سد سلیمان تنگه

در دل طبیعت بی‌نظیر مازندران، سازه‌ای شگفت‌انگیز با نام سد سلیمان تنگه خودنمایی می‌کند. این سد که با هدف مدیریت منابع آبی، تولید برق و توسعه کشاورزی منطقه ساخته شده است، امروز یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی ساری محسوب می‌شود. طراحی منحصربه‌فرد و محیط پیرامون جذاب آن، این سد را به مقصدی محبوب برای گردشگران تبدیل کرده است. در ادامه شما را به طور کامل با این جاذبه زیبا آشنا خواهیم کرد.

تاریخچه سد سلیمان تنگه

سد شهید رجایی، که به نام سد سلیمان تنگه نیز شناخته می‌شود، یکی از سازه‌های مهم و جذاب در شمال ایران است. این سد در بخش دودانگه، در نزدیکی روستای افراچال و در ۴۵ کیلومتری جنوب غربی شهر ساری قرار دارد. ساخت این سد که از رودخانه تجن تغذیه می‌کند، با هدف مدیریت منابع آبی، توسعه کشاورزی و تأمین آب شرب منطقه صورت گرفته است. عملیات اجرایی آن از سال ۱۳۷۰ آغاز و در سال ۱۳۷۵ به بهره‌برداری رسید.

مطالعات اولیه برای ساخت سد سلیمان تنگه در سال ۱۳۳۶ آغاز شد. هدف اصلی از احداث این سد، کنترل سیلاب‌ها، تأمین آب کشاورزی دشت تجن، تأمین آب آشامیدنی منطقه و ایجاد یک نیروگاه برق‌آبی بود. با توجه به نیازهای فزاینده منطقه به آب و برق و نیز به‌منظور جلوگیری از خسارات ناشی از طغیان رودخانه‌ها، این پروژه در اولویت قرار گرفت. سرانجام، پس از دهه‌ها مطالعه و برنامه‌ریزی، ساخت سد در دهه ۱۳۷۰ عملیاتی شد و توانست نقشی کلیدی در بهبود شرایط زیست‌محیطی و اقتصادی منطقه ایفا کند.

سد سلیمان تنگه از نوع بتنی دو قوسی بوده و ارتفاع آن به ۱۳۸ متر می‌رسد. طول تاج این سازه ۴۲۷ متر و عرض آن تنها ۷ متر است، که به‌طور همزمان امکان عبور دو خودرو را فراهم می‌کند. پشت این سد، دریاچه‌ای وسیع با مساحت ۵۲۰ هکتار و طولی حدود ۸۵۰۰ متر شکل گرفته است.

نام رسمی این سازه “سد شهید رجایی” است، اما محلی‌ها و بسیاری از بازدیدکنندگان آن را با نام “سد سلیمان تنگه” می‌شناسند. دلیل این نامگذاری، وجود یک بنای تاریخی متعلق به دوره حضرت سلیمان در منطقه “دواب” است که گفته می‌شود در هنگام ساخت سد زیر آب رفته است. این ماجرا باعث شده که مردم این نام را برای سد رایج کنند.

اهداف و کاربری های سد

سد سلیمان تنگه برای اهداف متنوعی طراحی شده است. از جمله این اهداف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تأمین آب کشاورزی زمین‌های دشت تجن
• تأمین آب آشامیدنی منطقه
• کنترل و کاهش خسارات ناشی از سیلاب
• تولید برق با نیروگاهی به ظرفیت ۱۳.۵ مگاوات که سالانه ۳۱ میلیون کیلووات ساعت انرژی تولید می‌کند
• ایجاد محلی برای تفریح و گردشگری

سد سلیمان تنگه کجاست؟

سد سلیمان تنگه در استان مازندران و در ۴۵ کیلومتری جنوب غربی ساری قرار دارد. این سد در نزدیکی روستای افراچال واقع شده است. برای رسیدن به سد سلیمان تنگه ابتدا باید به بلوار کشاورز ساری بروید و از آنجا وارد جاده کیاسر شوید. پس از طی ۲۳ کیلومتر، به روستای تاکام خواهید رسید. در این نقطه، یک دوراهی وجود دارد که در سمت راست تابلویی برای سد قرار دارد. از این دوراهی ۲۵ کیلومتر دیگر را باید طی کنید تا به سد سلیمان تنگه برسید.

