خانه مارتا پیترز

خانه مارتا پیترز، که امروزه به عنوان یکی از آثار ثبت‌شده ملی ایران شناخته می‌شود، نمادی از معماری فاخر دوران صفویه در اصفهان است. این خانه با طراحی منحصربه‌فرد، تزئینات ظریف و فضاهای متقارن خود، جلوه‌ای باشکوه از هنر آن دوران را به نمایش می‌گذارد. این خانه که امروزه به دانشگاه هنر اصفهان تبدیل شده، یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی اصفهان محسوب می‌شود. در ادامه همراه ما باشید تا شما را بیشتر با آن آشنا کنیم.

تاریخچه خانه مارتا پیترز

خانه مارتا پیترز یکی از خانه‌های تاریخی ارزشمند دوره صفویه است که در محله جلفای اصفهان، خیابان حکیم نظامی قرار دارد. این بنا که نام خود را از آخرین مالک آن، مارتا پیترز، گرفته است، در دوران شاه عباس صفوی ساخته شد و در ابتدا متعلق به خواجه پانوس، یکی از بزرگان ارامنه جلفا، بوده است. در طول زمان، این خانه شاهد تغییرات مختلفی در مالکیت و ساختار خود بوده است.

در دوره قاجار، فردی مسلمان آن را خریداری و بخش‌هایی از تزئینات آن را تغییر داد. بعدها، این ملک به خانواده پیترز منتقل شد و در نهایت جانی خانی بدروسیان در سال ۱۳۵۲ آن را به دولت وقت فروخت. در سال ۱۳۵۳، خانه مارتا پیترز با شماره ثبت ۹۹۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و در سال ۱۳۵۷ به دانشگاه هنر فارابی تحویل داده شد. از آن زمان تاکنون، این بنا تحت مرمت و بازسازی قرار گرفته و امروزه به عنوان ساختمان مرکزی دانشگاه هنر اصفهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ژان شاردن، جهانگرد فرانسوی که در زمان صفویه از ایران بازدید کرده بود، در سفرنامه خود به خانه‌های باشکوه محله جلفای اصفهان اشاره کرده و آن‌ها را هم‌سطح کاخ‌های سلطنتی توصیف کرده است. این توصیف نشان‌دهنده جایگاه ویژه خانه‌هایی همچون خانه مارتا پیترز در میان بناهای تاریخی اصفهان است.

همچنین، در سال ۱۳۵۳، طی مرمت این بنا، کتیبه‌هایی کشف شد که بر اساس ترجمه استاد لئون میناسیان، مربوط به دو دوره تاریخی مهم، یعنی دوران شاه عباس دوم صفوی (۱۰۶۷ هجری قمری) و دوران فتحعلی‌شاه قاجار (۱۲۴۲ هجری قمری)، بوده است

خانه مارتا پیترز کجاست؟

خانه مارتا پیترز در اصفهان، خیابان حکیم نظامی، ورودی خیابان کلیسای وانک واقع شده است. برای دسترسی به این خانه  می‌توانید از مترو، اتوبوس یا تاکسی استفاده کنید. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو، ایستگاه سی و سه پل است که پس از پیاده شدن می‌توانید با تاکسی یا حدود ۱۵ دقیقه پیاده‌روی به خیابان حکیم نظامی و کلیسای وانک برسید. همچنین، اتوبوس‌های خط سی و سه پل – میدان جلفا شما را به ایستگاه کلیسای وانک می‌رسانند که در نزدیکی این خانه قرار دارد.

همچنین لوکشین زیر در گوگل مپ به شما در مسیریابی همراهی می‌کند.

لوکیشن در بلد

معماری خانه مارتا پیترز

خانه مارتا پیترز نمونه‌ای برجسته از معماری صفوی با الهام از سبک کوشک در میان باغ است. این بنا دارای مساحتی حدود ۲۵۰۰ متر مربع بوده و شامل سه بخش اصلی: ساختمان شمالی، ساختمان شرقی و ساختمان قدیمی است. طرح کلی خانه از قرینه‌سازی متأثر است که یکی از اصول رایج در معماری ارامنه جلفای اصفهان محسوب می‌شود.

