مسجد حکیم اصفهان
مسجد حکیم اصفهان، یکی از گنجینههای تاریخی این شهر، واقع در محله تاریخی جورجیر، نمونهای برجسته از معماری دوران صفویه است که با طراحی منحصر به فرد خود هر بازدیدکنندهای را به تحسین وا میدارد. این مسجد یکی از زیباترین جاهای دیدنی اصفهان محسوب میشود و به خاطر طراحی زیبا و جزئیات هنری خود شهرت یافته است. با قدم گذاشتن به این مکان تاریخی، شما به دنیایی از هنر و تاریخ میپیوندید که در آن هر گوشه و کنار، داستانی از شکوه و عظمت نیاکانمان را روایت میکند. در ادامه مقاله همراه ما باشید تا بیشتر در مورد این مسجد بدانیم.
تاریخچه مسجد حکیم اصفهان
مسجد حکیم، که به نام مسجد جورجیر نیز شناخته میشود، در انتهای بازار رنگرزها و در محله تاریخی بابالدشت در اصفهان واقع شده و یکی از آثار برجسته دوره صفویه است. ساخت این مسجد، با ویژگیهای معماری خاص و داستان جالبی که به دوران سلطنت شاهعباس دوم برمیگردد، از اهمیت ویژهای برخوردار است. با توجه به ارادت عمیق صفویان به اهل بیت، مذهب تشیع بهعنوان مذهب رسمی کشور انتخاب شد و این امر منجر به ساخت مساجد متعددی از جمله مسجد حکیم شد.
مسجد حکیم در زمان شاهعباس دوم ساخته شد و بانی آن، حکیم محمد داوود، پزشک شاهعباس دوم و شاه صفی و همسرش زینب بیگم بودند. به همین دلیل، این مسجد به نام “مسجد حکیم” شناخته میشود. نکته جالب توجه درباره مسجد حکیم، عدم وجود مناره و گنبد بزرگ است که آن را از مساجدی مانند مسجد سید اصفهان، که در دوره قاجار ساخته شده، متمایز میکند.
در حالی که زیبایی مسجد حکیم به اندازه مساجدی مانند مسجد شیخ لطفالله و مسجد امام نیست، اما با نگاهی دقیقتر به جزئیات معماری، مانند آجرکاری، کاشیکاری و گرهچینی، میتوان زیبایی و ارزشهای خاص آن را درک کرد. پیش از ساخت مسجد حکیم، در این محل مسجد دیگری به نام مسجد جامع دیلمی جورجیر یا مسجد صاحب اسماعیل بن عباد وجود داشت که تاریخ ساخت آن به قرن چهارم هجری برمیگشت و به دوران حکومت آلبویه تعلق داشت.
حکیم محمد داوود، بانی مسجد حکیم، به دلیل دلایل نامشخص از دربار شاهعباس دوم و شاه صفی دچار بیمهری شد و تصمیم به مهاجرت به هندوستان گرفت. او در هندوستان در دربار شاه اورنگزیب خدمت کرد و به دلیل مهارتهایش به لقب تقرب خان نائل آمد. حکیم محمد بخش قابل توجهی از ثروت خود را به اقوام نزدیکش در ایران واگذار کرد تا مسجدی به نام او بسازند.
مسجد حکیم اصفهان کجاست؟
مسجد حکیم اصفهان در محله بازار این شهر و در خیابانی به نام مسجد واقع شدهاست. برای بازدید از مسجد تاریخی حکیم، باید به محله قدیمی جورجیر، که به نام محله حکیم نیز شناخته میشود، مراجعه کنید. این مسجد در خیابان عبدالرزاق اصفهان و در انتهای بازار رنگرزان واقع شده است. برای دسترسی به مسجد، میتوانید از خودرو شخصی استفاده کنید یا از وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس و تاکسی بهره ببرید.
نزدیکترین ایستگاه مترو به این مسجد زیبا، ایستگاه تختی است که با کمی پیادهروی شما را به مسجد میرساند. در قسمت زیر لوکیشن دقیق این جاذبه را از گوگل مپ برایتان قرار دادهایم که به راحتی بتوانید مسیریابی کنید.
معماری و بخش های مختلف مسجد حکیم اصفهان
مسجد حکیم اصفهان، بهعنوان یکی از شاهکارهای معماری چهار ایوانی، با طراحی منحصر به فرد و بافت تاریخی خود، هر بازدیدکنندهای را به شگفتی و تحسین وامیدارد. این بنا به زیبایی هرچه تمامتر، هنر و اصالت معماری ایرانی را در خود به نمایش میگذارد و بینندگان را با شکوه هنر استادکاران و معماران صفوی آشنا میسازد. این مسجد دارای بخشهای مختلفی است که در قسمت زیر به آن میپردازیم:
سردر جورجیر
سردر جورجیر، که یکی از بخشهای برجسته مسجد حکیم است، به دوران دیلمی و سلجوقی تعلق دارد. این سردر با آجرکاریهای زیبا و پیچیدهاش، توجه هر ناظر را به خود جلب میکند. طراحی سردر بهگونهای است که نقوش هندسی، خطوط هفت شاخه، گل و برگ و شمعدانهای سه شاخه را به شکل هنرمندانهای در بر میگیرد.سبک طراحی سردر، که از معماری ری الهام گرفته، شامل استفاده از آجرهای کوچک برای تقویت ساختاری و تزئینات است. قوس شکنج یازدهپر این سردر، همراه با گچبریها و کتیبههای خط کوفی، ویژگیهای منحصر به فردی دارد.گ
ایوان ها
مسجد حکیم به دلیل ساختار چهار ایوانی خود، از نمونههای برجسته مساجد در ایران به شمار میرود. هر یک از ایوانها با طراحی خاص و هنرمندانه خود، جلوهای بینظیر از هنر معماری ایرانی-اسلامی را به نمایش میگذارد. تزئینات ایوانها شامل رسمیبندی، گرههای معقلی ساده با کاشیهای فیروزهای، گرههای هشت و زهره معقلی، و طرحهای مختلفی از جمله سوسن و ترنج، شمسه و نیمشمسه و کاشیهای هفترنگ است. پوشش کف ایوانها با آجرهای ختایی، چهارگوش و شطرنجی سفید و فیروزهای طراحی شده که نمایی چشمنواز را ارائه میدهد.