لوکیشن زیر در گوگل مپ به شما در مسیریابی کمک می‌کند.

لوکیشن در نشان

امکانات رفاهی و تفریحی سد سلیمان تنگه

سد سلیمان تنگه با مجموعه‌ای از امکانات رفاهی و تفریحی متنوع، مقصدی جذاب برای گردشگران است. در ادامه به معرفی این امکانات می‌پردازیم:

امکانات تفریحی آبی

این منطقه به لطف دریاچه پشت سد و رودخانه تجن، تفریحات آبی هیجان‌انگیزی ارائه می‌دهد:

• قایقرانی: با قایق‌های موتوری و پدالی می‌توان در آب‌های آرام این منطقه گردش کرد.
• اسکی روی آب: گزینه‌ای مناسب برای علاقه‌مندان به ورزش‌های آبی حرفه‌ای.
• اتوبوس دریایی: تجربه‌ای متفاوت برای تماشای مناظر دریاچه و کوهستان از دل آب.
• غواصی: برای کاوشگران دنیای زیرآب، تورهای غواصی در این منطقه فراهم است.
• ماهیگیری: در دریاچه سد، ماهی‌های متنوعی مانند زردپر، کپور و قزل‌آلا یافت می‌شود که علاقه‌مندان می‌توانند لذت ماهیگیری را تجربه کنند.

امکانات گردشگری و طبیعت‌گردی

سد سلیمان تنگه در دل طبیعت کوهستانی و جنگلی، چشم‌اندازهای شگفت‌انگیزی دارد:

• بازدید از تاج سد: با تهیه بلیت، می‌توان از تاج سد که حدود ۱۴۰ متر ارتفاع دارد بازدید کرد و منظره زیبای دریاچه و جریان رودخانه را تماشا کرد.
• جنگل‌نوردی: مسیریابی در جنگل‌های اطراف سد، فرصتی برای کشف طبیعت بکر و عکاسی از مناظر خیره‌کننده.
• پیاده‌روی و تپه‌پیمایی: پیست‌های تپه‌پیمایی مناسب، تجربه‌ای آرامش‌بخش در دل طبیعت ارائه می‌دهند.
• پیک‌نیک: وجود آلاچیق‌های متعدد و فضاهای سبز ایده‌آل برای گذراندن اوقاتی خانوادگی.

امکانات اقامتی و رفاهی

دهکده آرامش، به عنوان قطب اقامتی سد، امکانات متنوعی برای اقامت و استراحت دارد:

• ویلاها و سوئیت‌ها: ویلاهای دوخوابه، چهارخوابه و سوئیت‌های اردویی برای گروه‌ها و خانواده‌ها.
• رستوران و غذاخوری: رستوران‌های با منوی متنوع محلی و بین‌المللی.
• سالن‌های اجتماعات: فضاهای روباز و سرپوشیده مناسب برای برگزاری رویدادها و اجتماعات.
• زمین‌های ورزشی: برای علاقه‌مندان به ورزش، زمین‌هایی برای بازی‌های گروهی فراهم شده است.
• پارک بازی: مناسب کودکان و خانواده‌ها.

سایر امکانات تفریحی و فرهنگی

• عکاسی از مناظر طبیعی: تاج سد و اطراف آن موقعیت‌هایی عالی برای عکاسی حرفه‌ای یا یادگاری هستند.
• تورهای گروهی: امکان حضور در تورهای آموزشی، تفریحی و ماجراجویی در منطقه.
• نمازخانه و سرویس‌های بهداشتی: برای رفاه حال مسافران تعبیه شده‌اند.

