خانه امام جمعه تهران
خانه امام جمعه تهران یکی از زیباترین و ارزشمندترین یادگارهای دوران قاجار است که در قلب محله تاریخی ناصر خسرو، شکوه و عظمت معماری ایرانی را به نمایش میگذارد. این عمارت تاریخی یکی از بهترین جاذبه های گردشگری تهران محسوب میشود که به دلیل تزئینات خیرهکنندهاش همچون نقاشیهای دیواری و آیینهکاریهای زیبا، مورد توجه هنرمندان و معماران عصرهای مختلف قرار گرفته است. در ادامه مقاله همراه ما باشید تا شما را بیشتر با تاریخچه و معماری آن آشنا کنیم.
تاریخچه خانه امام جمعه تهران
قدمت خانه امام جمعه تهران به دوره قاجار بازمیگردد و ساخت آن بین سالهای ۱۲۸۰ هجری قمری تا ۱۳۰۰ هجری شمسی انجام گرفته است. در تاریخ ۲۶ آبان سال ۱۳۷۵، این بنا به شماره ۱۷۷۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این عمارت متعلق به میرزا آقاخان نوری، ملقب به اعتمادالدوله، دومین صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار بود که در سال ۱۲۲۱ هجری شمسی در محله تاریخی و اعیاننشین عودلاجان، در کوچهای که به نام وی “آقاخان” نامگذاری شده، بنا گردید.
پس از درگذشت میرزا آقاخان در سال ۱۲۴۳، این خانه حدود ۴۰ سال در اختیار وارث او، میرزاکاظم خان، بود. در نهایت، در حدود سال ۱۲۸۵ خورشیدی، این ملک به حاج یحیی، امام جمعه خوی، واگذار شد. حاج یحیی که در نخستین دوره مجلس شورای ملی به عنوان نماینده مردم آذربایجان انتخاب شده بود، پس از ورود به تهران در این خانه سکونت گزید.
خانه امام جمعه تهران کجاست؟
خانه امام جمعه تهران در خیابان ناصرخسرو، پایینتر از میدان امامخمینی و در کوچهای به همین نام و پلاک 37 واقع شدهاست. برای دسترسی به این بنای تاریخی میتوانید از وسایل نقلیه عمومی مانند مترو، اتوبوس و یا تاکسی استفاده کنید. ایستگاه مترو امام خمینی (ره) نزدیکترین ایستگاه مترو به خانه امام جمعه است و در خطوط 1 (قرمز) و 2 (آبی) مترو تهران قرار دارد. از این ایستگاه میتوانید با پیادهروی کوتاهی به خیابان ناصر خسرو و سپس به کوچه امام جمعه برسید. فاصله ایستگاه تا خانه حدود 10 تا 15 دقیقه پیادهروی است.
در قسمت زیر نیز لوکیشن دقیق این خانه را قرار دادهایم تا به راحتی مسیریابی کرده و خودتان را به آن برسانید.
معماری خانه امام جمعه تهران
خانه امام جمعه تهران که به سبک خانههای سنتی ایرانی شامل دو بخش اندرونی و بیرونی بود، نمادی از زندگی اعیانی آن دوران به شمار میرفت. بخش اندرونی به سکونت خانواده و خدمتکاران اختصاص داشت، در حالی که بخش بیرونی محل پذیرایی از میهمانان بود. متأسفانه بخش اندرونی این بنا با گذشت زمان تخریب شده و جای خود را به یک مدرسه داده است، اما بخش بیرونی همچنان به عنوان خانه امام جمعه باقی مانده و برای بازدید عموم قابل دسترسی است.
از ویژگیهای بارز این خانه، تزئینات داخلی آن است که هنر معماری قاجاریه را بهخوبی نمایان میسازد. فضای داخلی عمارت با تصاویری از زنان با پوشش غربی و آیینهکاریهای خیرهکننده تزیین شده و گچبریهای دقیق و هنرمندانهای در دیوارها و سقفها به چشم میخورد. این تزئینات در کنار معماری کلاسیک ایرانی، نشاندهنده ذوق و سلیقه خاص سازندگان آن است.
