبیعی و تاریخی دامغان رفته و سفر خاطرهانگیزی را برای خود به ارمغان آورید. در قسمت زیر لیستی از نزدیک‌ترین جاهای دیدنی به گنبد را برایتان قرار داده‌ایم.
- خانه لطفی دامغان
- قلعه گردکوه
- برج مهماندوست
- دریاچه نمک حاج علی قلی
- چشمه علی دامغان
- کاروانسرای سپهسالار امیریه
- مسجد جامع دامغان
نکات تکمیلی
- خوشبختانه باید بگوییم بازدید از گنبد زنگوله دامغان برای تمامی گردشگران رایگان است و شما می‌توانید در هر ساعت از شبانه‌روز که می‌خواهید از آن دیدن کنید.
- در محوطه پارک شهید ملائی که گنبد زنگوله در آن واقع شده است، امکانات رفاهی مانند سرویس بهداشتی، نمازخانه و بوفه وجود دارد.
- به عنوان یک گردشگر مسئول، موظف به حفظ نظم و احترام به این بنای تاریخی و همچنین دیگر بازدیدکنندگان هستید. از انداختن زباله و نوشتن یادگاری روی بنا خودداری کنید.
- عکاسی از داخل و خارج بنا آزاد است، پیشنهاد می‌کنیم گرفتن عکس یادگاری در کنار این گنبد را به خاطر نسپارید.
- بهترین زمان بازدید از این گنبد و سایر جاذبه‌های گردشگری دامغان فصل بهار و پاییز است.
سخن پایانی
گنبد زنگوله، نگین آجری در دل کویر ایران، یادگاری از دوران پرشکوه ایلخانیان و گواهی بر ذوق و هنر نیاکانمان است. این بنای تاریخی با معماری منحصر به فرد و تزئینات چشم‌نواز، هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود رهنمون می‌شود. در گذرگاه تاریخ، گنبد زنگوله شاهد فراز و نشیب‌های بسیاری بوده، اما همچنان استوار و پابرجا مانده است. گویی این بنا از اعماق تاریخ ندا سر می‌دهد و حکایتی از هنر، فرهنگ و تمدن ایران باستان را به گوش جهانیان می‌رساند. بازدید از گنبد زنگوله، سفری به دل تاریخ و هنر ایران است. سفری که در آن می‌توانید عظمت و شکوه گذشته را به نظاره بنشینید و با ذوق و هنر نیاکانمان آشنا شوید. از اینکه تا انتهای مقاله نگاه گرمتان را به گردشی تاپ سپردید، بی‌نهایت سپاسگزاریم.
سوالات متداول
این جاذبه در جنوب غربی شهر دامغان و در پارک شهید مولایی قرار دارد.
این بنای تاریخی متعلق به دوران ایلخانیان است.
بله، گنبد زنگوله در تاریخ ۲۳ فروردین ۱۳۴۶ به ثبت ملی رسیده است. گنبد زنگوله کجاست؟
قدمت این گنبد تاریخی به چه دورانی می‌رسد؟
آیا این گنبد به ثبت ملی رسیده است؟