ساختمان قدیمی، که بخش اصلی خانه را تشکیل می‌دهد، شامل یک سالن بزرگ با تزئینات چشم‌نواز گچ‌بری، آینه‌کاری، طلاکاری و نقاشی‌هایی از فرشتگان است. این بخش همچنین دارای پنجره‌های مشبک چوبی قدیمی است که نور طبیعی را به شکلی زیبا در فضا منعکس می‌کنند. سقف این ساختمان مزین به مقرنس‌کاری‌های استادانه بوده که از ویژگی‌های معماری صفوی به شمار می‌آید. در دو سوی شرقی و غربی بنا، ایوان‌هایی قرار داشته که در طول زمان دستخوش تغییرات شده‌اند.

از دیگر ویژگی‌های بارز این خانه، وجود حیاط شمالی و جنوبی است که در گذشته بخشی از باغ پیرامون بنا بوده‌اند. تغییرات انجام‌شده در دوره‌های مختلف باعث شد تا این باغ به چندین حیاط و فضای باز تقسیم شود. در شمال کوشک اصلی، یک حیاط بزرگ قرار گرفته که امروزه اطراف آن را بخش‌های مختلفی از بنا احاطه کرده‌اند. در بخش شرقی نیز ساختمان‌هایی قرار دارد که شامل آشپزخانه، حمام و سایر خدمات رفاهی خانه بوده و فاقد تزئینات خاص هستند.

خانه مارتا پیترز با معماری منحصربه‌فرد خود یکی از شاخص‌ترین نمونه‌های خانه‌های تاریخی اصفهان محسوب می‌شود. امروزه این خانه نه‌تنها به‌عنوان یک مرکز آموزشی و اداری برای دانشگاه هنر اصفهان مورد استفاده قرار می‌گیرد، بلکه یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری برای علاقه‌مندان به معماری ایرانی-ارمنی و آثار تاریخی صفوی به‌شمار می‌رود. با توجه به ارزش‌های فرهنگی و هنری آن، بازدید از این خانه فرصتی منحصربه‌فرد برای آشنایی با هنر و تاریخ معماری ایران است

جاذبه های اطراف خانه مارتا پیترز

خانه مارتا پیترز در محله جلفای اصفهان قرار دارد که خود یکی از مناطق تاریخی و فرهنگی مهم این شهر است. در اطراف این خانه، جاذبه‌های زیادی وجود دارد که می‌توان به آن‌ها اشاره کرد:

• عمارت باغ زرشک
• خیابان چهارباغ عباسی
• خانه داوید اصفهان
• کوچه‌های تاریخی جلفا
• حمام شاهزاده اصفهان

نکات بازدید از خانه مارتا پیترز

• لمس کردن نقاشی‌های دیواری، گچ‌بری‌ها یا دیگر بخش‌های بنا ممکن است به آن‌ها آسیب برساند.
• فصول بهار و پاییز بهترین زمان برای بازدید از این بنا هستند، زیرا آب‌وهوای اصفهان در این زمان مطلوب‌تر است.
• در روزهای غیرتعطیل و ساعات کم‌تردد، فضای خانه خلوت‌تر بوده و می‌توانید با آرامش بیشتری از آن دیدن کنید.
• گرفتن عکس یادگاری در این مکان را به هیچ عنوان فراموش نکنید.
• با توجه به اینکه این بنا امروزه محل فعالیت دانشگاهی است، لازم است سکوت و آرامش محیط را حفظ کنید.

سخن پایانی

خانه مارتا پیترز یکی از برجسته‌ترین جاهای دیدنی اصفهان محسوب شده که قدمت و اصالتش آن را به مکانی خاص برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ تبدیل کرده است. بازدید از این بنا فرصتی برای درک زیبایی‌شناسی معماری تاریخی و تأثیر آن بر هنر امروز است. حفظ و نگهداری از این بنای ارزشمند، وظیفه‌ای است که بر عهده همگان قرار دارد. از اینکه تا انتهای مقاله همراه گردشی تاپ بودید، سپاسگزاریم.

سوالات متداول