بهترین زمان بازدید از سد شهید رجایی ساری

بهترین زمان بازدید از سد سلیمان تنگه معمولاً بهار و تابستان است. در فصل بهار، طبیعت این منطقه به اوج زیبایی خود می‌رسد؛ هوای معتدل و مرطوب، بارش‌های ملایم و چشم‌اندازهای سرسبز اطراف، تجربه‌ای دلپذیر برای گردشگران فراهم می‌کند. تابستان نیز به دلیل خنک‌تر بودن هوای این منطقه نسبت به شهرهای گرمسیری مانند تهران و کرج، زمان مناسبی برای فرار از گرما و لذت بردن از تفریحات آبی و طبیعت دلنشین سد است.

اگرچه پاییز و زمستان نیز جذابیت‌های خاص خود را دارند، مانند مناظر رنگارنگ پاییزی و برف‌پوش شدن جنگل‌ها در زمستان، اما هوای سرد و وزش باد از سمت دریاچه می‌تواند کمی شرایط را چالش‌برانگیز کند. بنابراین، برای تجربه‌ای ایده‌آل از این منطقه، فصول گرم‌تر سال گزینه‌های بهتری هستند.

جاهای دیدنی اطراف سد سلیمان تنگه

سد سلیمان تنگه یا همان سد شهید رجایی در نزدیکی ساری و در دل طبیعت بکر شمال ایران قرار دارد و علاوه بر خود سد، جاذبه‌های گردشگری دیگری نیز در اطراف آن وجود دارد که می‌تواند بازدیدکنندگان را جذب کند. برخی از جاذبه‌های اطراف سد سلیمان تنگه عبارتند از:

• دریاچه چورت
• دهکده آرامش
• باداب سورت
• رودخانه تجن
• مسجد جامع ساری

نکات بازدید از سد سلیمان تنگه

• برخلاف رودخانه پایین‌دست سد که امکان شنا در آن وجود دارد، دریاچه پشت سد به دلیل عمق زیاد و خطرات احتمالی، برای شنا ممنوع است. لذا باید به این قوانین احترام بگذارید و از ورود به این قسمت خودداری کنید.
• اگر قصد دارید شب را در نزدیکی سد بمانید، به یاد داشته باشید که تجهیزات کمپینگ مانند کیسه خواب و وسایل ضروری را همراه داشته باشید. همچنین اگر در جنگل یا اطراف سد کمپ می‌زنید، مراقب حیوانات وحشی باشید و زباله‌های خود را جمع‌آوری کرده و در مکان‌های مشخص ریخته تا طبیعت پاک بماند.
• سد سلیمان تنگه در روزهای تعطیلات و آخر هفته‌ها شلوغ است، بنابراین اگر به دنبال آرامش و خلوتی بیشتر هستید، پیشنهاد می‌شود که روزهای میانی هفته را برای بازدید انتخاب کنید.
• در فصل‌های سرد مانند پاییز و زمستان، حتما لباس‌های گرم و کیسه خواب مناسب به همراه داشته باشید. اگر قصد پیاده‌روی یا جنگل‌نوردی دارید، کفش مناسب و کوله‌پشتی نیز از لوازم ضروری خواهند بود.

سخن آخر

سد سلیمان تنگه نمادی از همزیستی انسان و طبیعت است که با فراهم آوردن امکانات متنوع، از گردشگری تا حفاظت محیط‌زیست، تجربه‌ای منحصربه‌فرد را به گردشگران هدیه می‌دهد. در این مقاله از گردشی تاپ شما را به طور کامل با تاریخچه و اهداف ساخت این سد و امکانات رفاهی و تفریحی آن آشنا کردیم. امیدواریم در آینده‌ای نزدیک فرصتی فراهم شود تا بتوانید از آن دیدن کنید.

سوالات متداول