بقعه شهشهان اصفهان
در قلب بافت تاریخی اصفهان، بقعه شهشهان اصفهان چون نگینی درخشان بر تارک هنر و معماری این شهر میدرخشد. این آرامگاه مقدس که محلی برای بزرگداشت عارف شهیر، شاه علاءالدین محمد است، نمادی از تلفیق معماری خلاقانه و هنرهای تزئینی ایران به شمار میرود و جزو پربازدیدترین جاهای دیدنی اصفهان محسوب میشود. در ادامه همراه ما باشید تا شما را بیشتر با این جاذبه زیبا آشنا کنیم.
تاریخچه بقعه شهشهان اصفهان
بقعه شهشهان اصفهان در منطقه دردشت، بر روی مزار یکی از عرفای برجسته قرن نهم هجری قمری، «شاه علاءالدین محمد»، ساخته شده که در سال ۸۵۰ هجری قمری به فرمان شاهرخ تیموری کشته شد. فضای داخلی این بقعه با کتیبههای گچبری هنرمندانه مزین شده و ورودی آن با کاشیکاریهای ظریف تزیین گردیده است. همچنین گنبد بنا در دورههای بعد بازسازی شده و خطوط ثلث زیبای موجود در داخل آن، اثر هنرمندان خطاط برجسته اصفهان در قرن نهم هجری است.
قدمت این بقعه به دوران تیموریان در شهر اصفهان بازمیگردد و به دلیل نزدیکی به میدان شهشهان، به بقعه شهشهان اصفهان شهرت یافته است. خوب است بدانید این آرامگاه در تاریخ 2 اسفندماه سال 1327 با شماره 368 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
این بقعه آرامگاه شاه علاءالدین محمد، فرزند شاه قطبالدین محمد و بنیانگذار خاندان شهشهانی و شاهعلائی است. او از اشراف و بزرگان سادات حسینی و نقیبالنقبا بود که نسبش با ۲۴ واسطه به امام علی (ع) میرسد. شاه علاءالدین علاوه بر مقام معنوی ارشاد، به دلیل جایگاه نقیبالنقبا، که یکی از بالاترین مقامهای آن زمان محسوب میشد، به «شهشهان» یا «شاه شاهان» شهرت یافت.
در دوران سلطنت شاهرخ تیموری (۸۰۷–۸۵۲ هجری قمری)، شاه علاءالدین از احترام و محبوبیت زیادی میان مردم و امرای زمان خود برخوردار بود و بهویژه مورد علاقه سلطان محمد، فرزند بایسنقر و نوه شاهرخ، قرار داشت. زندگینامه و شخصیت او در بسیاری از کتابهای تاریخی و تذکرههای قدیمی ایران ثبت شده است.
بقعه شهشهان اصفهان کجاست؟
بقعه شهشهان اصفهان در محله شهشهان، میدان ابن سینا و در در خیابان ابن سینا، کوچه مسجد صفا واقع شده است. نزدیکترین ایستگاه اتوبوس به این آرامگاه، ایستگاه شهشان بوده و شما میتوانید با کمی پیادهروی به این مکان برسید. در قسمت زیر میتوانید با استفاده از لوکیشن دقیق این آرامگاه خودتان را به بقعه شهشهان برسانید.
معماری بقعه شهشهان اصفهان
معماری بقعه شهشهان اصفهان یکی از نمونههای برجسته هنر و معماری سنتی ایران است که جلوهای بینظیر از گچبری، کاشیکاری، و خطاطی در دورههای مختلف تاریخی را به نمایش میگذارد. این بنا با توجه به تزئینات خاص و کتیبههای تاریخی، از اهمیت بسیاری برخوردار است.
