موزه سکه تهران

یکی از برجسته‌ترین جاذبه های گردشگری تهران، موزه سکه تهران نام دارد که با مجموعه‌ای از سکه‌های نادر و باستانی، می‌توان در آن از نزدیک به تاریخ پول و تبادلات مالی ایران پی برد. از سکه‌های دوره هخامنشیان گرفته تا دوران معاصر، این موزه از یک زاویه خاص تاریخ ایران را روایت می‌کند. اگر علاقه‌مند به تاریخ و فرهنگ ایرانی باشید، این موزه گزینه‌ای عالی برای بازدید است.

تاریخچه موزه سکه تهران

موزه سکه تهران تاریخچه‌ای جالب و ارزشمند دارد که به دوران پهلوی باز می‌گردد. این موزه در سال‌های ۱۳۲۷ تا ۱۳۵۲ در زمان ریاست فرج‌الله آق‌اولی ساخته شد. در سال ۱۳۴۲، ملکه ملک‌زاده بیانی، نخستین فردی که تدریس علمی سکه‌شناسی را آغاز کرده بود، جمع‌آوری سکه‌ها از مجموعه‌داران را شروع کرد. او پس از ده سال تلاش، موزه سکه را در ساختمان مرکزی بانک سپه افتتاح کرد. این بانک مجموعه‌ای از ساختمان‌ها را در خود جای داده بود، از جمله ساختمان‌های اداری که طراحی آن‌ها توسط هوشنگ سیحون و وارطان هوانسیان صورت گرفته است. ساختمان موزه سکه با مساحت ۳۰۰ متر مربع، سالن اصلی آن ۱۵۰ متر مربع مساحت دارد.

موزه سکه تهران یکی از مهم‌ترین موزه‌های استان تهران به شمار می‌آید و در ساختمان مرکزی بانک سپه قرار دارد. مؤسس این موزه سپهبد فرج‌الله آق‌اولی بود که با همکاری ملکه ملک‌زاده بیانی آن را تأسیس کرد. این موزه مجموعه‌ای از سکه‌های مختلف از دوران باستان تا عصر حاضر را در خود جای داده و یکی از جامع‌ترین مجموعه‌های سکه در سطح منطقه محسوب می‌شود. موزه در خیابان امام خمینی واقع شده است.

این موزه در سال ۱۳۴۲ هجری شمسی و با تلاش تیمسار فرج‌الله آق‌اولی، مدیرعامل وقت بانک سپه تأسیس شد. ملکه ملک‌زاده بیانی، به عنوان کارشناس سکه، مسئول جمع‌آوری این مجموعه بود و نظارت بر چیدمان و رده‌بندی سکه‌ها را به عهده داشت. موزه سکه بانک سپه از غنی‌ترین موزه‌های سکه خاورمیانه است و مجموعه‌ای نفیس از دوره‌های مختلف تاریخ ایران را به نمایش می‌گذارد. این دوره‌ها شامل سکه‌های دوران لیدی‌ها، هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان، سامانیان، سلجوقیان و دیگر دوران‌های تاریخی است.

تا پیش از تأسیس نخستین بانک ایرانی در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی، بانک‌های خارجی در ایران فعالیت داشتند. تأسیس بانک سپه در سال ۱۳۴۲ به کمک تیمسار فرج‌الله آق‌اولی، مدیرعامل بانک، شروع شد و آق‌اولی با خرید آثار از مجموعه‌داران و جمع‌آوری سکه‌های اهدایی به مدت ۱۰ سال این موزه را شکل داد. در نهایت، با کمک شیرین ملک‌زاده بیانی و افرادی از انجمن آثار ملی، موزه سکه تهران در خرداد ماه ۱۳۵۲ هجری شمسی افتتاح شد.

موزه سکه تهران کجاست؟

موزه سکه تهران در میدان امام خمینی(ره)، جنب ساختمان ادارات مرکزی بانک سپه واقع شده است. اگر با ماشین شخصی به موزه می‌روید، می‌توانید از طریق خیابان‌های اطراف میدان امام خمینی(ره) به‌راحتی به مقصد برسید. در نظر داشته باشید که برای پارکینگ باید فضای مناسبی پیدا کنید.

برای استفاده از مترو، خط 1 یا 2 را انتخاب کرده و در ایستگاه امام خمینی(ره) پیاده شوید. پس از خروج از ایستگاه، تنها 50 متر با بانک سپه و موزه فاصله دارید. علاوه بر آن اگر با خیابان‌های شهر آشنا نیستید، لوکیشن زیر در گوگل مپ به شما در مسیریابی کمک می‌کند.

لوکیشن در نشان

بخش های مختلف و آثار موزه سکه تهران

موزه سکه تهران در طبقه همکف ساختمان اصلی بانک سپه در جنوب‌شرقی میدان مشق تهران، بین خیابان‌های امام خمینی و سی‌تیر، قرار دارد. پس از 40 سال از آغاز فعالیت موزه، ساختمان اولیه دیگر پاسخگوی نیازهای موزه نبود، به همین دلیل با درخواست اداره کل روابط‌عمومی و موافقت هیئت مدیره بانک، موزه به ساختمان جدیدی منتقل شد. در اسفند 1395، ساختمان جدید در مجاورت شعبه مرکزی بانک در میدان امام خمینی افتتاح شد.