این عمارت روزهای پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. انفجاری در میدان توپخانه، که امروز به میدان امام خمینی شناخته میشود، به خانه آسیبهایی وارد کرد. همچنین در زمان جنگ ایران و عراق، برخورد موشکی در ۲۵ متری عمارت به آن آسیب رساند. معماری خانه امام جمعه تهران بهخوبی نمایانگر تلفیق هنر ایرانی و سبک زندگی اشرافی آن دوران است. از نقوش ظریف گچبری تا آیینهکاریهای پرزرقوبرق، هر گوشه از این خانه جلوهای از هنر دست معماران و هنرمندان برجسته قاجار است.
مقصد بعدی کجاست؟
خانه امام جمعه تهران در محله تاریخی ناصر خسرو و عودلاجان تهران قرار گرفته است، که خود این محله یکی از مناطق پر از تاریخ و جاذبههای فرهنگی پایتخت است. در اطراف این عمارت باشکوه، جاذبههای دیدنی متعددی وجود دارد که بازدیدکنندگان میتوانند از آنها نیز دیدن کنند. برخی از این جاذبههای مهم عبارتند از:
- کاخ گلستان
- سرای روشن
- تالار عاج کاخ گلستان
- مدرسه دارالفنون
- خانه موزه دکتر شریعتی
نکات بازدید از خانه امام جمعه تهران
- در حال حاضر، بخش بیرونی خانه امام جمعه تهران قابل بازدید است، اما بخش اندرونی تخریب شده و به مدرسه تبدیل شده است. قبل از بازدید، حتماً بررسی کنید که آیا عمارت باز است یا همچنان در حال مرمت و بازسازی است.
- خانه امام جمعه تهران به عنوان یک بنای تاریخی و فرهنگی، نیازمند احترام و رعایت قوانین خاصی است. هنگام بازدید از این مکان، از لمس کردن آثار تاریخی، تزئینات و نقاشیهای دیواری خودداری کنید و مراقب باشید که به گچبریها و آیینهکاریهای نفیس آسیبی وارد نشود.
- بهترین زمان برای بازدید از خانه امام جمعه، صبح یا اوایل بعدازظهر است که محوطه کمتر شلوغ بوده و شما فرصت کافی برای لذت بردن از فضای تاریخی و معماری این بنا را خواهید داشت. همچنین در فصلهای معتدل مانند بهار و پاییز، بازدید از این عمارت لذت بیشتری خواهد داشت.
- پیشنهاد میکنیم گرفتن عکس یادگاری در این عمارت را فراموش نکنید.
- بازدید از تمامی بخشهای این عمارت باشکوه حدود 1 ساعت از زمان شما را به خودش اختصاص میدهد.
کلام پایانی
خانه امام جمعه تهران که روزگاری میزبان شخصیتهای برجسته بود، امروزه به عنوان یک میراث فرهنگی ارزشمند در قلب تهران قدیم باقی مانده است. این خانه، با تلفیق هنر و معماری اصیل ایرانی، نشان میدهد که چگونه میتوان میان تاریخ و مدرنیته پلی ساخت و از میراثهای گذشته برای ساخت آیندهای بهتر الهام گرفت. امیدواریم که از خواندن این مقاله از گردشی تاپ نهایت لذت را برده باشید. از اینکه تا انتها همراه ما بودید، سپاسگزاریم.
سوالات متداول
این جاذبه در خیابان ناصرخسرو، پایینتر از میدان امامخمینی قرار دارد.
این خانه تاریخی باشکوه متعلق به دوران قاجار است.
بله، این جاذبه در تاریخ ۲۶ آبان سال ۱۳۷۵ به ثبت ملی رسید. خانه امام جمعه تهران کجاست؟
قدمت این عمارت تاریخی به چه دورانی بازمیگردد؟
آیا این بنا به ثبت ملی رسیده است؟