گنبد بقعه شهشهان یکی از زیباترین بخشهای بنا است که توجه هر بینندهای را به خود جلب میکند. این گنبد، اگرچه در دورههای بعد بازسازی شده، همچنان شکوه اولیه خود را حفظ کرده است و با کاشیکاریهای نفیس همراه است. فضای داخلی بقعه با گچبریهای بسیار هنرمندانه آراسته شده است. این تزئینات شامل نقوش هندسی و اسلیمی هستند که علاوه بر زیبایی، حس آرامش و تقدس خاصی به فضای آرامگاه میبخشند.
در بقعه، کتیبههایی به خط ثلث و نستعلیق دیده میشود که توسط سید محمود نقاش، یکی از خطاطان برجسته قرن نهم هجری، نگاشته شده است. این کتیبهها شامل شجرهنامه شاه علاءالدین، وقایع تاریخی و اشعاری از شاعران نامی مانند سعدی است. برای مثال، در یکی از کتیبهها، سال ۸۵۲ هجری قمری به عنوان زمان اتمام ساخت بنا ذکر شده است. همچنین کاشیکاری ایوان غربی نمونهای نفیس از هنر قرن نهم هجری قمری است که در آن نام هنرمند کاشیکار نیز با خط نستعلیق سفید بر زمینه لاجوردی ثبت شده است.
در طول تاریخ، این بنا بارها مورد بازسازی قرار گرفته است. برای مثال، در دوران شاه عباس اول، بانویی به نام خانم سلطان اقدام به تعمیر بخشهایی از بقعه کرد. همچنین در قرن یازدهم هجری، کاشی معرقی با تاریخ ۱۰۱۳ هجری قمری در داخل بقعه نصب شد.
جاهای دیدنی اطراف بقعه شهشهان
بقعه شهشهان اصفهان در مرکز تاریخی این شهر قرار دارد و اطراف آن مکانهای دیدنی متعددی وجود دارد که میتوانید از آنها بازدید کنید. در ادامه به برخی از مهمترین جاهای دیدنی نزدیک به این بقعه اشاره میکنم:
- مسجد جامع اصفهان
- بازار بزرگ اصفهان
- میدان نقش جهان
- منارههای دارالضیافه
- حمام شیخ بهایی
نکات بازدید از بقعه شهشهان اصفهان
- خوشبختانه باید بگوییم بازدید از بقعه شهشهان اصفهان رایگان بوده و شما میتوانید همه روزه از ساعت ۸ صبح الی ۲۰ شب از آن دیدن کنید.
- بازدید از این آرامگاه حدود نیم الی 1 ساعت زمان میبرد.
- بهترین زمان برای بازدید از بقعه شهشهان اصفهان، فصلهای بهار و پاییز است که هوای این شهر معتدل و دلپذیر است.
- به دلیل مذهبی و روحانی بودن این مکان، بهتر است سکوت و احترام کامل را در طول بازدید رعایت کنید.
- خواهشمندیم از نوشتن یادگاری بر روی دیوارهای این آرامگاه جدا خودداری کنید.
سخن آخر
بقعه شهشهان اصفهان با تمامی ظرافتها و تزئینات چشمنوازش، همچنان آرامشی وصفناشدنی را به روح و جان بازدیدکنندگان خود هدیه میدهد. حفظ و نگهداری این میراث، ادای دینی به تاریخ و هویت ماست. در این مقاله سعی کردیم شما را به طور کامل با تاریخچه و معماری این آرامگاه زیبا آشنا کنیم. از اینکه تا انتهای مقاله نگاه گرمتان را به گردشی تاپ سپردید، سپاسگزاریم.
سوالات متداول
این بقعه در محله شهشهان، میدان ابن سینا و در در خیابان ابن سینا، کوچه مسجد صفا قرار دارد.
قدمت این آرامگاه به دوران تیموریان میرسد.
بازدید از این بقعه همه روزه از ساعت ۸ صبح الی ۲۰ شب امکانپذیر است. بقعه شهشهان اصفهان کجاست؟
قدمت این آرامگاه به چه دورانی میرسد؟
در چه ساعاتی از روز میتوانیم از این آرامگاه دیدن کنیم؟