در ابتدای ورودی، راهرویی قرار دارد که در یک سمت آن بخش اداری و در سمت دیگر بخش مرمت موزه است. در انتهای این راهرو، سالن اصلی موزه قرار دارد. سکه‌ها در ویترین‌ها به ترتیب تاریخی و زمان‌دار چیده شده‌اند. در بالای هر ویترین، تابلوهای معرفی قرار دارد و برای مشاهده جزئیات هر سکه از ذره‌بین تعبیه شده می‌توان استفاده کرد. موزه دارای 15 ویترین است که 11 تای آن‌ها در اطراف سالن و 4 عدد در وسط سالن قرار دارند.

در ویترین اول، سکه‌های دوران لیدی به نمایش گذاشته شده است. سکه‌ها با کدگذاری مشخص شده‌اند و بر دیوارهای موزه دو نوشته تاریخی از «شاه اسماعیل صفوی» و «الوند بیک میرزا آق قویونلو» وجود دارد.

قدیمی ترین بخش بانک سپه

این بخش از موزه به‌گونه‌ای بازسازی شده که تداعی‌گر یکی از قدیمی‌ترین شعب بانک سپه است و هنگام ورود به آن، حال‌وهوای گذشته احساس می‌شود. این قسمت شامل تصاویر و مدارکی از روند تأسیس اولین بانک ایران است که تلاش افرادی را نشان می‌دهد که در رشد اقتصادی کشور نقش مهمی ایفا کرده‌اند. برخی از اسناد این بخش شامل حکم تأسیس بانک در سال 1304، اساسنامه بانک، نمودار سازمانی، گزارش‌ها و نامه‌های مدیران بانک به مقامات مختلف و نمونه چک‌های قدیمی است.

بخش نمایش سکه ها

این بخش مجموعه‌ای غنی و کامل از سکه‌های نایاب و کم‌یاب از دوره‌های مختلف ایران و جهان را در خود جای داده است. بسیاری از سکه‌های موجود در موزه به‌دلیل قدمت زیاد، پیش از مرمت قابل نمایش نبودند، اما حدود 13 هزار سکه پس از مرمت در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند.

این سکه‌ها شامل دوره‌های مختلف تاریخی از هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان، صفویان و تا دوره‌های معاصر هستند. در این بخش می‌توان سکه‌هایی از نقاط مختلف جهان و همچنین اولین سکه‌های ضرب شده در آسیای صغیر را مشاهده کرد. جالب‌ترین قسمت این بخش، ماکت ضراب‌خانه است که نحوه تولید سکه‌های چکشی را نشان می‌دهد.

بخش تابلوهای نقاشی

این بخش که برای اولین بار پس از انقلاب اسلامی به روی عموم بازگشایی شده، شامل بیش از 50 تابلو از نقاشان معاصر ایران است. نقاشان برجسته‌ای چون سهراب سپهری، ایران درودی، رضا مافی و دیگر هنرمندان معروف در این بخش آثار خود را به نمایش گذاشته‌اند. این آثار به منظور پاسداشت هنر و جلوگیری از خروج آن‌ها از کشور خریداری و جمع‌آوری شده‌اند.

جاذبه های اطراف موزه سکه تهران

موزه سکه تهران در قلب پایتخت و در نزدیکی بسیاری از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی شهر قرار دارد. برخی از جاذبه‌های اطراف این موزه که می‌توانید پس از بازدید از موزه به آنها سری بزنید عبارتند از:

• کاخ عشرت آباد
• عمارت قزاقخانه
• کاخ شهربانی
• توپ مروارید
• موزه هنرهای اسلامی

نکات بازدید از موزه سکه تهران

• بازدید از مجموعه موزه سکه تهران رایگان است و شما می‌توانید بدون پرداخت هزینه‌ای از آن بازدید کنید.
• موزه سکه تهران از شنبه تا پنج‌شنبه، از ساعت 09:00 تا 15:00 عصر قابل بازدید است.
• فصل بهار و پاییز برای بازدید از موزه سکه مناسب‌ترین زمان‌ها هستند. در بهار و پاییز، هوا معتدل و دلپذیر است و شما می‌توانید به راحتی از گردش در شهر و همچنین بازدید از موزه لذت ببرید.
• موزه سکه یک فضای آرام و به‌دور از شلوغی است. بنابراین خواهشمندیم از ایجاد سر و صدای زیاد جلوگیری کنید.
• گرفتن عکس یادگاری در این موزه را فراموش نکنید.

سخن آخر

در نهایت، موزه سکه تهران به عنوان یکی از گنجینه‌های فرهنگی پایتخت، نقشی مهم در حفظ و نمایش تاریخ اقتصادی ایران ایفا می‌کند. بازدید از این موزه به انسان‌ها این امکان را می‌دهد که ارتباط عمیق‌تری با گذشته داشته و از آن به عنوان پلی به آینده استفاده کنند. از اینکه تا انتهای مقاله همراه گردشی تاپ بودید، بی‌نهایت سپاسگزاریم.

سوالات متداول