محراب
مسجد حکیم دارای چندین محراب است که بزرگترین و زیباترین آنها در شبستان اصلی و در زیر گنبد و پشت ایوان جنوبی واقع شده است. این محراب با استفاده از سنگهای مرمر و فیروزه ساخته شده و به وسیله کتیبههای قرآنی تزئین شده است. دو محراب دیگر در شبستانهای شرقی و غربی نیز وجود دارد که با آیات قرآن مزین شدهاند.
شبستان
شبستان اصلی مسجد حکیم، با سقف مسقف و طراحی باشکوه خود، یکی دیگر از بخشهای مهم این بنا است. این شبستان با کاشیکاریهای هفترنگ و نقوش گل و بوته، طبل و اسلیمی، جلوهای فوقالعاده و زیبا دارد. علاوه بر شبستان اصلی، دو شبستان دیگر نیز در مسجد وجود دارد که بهطور جداگانه برای مردان و زنان طراحی شده و در فصل زمستان کاربرد دارند.
حوضخانه
در بخش پایین مسجد حکیم، حوضخانهای زیبا با دیوارهایی که دارای حفرههای هندسی هستند، طراحی شده است. این حفرهها به علاوه جنبه زیبایی، نور لازم برای محیط حوضخانه را نیز تأمین میکنند. در حوضخانه، چندین طاقنما با سکوهایی برای نشستن وجود دارد. یکی از این طاقنماها، معروف به طاقنمای شاهنشین، به دلیل اندازه بزرگتر و تزئینات زیبا، توجه ویژهای را به خود جلب میکند.
جاذبه های اطراف مسجد حکیم اصفهان
مسجد حکیم اصفهان در محله تاریخی جورجیر واقع شده و در نزدیکی آن، جاذبههای دیدنی متعددی وجود دارد که بازدید از این منطقه را جذابتر میکند. در ادامه، به معرفی برخی از این جاذبهها میپردازیم؛
- خانه بخردی اصفهان
- بازار رنگرزها
- مسجد جامع اصفهان
- حمام جارچی باشی
- خانه حیدر میرزا
نکات بازدید از مسجد حکیم اصفهان
- خوشبختانه باید بگوییم بازدید از مسجد حکیم اصفهان به طور عمومی رایگان است.
- مسجد حکیم در تمامی روزهای هفته از ساعت 08:00 صبح الی 20:00 شب برای بازدیدکنندگان باز است.
- اگر قصد دارید عکسبرداری کنید، ابتدا از مسئولین مسجد اجازه بگیرید، زیرا در برخی مکانهای تاریخی محدودیتهایی برای عکاسی وجود دارد.
- مراقب باشید که به تزیینات و ساختار بنا آسیبی نرسانید و به دستورالعملهای حفاظتی که ممکن است از سوی مسئولین داده شود، توجه کنید. همچنین از نوشتن یادگاری بر روی دیوارهای مسجد جدا خودداری کنید.
- بهار و پاییز با شرایط آب و هوایی مناسب، بهترین فصول برای بازدید از مسجد حکیم اصفهان و سایر جاذبههای این شهر به شمار میروند.
- خوب است بدانید بازدید از تمامی بخشهای این مسجد حدود 2 الی 3 ساعت زمان میبرد.
- پیشنهاد میکنیم پس از بازدید از مسجد، سری به بازار تاریخی این شهر زده و سوغات اصفهان را برای خود و عزیزانتان تهیه کنید.
سخن آخر
مسجد حکیم اصفهان، به عنوان یکی از آثار مهم و تاریخی این شهر شناخته شده که سالانه گردشگران زیادی را به سوی خود جذب میکند. در این بنا میتوانید آثار هنری با ارزش و سبکهای معماری باستانی را مشاهده کنید و از نزدیکی با تاریخ و فرهنگ غنی اصفهان لذت ببرید. از اینکه تا پایان مقاله نگاه گرمتان را به ما سپردید، سپاسگزاریم. اگر تجربه بازدید از این مسجد را دارید، خوشحال میشویم دیدگاه خود را با ما و سایر کاربران گردشی تاپ به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
این جاذبه در خیابان مسجد حکیم اصفهان قرار دارد.
این مسجد زیبا متعلق به دوران صفویه است.
سردر جورجیر، ایوانها، محراب، شبستان و حوضخانه از بخشهای مختلف این مسجد است.
بازدید از این جاذبه در تمامی روزهای هفته از ساعت 08:00 صبح الی 20:00 شب امکانپذیر است. مسجد حکیم اصفهان کجاست؟
این بنا متعلق به چه دورانی است؟
بخش های مختلف این مسجد کدام است؟
در چه ساعاتی از روز میتوانیم از این مسجد دیدن کنیم؟